Elektrik - elektronikle ilgili kafama takılan sorular

[elekos2000]

Merhaba arkadaşlar,

Elektrik - elektronikle ilgili her türlü bilmediğim ve merak ettiğim vs. sorularımı bu başlık altında sırasıyla size soracağım ve düşüncelerimi belirteceğim. Hem ben hem okuyan herkes bilgilensin. Bazı sorularım çok basit olabilir ama elektrik bu küçümsememek lazım diye düşünüyorum. Özellikle bazen kavramlar birbirine çok karışabiliyor çünkü.Bir soruyu hallettiğimize kanaat getirince diğer soruya geçicem. Ancak lütfen kesin olarak bilenlerin açık bir dille açıklayıcı olarak cevaplamalarını rica ediyorum. Teşekkürler......

soru 1 - Yıldız çıkışlı 3 fazlı bir şehir trafosunun nötr çıkış uçları birleştirilip topraklanmasına rağmen ( örneğin TT sistemdeki gibi ) alternatif akımın 1 periyodunun ikinci kısmında (akım yön değiştirdiğinde) nötr tarafından faz tarafına doğru akım nasıl akmaktadır. Yani bu asimetrik bağlantıya rağmen gerilim-akım periyodun ikinci yarısında nasıl topraklanmış nötr kısmından dönmektedir? üstelik bu nötr kısmına 3 faz bağlı yani bu 3 faz orada birleşiyorlar aynı nötr üstünde bu 3 faz birbirinden nasıl ayrılabiliyorki?

 

[elekos2000]

1. soruyu biraz açayim,

şimdi evimizdeki normal bir ampul üstünde akım nasıl akıyor önce bir yöne sonra ters yöne, yani faz ve nötr diye adlandırdığımız kablolarda akım önce faz denilen kablodan gelip ampulden geçip nötr denilen kablodan trafoya dönüyor peki ama ikinci alternansta yani akım ters yöne dönünce nasıl oluyorda nötr dediğimiz kablodan gelip ampulden geçip faz dediğimiz kablodan trafoya dönüyor? böyle olmaması lazım değilmi bu ampulden bildiğimiz alternatif akım akmıyormu? eğer akıyorsa yukarıda söylediğim yıldız çıkışlı 3 fazlı trafo ve resimdeki bağlantıya göre bu sistem nasıl çalışıyor?

ve nötr neden çarpmıyor?

bilen yokmu?

 

[mesutelb]

Siz de bayağı okkalı soru sormuşsunuz bir de bir...

Biraz fikir jimnastiği ile bunu anlamamız kolay olabilir....

Eğer Trafonun yıldız ucunu toprağa irtibatlayan iletkeni (İşletme Topraklamasını ) topraktan ayırsak ne olur ?

Bu yıldız noktası yine nötr dediğimiz bir referans noktası olur ,ama topraktan irtibatını kestiğimiz için ,bu noktayı kontrol kalemi ile kontrol ettiğimizde kalemin lambası yanarmıydı?

Aslında burada nötr sabit (senin şeklinde) faz yön değiştiriyor... Bir alternansta etkin değeri +220 V iken diğer alternansta -220 V. oluyor(Bir fazı düşünürsek).

Nötr noktası aslında hiç bir iş yapmıyor ,iş yapan kaynağın faz uçları...

Bir alternasta kaynağa serbest elektron gönderirken (aslında kaynak çekiyor diyelim) diğer alternasta kaynaktan elektron alır.

Bir fazlı alternatör düşünelim (AC) ...

Bu alternatörün iki ucunu kontrol kalemi ile kontrol edersek ikisinde de yanar... Çüzkü aslında iki uçta iş yapıyor...

Biz bir ucunu kara toprağa bağlarsak olur bu uç nötr...

[FONT=&amp]Şeklinde ; trafodaki 3 farklı bobinin uçları ,polariteler (veya akım yönleri) dikkate alınarak , birer uçları yıldız biçiminde birleşince bu noktaya nötr nokta (uç) denilir.Aslında bu birleştirme üç bobinde indüklenen emk nın bu noktanın referans alınması ile benzer simetrik özellikler göstermesi içindir .[/FONT]Nötr bir referans noktasıdır. Aslında bobinler birbirlerine akım verir alır...

Öyle olmasaydı Dengeli Bir Üç Fazlı Sistem de nötr den geçen akım "0 " dır tabirini kullanmazdık...

 

[elekos2000]

Siz de bayağı okkalı soru sormuşsunuz bir de bir...

Biraz fikir jimnastiği ile bunu anlamamız kolay olabilir....

Eğer Trafonun yıldız ucunu toprağa irtibatlayan iletkeni (İşletme Topraklamasını ) topraktan ayırsak ne olur ?

Bu yıldız noktası yine nötr dediğimiz bir referans noktası olur ,ama topraktan irtibatını kestiğimiz için ,bu noktayı kontrol kalemi ile kontrol ettiğimizde kalemin lambası yanarmıydı?

Aslında burada nötr sabit (senin şeklinde) faz yön değiştiriyor... Bir alternansta etkin değeri +220 V iken diğer alternansta -220 V. oluyor(Bir fazı düşünürsek).

Nötr noktası aslında hiç bir iş yapmıyor ,iş yapan kaynağın faz uçları...

Bir alternasta kaynağa serbest elektron gönderirken (aslında kaynak çekiyor diyelim) diğer alternasta kaynaktan elektron alır.

Bir fazlı alternatör düşünelim (AC) ...

Bu alternatörün iki ucunu kontrol kalemi ile kontrol edersek ikisinde de yanar... Çüzkü aslında iki uçta iş yapıyor...

Biz bir ucunu kara toprağa bağlarsak olur bu uç nötr...

Şeklinde ; trafodaki 3 farklı bobinin uçları ,polariteler (veya akım yönleri) dikkate alınarak , birer uçları yıldız biçiminde birleşince bu noktaya nötr nokta (uç) denilir.Aslında bu birleştirme üç bobinde indüklenen emk nın bu noktanın referans alınması ile benzer simetrik özellikler göstermesi içindir .Nötr bir referans noktasıdır. Aslında bobinler birbirlerine akım verir alır...

Öyle olmasaydı Dengeli Bir Üç Fazlı Sistem de nötr den geçen akım "0 " dır tabirini kullanmazdık...

Cevap için teşekkürler ama benim kafamda hala soru işaretleri var biraz daha irdelemek istiyorum.....

a) dengeli 3 fazlı sistem derken aynı anda her fazdan eşit güç çekilmesi anlamında mı söylüyorsunuz? eğer denge daimi olarak şartsa-üç fazlı bu yapının her an dengede kalması güvenlik vb. nedenlerden dolayı şartsa, aynı anda eşit güç çekilmesi her an mümkün olmazki hatta çok düşük bir olasılıktır her fazdan çekilen güç her an için ve herzaman farklıdır üstelik çok çok farklıdır. yani R fazından insanlar x watt güç çekiyorsa aynı anda S fazından 3x watt güç çekiliyor olabilir yani bu denge (çekilen güç-akım) anlamında hiç bir zaman olmaz zaten. yani bu sistem zaten dengesizdir. denge diye birşey söz konusu değildir. o halde nötr üzerinden neden akım akmaz ve bizi çarpmaz asıl anlaşılmayan nokta bu ve nötr tarafından yola çıkan akım neden toprağa gitmez de alıcıya gelip onu besler?

nötr 3 fazın birleşerek birbirini sıfırladığı nokta olsa ve topraklanarak toprakla aynı potansiyelde dengelense bile en temel prensip olarak elektrik akımının devresini tamamlaması için üzerinden akım akması gerekmezmi? ve biz nötre dokununca üzerinden akım aktığı için (hadi faz kadar olmasada) yine çarpılmamız gerekmezmi.işin bu boyutu çok karışık bunun uzman kişiler tararfından güzelce izah edilmesi gerekiyor. en azından benim gibi bilgisi tam olmayan insanlar için. ben elektrik müh. mezunuyum ama hala anlayamadığım çok şey var. bilgi eksikliğimdenmi yoksa bende zekamı yok neden kafama yatmıyor bazı şeyler? aslında doğru düzgün birşeyi anlatan-izah eden yok denecek kadar az insan var hayatta bilse bile anlat(a)mıyor. bu işlerde titiz olmak lazım..........

teşekkürler....

 

[mesutelb]

a) dengeli 3 fazlı sistem derken aynı anda her fazdan eşit güç çekilmesi anlamında mı söylüyorsunuz? eğer denge daimi olarak şartsa-üç fazlı bu yapının her an dengede kalması güvenlik vb. nedenlerden dolayı şartsa, aynı anda eşit güç çekilmesi her an mümkün olmazki ....

Yukarıdaki örneği yalnızca nötr ün gerçekte ne olduğunu anlatmak için belirttim...
Evet dengeli sistem demek istedim...
Çok az yük tam dengededir, bu doğru...Öyle olmasaydı bir trafonun çıkış kablosunu örneğin : 3x 150 + 10 mm^2 seçebilirdik ...Ama öyle yapmıyoruz.

nötr 3 fazın birleşerek birbirini sıfırladığı nokta olsa ve topraklanarak toprakla aynı potansiyelde dengelense bile en temel prensip olarak elektrik akımının devresini tamamlaması için üzerinden akım akması gerekmezmi? ve biz nötre dokununca üzerinden akım aktığı için (hadi faz kadar olmasada) yine çarpılmamız gerekmezmi
teşekkürler....

Hayır çarpılman gerekmez elbette...
Nötr ü topraklayarak zaten bizim bastığımız yer ile aynı potansiyele çekiyoruz...

Ne zaman ki nötrün toprakla irtibatı kesilir... Yani nötr -toprak bağlantısı kopar, ya da işletme topraklaması kopar...
O zaman çarpılırız... (Sistem dengesiz ise )

Potansiyel fark yokken neden çarpılasın ki...

Meslek lise 1. sınıflara anlatılan replik haline gelmiş soru ve örnek var...
Y.G. iletkenlerine konan kuşlar neden çarpılmaz ? Konduğu iletkenden akım geçmiyor mu? Geçiyor tabii ki beliki 100 Amper akım geçiyor...

Kanadını açsın ayağı iletkende kanadı direkte olsun bakalım nasıl çarpılıyor?