Kaliteli Hoparlör Kabini Yapımı

[Mr_YAMYAM]

Yardımların için çok teşekkür ederim.
O halde listeyi söylediğin gibi sipariş edeceğim.

Daha da düzgün ses duyabilmek için kabinlerden sonra ampli konusu aklımda var ama ampli yapacak kadar tecrübeye de sahip olmadığım için şuan sadece yapım aşamasını izliyorum. İlerleyişe göre belki girişebilirim bende. Elimde trafom ve entegrem var ama tabi ikisi olunca her şey tamam olmuyor

Kabin yapımı konusunda Türkçe ve doğru kaynak bulmak zor maalesef ama burada sayfalarca Türkçe bilgi mevcut. İç izolasyon tekniklerinden ve malzemelerinden tut, crossover da kullanılan malzemelerin kalitelerine kadar detaylı ve önemli mesajlar var. Bu da konuyu oldukça değerli yapıyor. Ben bile alanım olmamasına rağmen çok şey öğrendim.

@sasen1 in kullandığı amplinin başına çok şey gelmişti şimdi hatırladım evet Acaba diğer konuya gönderdiğim ilandaki hoparlörleri o mu aldı gizli gizli Çünkü hoparlörler satılmış görünüyor.

Trafonun voltajları uygun ise maliyet yarı yarıya azalmış demektir.
Bir amplide en önemli unsur trafo ve kutudur. Bu ikisi bile çok para tutuyor.
Ancak bir amplinin çıkış gücü doğrultunca belli prosedürler uygulandığı için, yüksek güçlü amplilerin maliyeti de o denli artmaktadır.
LM1875 ile 20W çıkış gücüne sahip bir ampli yapımı 1000TL ise LM3886 ile yapmak 3000TL yi bile geçiyor.
Burada maliyeti belirleyen unsur dikkat edilirse LM1875 5$ a satılırken LM3886 nın 20$ a satılma hususu değildir.
Belirli displinlerin uygulanması ve tekniğin gereğinin yerine getirilmesi gibi unsurlar bir araya geldiğinde, kalite unsuru fiyatı körüklüyor.
Bunu test edebilen SASEN oldu ve 60-70W çıkış gücüne sahip technics amplisinin neden LM1875 li el yapımı çipindirik bir ampliden daha iyi olmadığını hem ölçerek, hem de kulağı kuyruğu ile test ederek farkı gördü.

 

[Yunusgr]

Aslında iki tane trafom var. Biri şuan kullandığım amplinin içindeki. Sanırım 60v çıkışlıydı emin değilim. Diğeri de yıllar önce almış olduğum 90W etiketli bi trafo. Bu kullandığım amplinin içindekinden küçük biraz. 0-12-24 şeklinde 48e kadar çıkışları vardı.

Bi tane daha var ama o ampliyi kullanmasam da sökmem sanırım. Zaten küçüktü. Burada konusu da vardı.

Kutu için sahibinden ilanlarına bakıyorum sık sık. Acelem olmadığı için düzgün bir şey bulana kadar tarıyorum siteyi Soğucuyu da yine sahibindendeki arızalı amplilerden sökerim diye düşünüyorum.

Kondansatörler en fazla 1 haftaya gelirler bende test edip montajını tamamlarım direkt.

 

[Mr_YAMYAM]

O anfi yaramaz.
Çin işi ve çipindirik bir ürüne benziyor. Hala sorununu halledemedin mi yoksa.
Trafosu 90W ise LM1875 için sınırda kalır. Üstelik çıkış voltajının 2X18V olması da lazım. Yoksa kullanılmaz.

 

[sasen1]

Yardımların için çok teşekkür ederim.
O halde listeyi söylediğin gibi sipariş edeceğim.

Daha da düzgün ses duyabilmek için kabinlerden sonra ampli konusu aklımda var ama ampli yapacak kadar tecrübeye de sahip olmadığım için şuan sadece yapım aşamasını izliyorum. İlerleyişe göre belki girişebilirim bende. Elimde trafom ve entegrem var ama tabi ikisi olunca her şey tamam olmuyor

Kabin yapımı konusunda Türkçe ve doğru kaynak bulmak zor maalesef ama burada sayfalarca Türkçe bilgi mevcut. İç izolasyon tekniklerinden ve malzemelerinden tut, crossover da kullanılan malzemelerin kalitelerine kadar detaylı ve önemli mesajlar var. Bu da konuyu oldukça değerli yapıyor. Ben bile alanım olmamasına rağmen çok şey öğrendim.

@sasen1 in kullandığı amplinin başına çok şey gelmişti şimdi hatırladım evet Acaba diğer konuya gönderdiğim ilandaki hoparlörleri o mu aldı gizli gizli Çünkü hoparlörler satılmış görünüyor.

Öncelikle şunu söyleyeyim o hoparlörleri ben almadım. Ama arayışlarım devam ediyor.

@Yunusgr benim ampli yapma çalışmalarım çok eski yıllardan beri olmuştur.Ama istediğim sonuçları hiç bir zaman alamamışımdır.Bir de bu mesleğin içinden olmayınca teori eksikliği , bilgipratik eksikliği,malzeme eksikliği hep sıkıntı olmuş.Sürekli öğrenme isteği ile bir şeyler yapmaya çalışmışımdır.Fakat her şey bir zamanlar TDA1554Q entegresi ve LM1036 ton kontrol ile yapmaya çalıştığım amplide yaşadığım sorunları bir forumda yazdığımda @Mr_YAMYAM hocamın yardımları ile biraz eli ağayı düzgün bir ampli yapmaya çalıştıysam da bana bu şekilde istediğim bir ampliyi yapamayacağımı söylemesi ile başladı.Yine bir vumetre yaparken sorunlarla karşılaşmıştım.Tesadüf o forumda da @Mr_YAMYAM hocam çıktı karşıma vumetre öyle olmaz dedi.Kendisinin forumlardaki paylaşımlarını okudum sürekli ve bu işin uzmanı olduğunu o zaman anladım.Başka arkadaşlarla LM1875 ampli yaparlarken rastladım.Bana da yardımı olacağını dediklerini yaparsam çok güzel bir ampli yapabileceğimi söyledi.Kendisine çok inandığım için LM1875 ampli yapımına başladım.Ve bu süreçte kendisinden çok fazla bilgi öğrendim ve deneyim kazandım.Ondan dolayı da kendisine daima hocam derim.Söyledikleri hep bilimseldir.İspatlar kaynak verir.Kafadan uydurmaz bir de şöyle yap diye.
Daha sonra bana PPM ile vumetrenin aynı şeyler olmadığını anlattı.O zamana kadar herkes gibi ben de vumetre der geçerdim.Kendisi ile çok güzel bir analog PPM çalışması da yaptık.Daha sonra osilaskop devresi yaparak bilgisayar üzerinden osiloskop programı kullanarak. Yaptığımız LM1875 amplimizin testlerini yaptık.Benim Technics SU V620 amplimi Sony FH215R amplimi karşılaştırdık.Veeee birinci gelen Yamyam hocamızın tasarımı olan LM1875 ampli oldu.Böyle olacağını ben de düşünmemiştim ama,Testleri kendim yapıp her şeyi net olarak gördüm.
Umarım @Yunusgr sen de en kısa zaman da böyle bir ampliye kavuşursun.Ben de hoparlör bulursam mutlaka kendi kolonlarımı yapmak istiyorum.
Yamyam hocam iyi ki varsın,ben de yardımların için çok teşekkür ediyorum sana.

 

[Yunusgr]

O anfi yaramaz.
Çin işi ve çipindirik bir ürüne benziyor. Hala sorununu halledemedin mi yoksa.
Trafosu 90W ise LM1875 için sınırda kalır. Üstelik çıkış voltajının 2X18V olması da lazım. Yoksa kullanılmaz.

Konudaki sorunu halletmiştim. O amplide şaseleme ile ilgili de sıkıntılar mevcuttu. Ampli açıkken yerinden oynadığında bile HART HURRT sesler geliyordu. Bende öylece bıraktım.

Boşta duran trafonun bi koşu fotoğraflarını çektim geldim. Bu da çok büyük değil zamanında ne için aldığımı bile hatırlamıyorum. Sanırım 10 yıl önce falan almıştım.

Rahat duramayıp ampli yapmaya kalkarsam şuan kullanmakta olduğum amplinin trafosunu da sökebiliriz

 

[Mr_YAMYAM]

Konudaki sorunu halletmiştim. O amplide şaseleme ile ilgili de sıkıntılar mevcuttu. Ampli açıkken yerinden oynadığında bile HART HURRT sesler geliyordu. Bende öylece bıraktım.

Boşta duran trafonun bi koşu fotoğraflarını çektim geldim. Bu da çok büyük değil zamanında ne için aldığımı bile hatırlamıyorum. Sanırım 10 yıl önce falan almıştım.

Rahat duramayıp ampli yapmaya kalkarsam şuan kullanmakta olduğum amplinin trafosunu da sökebiliriz

HART HURT sesler geliyorsa pirelenmiş olabilir Kaşınıyordur
LM1875li ampli için bu trafoyu test amacıyla kullanabiliriz. Ampliyi tam anlamıyla yapabilirsen daha kaliteli bir trafo temin edersin.
Bu trafoda 2X18V bulunuyor. LM1875 ampli için ideal. Ancak trafonun manyetik kaçakları başına bela olur.
Eğer iyi kalite bir ampli yapmak istiyorsan KUTU olayı da çok önemlidir.
Sasen kutuyu belli şekillerde yapmıştı. Ancak ilerleyen zamanlarda bu kutunun da tekniğine uygun olmadığını gördü.

 

[Yunusgr]

O ampliyi şimdilik sadece beklemeye aldım.
Fotoğraftaki trafo muhtemelen başımızı ağrıtır gibi geliyor bana da. Öyle olursa ampli yapımına geçtiğimde sadece test için kullanabiliriz dediğiniz gibi.

Bugün kabinin ses şiddetini test etmek istedim. Bunun için elimde dbmetre olmadığı için telefon ile amatör bir ölçüm yaptım. Telefona şu uygulamayı kurdum. Kabinin birini odanın ortasına çekip karşısına telefonu koydum 1 metre mesafeli olacak şekilde. Uygulamadan grafik oluşturamadığım için sisteme bu siteden tek tek sinyal vererek sonuçları kenara not aldım.
Sonuçları excell dosyasına ve görsel olarak gönderiyorum. Fark ettiğim şu ki amplideki X-BASS tuşu baya işe yarıyormuş gerçekten

-Hoparlör direkt ampliye bağlıydı arada crossover devresi yoktu malum sorunlardan dolayı.
-Mikrofonun hizası üstteki westra bass hoparlörünün tam alt orta kısmına denk geliyordu.
-Yandaki test için X-BASS özelliğini kapattığımda 1000Hz için ölçülen voltajda aşırı bir değişiklik olmadığı için volume veya başka bir ayarı değiştirmeden test yaptım.

Sanırım amplim ÇÖKELEK. XBASS kapalıyken voltajlar daha tutarlı en azından. Bu kabinlerden 25 Hzleri bile duyduğumdan bahsetmiştim. Tam olarak XBASS açıkken o bölgede aşırı kazanç var ampli tarafında. Bu yüzden duymuş olabilirim diye düşünüyorum.

 

[Mr_YAMYAM]

Bugün kabinin ses şiddetini test etmek istedim. Bunun için elimde dbmetre olmadığı için telefon ile amatör bir ölçüm yaptım. Telefona şu uygulamayı kurdum. Kabinin birini odanın ortasına çekip karşısına telefonu koydum 1 metre mesafeli olacak şekilde. Uygulamadan grafik oluşturamadığım için sisteme bu siteden tek tek sinyal vererek sonuçları kenara not aldım.
Sonuçları excell dosyasına ve görsel olarak gönderiyorum. Fark ettiğim şu ki amplideki X-BASS tuşu baya işe yarıyormuş gerçekten

KÖTEK ve de sumsuk
Senin amplinin çökelek olduğu aşikar. Çünkü frekansları bile eşit veremiyor.
Eğer @sasen1 in LM li amplisi olsaydı lineeriteyi görür gudururdun
BİRİNCİ KURAL:
Ampliye kaç Hz verirsen ver çıkış gerilimi eşit olmalıdır. Buna teknikte frekans karakteristiği denilmektedir.
Ancak bu tür amatör ve kötü üretimlerde frekans karakteristiği çökelek olduğu için senin ölçümlerini de bilimsellikten uzaklaştırmış.
Oradaki X-BASS verilerine bakılırsa kullanımının bile sakıncalı olduğu anlaşılabilir. Hangi frekansları hangi seviyede yükselttiği hesaplanırsa, kaliteli bir sistem ile kıyaslamada istenmeyen frekansları yükselttiği görülebiir.
BU SEBEPLE:
Doğru bir ölçüm nasıl yapılmalıdır.
Referans olarak alt frekans bölgesinde en yüksek frekans seçilir. Örneğin 200Hz. Çünkü alt frekans bölgesi karakteristiği ve grafiğini çıkartmamız gerekiyor.
Ampliye 200Hz verilir ve çıkış gerilimi ölçülür. Referans teşkil edecek şekilde ampli volümü ile çıkış voltajı ve SPL metre ölçümleri referanslandırılır.
Örneğin ampli çıkış seviyesi 2V ve 1m uzaktan (referans seviye) SPL metrede 80db/SPL ölçtüğümüzü varsayalım.
(Ampli çıkış voltajı veya okunan SPL referanslaştırılır)
Örnek, daima 80db okumak istiyoruz. Bu durumda ampli çıkış gerilimimiz 1.5V ta olabilir, küsüratlı olarak 3V a kadar bile olabilir.
Ya da tersi olarak, ampli çıkış voltajımız sabit 2V olur bu durumda okunan ses şiddetimizin değeri küsüratlı olabilir. Örneğin 80.2db/SPL
Ampli çıkış gerilimimiz frekans karakteristiğine bağlı olduğu için her frekansta farklı çıkış gerilimi verecektir. Dolayısı ile her frekans verdiğimizde ampli çıkış seviyesini reeferansladığımız çıkış gerilimine eşitlemeliyiz.
Örneğin referans çıkış gerilimizi 2V yaptık ama 100Hz verdiğimizde ampli çıkışımız 1.4V a düşüyorsa volüme ie artırarak hoparlöre giren gerilimi daima eşitlemeliyiz.
200Hz te referans belirlendikten sonra, 150,100, 80, 60,50, 40,35 Hz lerdeki ses şiddetini SPL metre ile ölçerek bir yere not ederiz.
Hoparörlerimizin Fo 35Hz olduğu için bu frekanstaki ölçümler çok oynak olabilir. Bu normaldir. Bu frekanstan sonra alt frekanslara (30Hz,25Hz ve 20Hz) inildikçe belli bir düşme eğrisi olacaktır. Bu da kaçınılmaz gerçektir.
Önemli olan 35Hz ila 200Hz arasındaki lineerite ve 35Hz altı frekanslardaki kayıp eğrisidir.

NOT:
Ölçüm esnasında X-BASS veya EQ kullanılmamalıdır. Kullanılması durumunda daha fazla hata olasılığı vardır.
Tüm EQ potları ortada ve X-BASS kapalı olmalıdır.

 

[Yunusgr]

Ampli çıkış gerilimimiz frekans karakteristiğine bağlı olduğu için her frekansta farklı çıkış gerilimi verecektir. Dolayısı ile her frekans verdiğimizde ampli çıkış seviyesini reeferansladığımız çıkış gerilimine eşitlemeliyiz.
Örneğin referans çıkış gerilimizi 2V yaptık ama 100Hz verdiğimizde ampli çıkışımız 1.4V a düşüyorsa volüme ie artırarak hoparlöre giren gerilimi daima eşitlemeliyiz.
200Hz te referans belirlendikten sonra, 150,100, 80, 60,50, 40,35 Hz lerdeki ses şiddetini SPL metre ile ölçerek bir yere not ederiz.

Şimdi anlaşıldı, testi yaparken bi şeylerin yanlış gittiğini fark etmiştim Böylesi bir testi daha önce yapmamıştım ama yanlış yaptığımı öğrenmiş oldum böylece.

Dün araştırırken gördüğüm testlerde hoparlöre çok kısa ve belli bir aralıkta arka arkaya frekans veriliyordu. Böylece grafikteki hatalar da düzeltilerek yavaş yavaş tamamlanıyordu.

Frekansları verirken aynı voltajlarda olmasına dikkat ederek tekrar test edeceğim. 1W gücünü referans almak istediğim için yine 200 Hz voltajını 3Va ayarlayacağım. 200-10Hz aralığını baz alıp yeniden yapacağım testi o halde. EQ kullanmıyorum zaten ama bu sefer X-BASS özelliğini de kapatıp tek test yapacağım.

Biz crossoverda bass kesim frekansını 400 Hz civarı ayarlamıştık diye hatırlıyorum. Testi 400lerden başlatmak hatalı mı olur?

Hoparörlerimizin Fo 35Hz olduğu için bu frekanstaki ölçümler çok oynak olabilir. Bu normaldir. Bu frekanstan sonra alt frekanslara (30Hz,25Hz ve 20Hz) inildikçe belli bir düşme eğrisi olacaktır. Bu da kaçınılmaz gerçektir.
Önemli olan 35Hz ila 200Hz arasındaki lineerite ve 35Hz altı frekanslardaki kayıp eğrisidir.

35 Hz ve aşağısını test ederken program biraz garipleşmeye başlamıştı zaten. Yaklaşık 5 dB'lik sapmalar yaptığı bile oldu bazı frekanslarda.
Tüm sonuç telefondaki mikrofonun ve yazılımın gerçekçi ölçüm yapmasına bağlı maalesef. Bu yüzden amatör bir test olacak yine söyleyeyim

Bu esnada amplinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha kulaklarımla da test etmiş oldum.

Bu yazıları yazarken tonlarca soru geliyor aklıma ama hepsini yazamıyorum, yazarsam kimse okuyamaz sanırım

 

[Mr_YAMYAM]

Biz crossoverda bass kesim frekansını 400 Hz civarı ayarlamıştık diye hatırlıyorum. Testi 400lerden başlatmak hatalı mı olur?

Crossover kesim frekansı 300Hz civarı olduğu için 300Hz ten daha düşük frekanslarda test etmelisin.

35 Hz ve aşağısını test ederken program biraz garipleşmeye başlamıştı zaten. Yaklaşık 5 dB'lik sapmalar yaptığı bile oldu bazı frekanslarda.
Tüm sonuç telefondaki mikrofonun ve yazılımın gerçekçi ölçüm yapmasına bağlı maalesef. Bu yüzden amatör bir test olacak yine söyleyeyim

Bu ölçüm relatif olacaktır.
Yani ölçmüş olduğun değer örneğin 80db/SPL ise gerçekte bu değer 85db de olabilir 75db de.
Önemli olan relatif te olsa belli referanslarda eşitliğin sağlanabilmesidir.
Tabii ki bu eşitliğin ölçüm aletinde (SPL metrede) ne kadar sapma ile ölçüldüğü muallaktadır.
Ancak bir dünya para verip iyi bir ölçü aleti alamayacağımza göre belli disiplinde hareket etmemiz bizlere referans oluşturacaktır.

Ampliyi kafana takma. Şimdilik elindeki ile idare edebilirsin. Daha ileri günlerde gudurursan sana da bir ampli yaparız birlikte.