sn Onur16
1. cevap
LEJYONER HASTALIĞI VE MEKANİK TESİSAT
________________________________________
ÖZET
Bu yazıda lejyoner hastalığı tanımlanmakta ve mekanik tesisat vasıtası ile yayılan bu hastalığın önlenmesi için öncelikle risk taşıyan tesisat bölümleri sıralanmıştır. Bunlar tek tek ele alınarak incelenmiştir. Proje, uygulama, malzeme seçimi ve işletme
Bakım aşamalarında yapılabilecekler üzerinde durulmuştur. Önemli konuların altı çizilmiş ve önlemler gruplaşmıştır. Tanısı giderek daha kesin yapılan bu hastalık, tesisat sektörü için bir gerçektir. Bu gerçeğin sektöre yansıması son haliyle yazıda özetlenmeye çalışılmıştır.
1. GİRİŞ
Lejyoner hastalığı Legıonella bakterisi tarafından oluşturulan ve ölüme yol açabilen ciddi bir zatürree hastalığı biçimidir. Legıonella bakterisi suda yaşar ve çoğalır. En yaygın bulaşma yolu binalardaki sıhhi tesisat ve klima tesisatıdır. Özellikle oteller , hastaneler , iş merkezleri ve fabrikalar gibi büyük , kompleks sistemlerde karşılaşılır.Lejyoner hastalığının oluşabilmesi için Legıonella bakterisi ile kirlenmiş suyun aerosol halinde solunması gerekir. Böylece mikrop ciğere ulaşarak hastalığı oluşturabilir.
Hastalığın oluşabilmesi için gerekli zincirin en önemli üç halkası , yani çoğalması , yayılması ve geçici mekanik tesisatta meydana gelmektedir. Buna göre hastalıkla mücadelenin esas alanı bina tesisatı olmaktadır. Bu üç aşama iyi mühendislik tasarımı , iyi bakım ve işletme ile önlenebilir. Hastalığın bulaşabilmesi için mutlaka bakteri ile kirlenmiş suyun pülverize hale gelmesi , bu mikroplu aerosollerin solunması gerekmektedir. Solunabilen aerosolde su tanecik büyüklükleri 1-5 mikron çap aralığındadır. Buna göre hastalıkla mücadele için ;
• Tesisatta Legıonella bakterisinin üreyebileceği uygun ortamı yaratmamak gereklidir.
• Pülverize su oluşturulmamalı ve bu aerosol doğrudan veya hava ile insanlara ulaşmamalıdır.
• Üreyebilen bakteriler ise dezenfeksiyon ile yok edilmelidir.
1. Solunabilen aerosolde (pülverize haldeki su ile hava karışımında) su tanecik büyüklükleri 1 ila 5 mikron çap aralığındadır. Tanecik çapı küçüldükçe tehlike riski artar. Çünkü 5 mikron ve altındaki su zerrecikleri Akciğerin en derin noktalarına kadar geçebilir ve bunlar tekrar kolayca dışarı atılamaz. Öte yandan küçük tanecikler hava akımları ile çok uzak mesafelere taşınabilir.
2. Lejyoner hastalığının oluşabilmesi için Legıonella bakterisi ile kirlenmiş suyun aerosol halinde solunması gerekir. Böylece mikrop akciğere ulaşarak hastalığı oluşturabilir.
3. Hastalık riski solunan mikrop sayısı ile orantılıdır. Solunan aerosol ne kadar yoğun bir biçimde legıonella ile kirlenmişse ve bu aerosol ne kadar yoğun ise, aynı oranda hastalığa yakalanma riski vardır.
4. Bir diğer önemli risk faktörü ise , temas süresidir. Duş yaparken temas süresi dakikalar mertebesindedir. Halbuki bir terapi havuzunda veya jakuzide bu süre daha uzundur. Örneğin bir soğutma kulesinden kaynaklanarak kirlenmiş bir binada ise her gün 8-10 saat temas süresi söz konusudur. Hastanelerde veya evlerde karşılaşılan bazı özel durumlarda ise sürekli temas mümkündür.
5. Özetle lejyoner hastalığı riski havadaki legonıella sayısı, solunum hızı ve solunum süresiyle artmaktadır.
Legıonellanın 40’ın üzerinde çeşidi bulunmakla birlikte en tehlikelisi ve bizim açımızdan önemli olan lejyoner hastalığını oluşturan legıonella cinsidir. Normal bağışıklığı olan sağlıklı insanların legıonella bakterisinden etkilenme olasılığı çok azdır. Kurbanlar genellikle , yaşlı, hasta, bağışıklık sistemi zayıf olan ve ağır sigara bağımlısı olan kişilerdir.
Hastalığın bulaşabilmesi için mutlaka Legıonella bakterisi ile kirlenmiş suyun pülverize hale gelmesi , bu mikroplu aerosollerin solunması gerekmektedir.Buna göre bu hastalıkla mücadele için
• Tesisatta lejyonella bakterisinin üreyebileceği uygun ortamı yaratmamak gereklidir.
• Pülverize su oluşturulmamalı ve bu aerosol doğrudan veya hava ile insanlara ulaşmamalıdır.
• Üreyebilen bakteriler ise dezenfeksiyon ile yok edilmelidir.
Bu hastalıkla ilgili istatistikler fazla sağlıklı değildir. Örneğin İngiltere’de yılda yaklaşık 1000 kişi legıonella yüzünden hastaneye yatmaktadır. Ama bu sayı çok daha fazla olabilir. Çoğu zaman hastalık zatürree olarak kaydedilmektedir. Türkiye’de de lejyoner hastalığına rastlanmaktadır. Ancak sayı konusunda elde sağlıklı bir veri bulunmamaktadır.
ÖZETLE ;
• Legıonella bir bakteridir.
• Suda veya nemli bir ortamda yaşamını sürdürür.
• Suyun 5-8,5 PH değerleri yaşamı için uygun değerlerdir. 6,9PH lejyonella anın yaşamı için en uygun ortamı oluşturur.
• 5-68oC sıcaklık aralığı yaşamı için sınır değerlerdir.
• 25-45oC hızlı çoğalma sıcaklık aralığıdır.
• 37oC su sıcaklığında 2 saatte 2 kat çoğalır.48 saat sonunda sayısal olarak patlama yaparak tehtid edici boyutlara ulaşır.
• Pülverize su içinde solunum yolu ile akciğerden alınır.
• Hastalığın alma riski i solunan mikrop sayısı ile orantılıdır.
• Bakteri pülverize su ile temas süresinin fazla olması risk faktörünü arttırır.
• Solunum ile alındıktan 2-10 gün kuluçka döneminden sonra çoğalarak enfeksiyon yapar.
• Belirtileri ; kuru öksürük, solunum sıkıntısı, halsizlik, bitkinlik, baş ağrısı, kas kasılmaları, yüksek ateş vb.
• İnsandan insana geçtiğine dair bir bulgu yoktur.
• Türkiye’de risk ,İngiltere’den fazla , Antalya’da da daha fazladır.(sıcaklık bakımından)
• En etkili savaşma yöntemi , bakterinin çoğalmasının ve yayılmasının önlenmesidir.( Hastalığın insana geçmesini önlemek için)
• Hastalığa yakalananlarda ölüm oranı %15-20 mertebesindedir
Bireylerin Etkilenmesi
Birçok insan legıonella bakterisi almış ve bağışıklık sistemleri sayesinde hastalığa yakalanmamış olabilir. Normal bağışıklığı olan insanların legıonella bakterisinden etkilenme olasılığı çok azdır.
Lejyoner hastalığından etkilenmeyi kolaylaştıran faktörlerden bazıları şunlardır;
• Çocukların bu hastalıktan çok az etkilendiği görülmüştür.
• Artan yaşla birlikte risk artar.
• Erkekler kadınlara göre 3 kat daha fazla etkilenmeye yatkındır.
• Solunumla ilgili olan mevcut hastalıklar Akciğerleri lejyonerliğe yatkın kılar.
• Kanser, şeker ve çeşitli böbrek hastalıklarıyla alkolizm gibi vücut yapısını etkileyen hastalılar riski arttırır.
• Sigara içmek, özelliklede aşırı sigara tüketimi gibi akciğer fonksiyonlarını bozan faaliyetler riski arttırır.
• Bağışıklık sistemini etkileyen ilaç kullanımı riski arttırır.
• Bağışıklık sistemi zayıf olan insanların bu hastalığa yakalanma olasılığı daha fazladır.
Tesisatta Legıonella Potansiyeli Olan Yerler
Buna göre tesisatta legıonella üremesine uygun olan ve lejyoner hastalığının çıkmasına neden olabilecek sistem ve elemanlar aşağıda sayılmıştır. Bu sistem ve elemanlardan kaynaklandığı belirlenen lejyoner hastalığı vakaları mevcuttur.
Legıonella anın büyümesi için,
a- Sıcaklık
20oc in altındaki sıcaklıklarda üreme miktarı önemsizdir. Üremeye en uygun sıcaklık aralığı 25-45C arası olup, maksimum üreme sıcaklığı ise 37C olarak saptanmıştır.37C sıcaklıkta ve uygun ortamda takriben2 saat içinde bakteri sayısı iki katına çıkar.48 saat içinde de sayısal olarak patlama yaparak tehdit edici boyutlara ulaşır.
Legıonella bakterisinin;
• 46C sıcaklıkta üremesi durur.
• 50C sıcaklıkta birkaç saat yaşayabilir.
• 60C sıcaklıkta ömrü dakikalarla sayılıdır.
• 70C sıcaklıkta yaşam şansı sıfıra yakındır.
b- Suyun PH değeri 6,9 üreme için en uygun değerdir.
c- Ortamdaki Demir oksit büyüme ve çoğalmayı hızlandırır.
d- Hijyen
Kirler ve birikintiler kuluçka için uygun ortam oluşturur. Legıonella için en uygun büyüme ortamları soğutma kuleleri , duşlar, terapi havuzları ve jakuzilerdir. Buralarda biyosidal şartlandırma yapmak gereği vardır. Kullanma suyu ve sprıngler gibi servisler ise ancak sıcak yaz mevsiminde büyüme için uygun sıcaklık koşullarına ulaşabilirler.
Legıonella bakterileri üremesi için potansiyel ortamlar;
Soğutma kuleleri
Buharlaşmalı kondenserler
Duşlar
Terapi Havuzları
Nemlendiriciler (özellikle evaporatif tip)
Süs havuz ve çeşmeleri, fıskiyeler
Kullanma suyu ve spreyler( özellikle yaz aylarında)
Sprıngler sistemleri (yangın söndürme sistemleri- yaz aylarında)
Bina dışında bulunan su depoları (metal,plastik vb.) güneş ışığı ile ısındıkları için potansiyel ortam oluştururlar.
Soğutma kuleleri ve buharlaşmalı kondenserlerden kaynaklanan aerosollerin uzun süre taşınabildiği ve hastalığa neden oldukları bilinmektedir.
Duş başlıkları ve musluklarda solunabilen aerosoller oluşturmaktadır ve buradan kaynaklanan hastalıklar tanımlanmıştır.
Isıtılmış havuzlar ,terapi havuzları, hareketlendirilmiş banyo küvetleri de bilinen hastalık kaynaklarındandır.
Evaporatif tip nemlendiriciler ciddi risk kaynağı oluşturabilir.
2- KULLANMA SUYU SİSTEMLERİ
En iyi korunan içme suyu kaynaklarında bile küçük miktarlarda mikrobiyolojik hayat formları bulunabilir.Bu bakteriler
Şebeke ile evlere taşınır. Ancak en iyi şehir şebekesinde bu bakterilerin sayısı çok azdır ve zararlı yüzeyde değildir. Ancak bina tesisatında uygun koşullar yaratılırsa , bu bakteriler hızla çoğalır ve adeta sayısal olarak patlama yaparak hayatı tehlikeye yol açabilir. Su tankları, kullanılmayan boru sistemi parçaları, su filtreleri ve duş başlıkları bakteri ve virüslerin çoğalma yerleridir.
Legıonella büyümesi için en uygun sıcaklık aralığı 20-45C arasıdır ve bu sıcaklıklar genellikle domestik su sistemlerinde söz konusu sıcaklıklardır.Hatalı tasarım, kötü bakım ve işletme Legıonella gelişmesi ve çoğalması için en uygun şartları yaratabilir. Özellikle suyun durgun kalmasına veya çeperlerde biofilm oluşmasına imkan tanınıyorsa ,bu potansiyel daha fazla olacaktır. Örneğin eğer su ılıksa ve kullanım kesintili ise ,su depolarında ve borularında legıonella üreyebilir.
Evlerdeki su tesisatının legıonella potansiyeli ve lejyoner hastalığı ile ilişkisi konusunda İngiltere’de bir araştırma yapılmıştır. Bu araştırmanın sonuçlarına göre ;
Sigara içenler bu hastalığa daha yatkın (veya daha az dirençli bulunmuştur.)
Boylerin 60C ve üstünde set edilmesi halinde araştırma kapsamındaki evlerin 20/32 sinde (%62,5) hiçbir legıonella bakterisine rastlanmamıştır.
Sıcak su cihazlarında (boyler) legıonella bulunduğunda , sıcak su musluklarının çoğunda legıonella bulunmuştur. Cihazda legıonella yokken musluklarda çok az da olsa rastlanmıştır.
Evlerde en büyük risk faktörü kapaksız su depoları bulundurma halinde geçerlidir.
Kirli görünüşlü su içeren depolar veya yüzeyleri kirli görünen depolar daha fazla risk taşımaktadır.
Eğer soğuk su sisteminde legıonella varsa , kullanma sıcak suyu sisteminde daha fazla risk oluşmaktadır. Ancak su sıcaklığı çok önemli bir parametredir.
2.1 Legıonella Dezenfeksiyonu
Legıonella yeteri kadar oksijen içeren , düşük tuz oranlı ,çökelen maddeler içeren suları tercih eder.
Bıofılm ve protozoa önemli bir rol oynuyor gözükmektedir.Su tanklarının özellikle akış ve hareket olmayan bölgeleri çok iyi üreme alanları oluşturmaktadır.Boru tesisatlarındaki lastik parçalar (kauçuk) ,ahşap malzeme, bazı plastik cinsleri ve belirli demir çinko alaşımları organizmaların gelişmesini teşvik etmektedir.Bakır antibakteriyal bir metaldir ve büyüme koşullarına negatif etkisi vardır. Fakat tek başına bakır borular legıonella dezenfeksiyonu için yeterli değildir.
Legıonella ya karşı çeşitli dezenfeksiyon yöntemleri geliştirilmiştir.
• Isıtma ve yıkama (heat & flush)
• Klorlama
• Ozon lama
• Yoğun ultravıole ışığı ile muamele etmek
• Anot oksidasyonu
Bu yöntemler arasında ısıtma ve yıkama yöntemi en fizibil önlem olarak görülmüştür.
a) En iyi koruyucu önlem periyodik olarak sistemi çok yüksek sıcaklıktaki su ile temizlemektir.Legıonella nüfusunun %90ı 60Cde 25 dakikada ölmektedir. 70C de 10 dakika içinde %90ı ölmektedir. Bu bir yok etme prosesidir. Bu bakterileri öldürmek mümkün değildir. Önlemlerin tekrar gelişme ve çoğalmayı önlemek üzere devam ettirilmesi gerekmektedir.
b) Anot oksidasyonu sektörde göreceli olarak yeni bir önlemdir.1998 yılında Almanya’da yok etme ve koruma önlemi olarak kabul edilmiştir.
c) Klor büyümeyi yavaşlatır,ancak legıonellanın klora karşı direnci fazladır. Dezenfeksiyon için yüksek klor yoğunluğu gereklidir.
d) Sıcaklık aralığı dışında bakterinin gelişmesini teşvik eden koşullar tam bilinmemektedir.Sıcaklığın 25-45C arasında olması büyük bir risk faktörüdür
e) Özellikle çökelti olan ,bıofılm olan ve durgun su bulunan boylerler büyük risk taşır. Legıonellanın maxımum üreme sıcaklığı 37C dır.
f) Yapılan bir çalışmada Legıonella ile kirlenmiş su tesisatının klorla dezenfeksiyonu üzerinde durulmuştur. İki klorlama standardı uygulanmıştır.Her ikisine başlarken de sistem temizlenmekte , görülen bütün kirler ve birikintiler temizlenmekte ve sistem temiz su ile durulanmaktadır. BS6700 e göre tanımlanan klorlama yöntemi daha etkilidir.Fakat her iki yöntemde tamamen güvenli değildir. Her iki yöntemde ilk ağızda legıonellanın konsantrasyonunu düşürmekle birlikte, sürekli bir etki söz konusu değildir.Sistem tekrar kirlenebilmektedir.
g) Sistemin dezenfeksiyonu da iyi bakım ve işletme olmadığı sürece güvenilir bir işlem değildir.
2.2 Öneriler
• Yüksek riskli yerlerde soğuk su 20C altında depolanmalı ve dağıtılmalıdır.
• Sıcak su 60C üzerinde depolanmalı ve sirkülasyon dönüşü 51C altına düşmemelidir.
• Haşlanmayı engellemek için musluklarda termostatik karıştırma vanaları kullanılması önerilir.
• Termik dezenfeksiyon için periyodik olarak (haftada 1) sıcaklık en az 66C ye çıkarılmalıdır.Haftada bir gece yarısı boyler su sıcaklığını 1 saat süre ile 75C değerine yükseltecek programlama yapabilen kazan-boyler sistemi kullanılmalıdır.
• Kullanma sıcak suyu sirkülasyonu son kullanım yerlerinin tamamına ulaşmıyorsa, su akıtılarak en az 5 dakika yıkama yapılmalıdır.Bu işlemin gece yarısı yapılması insanların en az olduğu ve kullanım yokken yapılması tavsiye edilmektedir.
• Eğer sistemde plastik boru kullanılmış ise , bu boruların deforme olamamasına dikkat edilmelidir. Plastik borular hijyen, aşırı uzama vb. sorunlara neden olabileceğinden dikkatli olunmalıdır.
• Su depoları sıkı kapanan kapaklı olmalıdır. Mümkün olduğunca temiz bir yerde ve yerden yükseltilmiş olmalıdır.
• Su depoları ve boylerler en az yılda bir kez temizlenmelidir.
• Miks batarya kullanılmaktan kaçınılmalıdır.Bu bataryalarda sıcak soğuk su birbirine karışmakta ve sıcak su soğuk su hattına kaçabilmektedir. Miks batarya kullanıldığında daire girişlerindeki kullanma sıcak ve soğuk su Brahmanlarına çek valf monte edilmelidir.
• Kesintili çalışmadan mümkün olduğunca kaçınılmalı ve tesisatta suyun hareketsiz kaldığı yerler bulunmamalıdır.
• Boyler tesisatlarında içinde suyun hareketli tutularak sürekli değiştiği genleşme depoları kullanılmalıdır.
• Hidrofor tesisatlarında da içinde suyun hareketli kaldığı kapalı genleşme depoları kullanılmalıdır.
• Boyler deposunun tamamen boşaltılabilme ve temizlenme imkanı olmalıdır.Boylerlerde ısıtıcı serpantin mümkün olduğu kadar alt seviyede bulunmalı , böylece suyun yeterince hareketi sağlanmalıdır.
• Boyler iç yüzeyleri kir tutmayan ve temizlenebilen bir malzemeyle kaplı olmalıdır.En mükemmel olanı cam kaplı boylerlerdir.
• Boru tesisatında çalışmayan ölü uçlar bulunmamalıdır.
• Yoğuşmanın önlenmesi korozyon riskini azaltır,boru ömrünü uzatır. Hem soğuk su hem de sıcak su boruları izole edilmelidir.Ayrıca ısı kaybı da azalır.
• Duvar içinden geçen sıcak ve soğuk su boruları arasında yaklaşık 30cm mesafe bırakılarak bu borulardan birbirine ısı geçişi engellenmelidir.
• Yedek pompalar sürekli atıl bırakılmamalı, belirli bir program içerisinde (haftada 1) sırayla dönüşümlü çalıştırılmalıdır.
• Yüksek riskli yerlerde ayda bir duş başlıkları çıkartılarak, klor çözeltisinde dezenfekte edilmesi önerilmektedir.
• Tamiratlardan sonra su yeniden verilirken sistem tamamen yıkanmalıdır.
• Tatil dönüşlerinde uzun süre kullanılmayan tesisatta su bir müddet akıtılarak yıkama yapılmalıdır.
• Bahçe sulama hortumlarının içinde ,sulamadan sonra su bırakılmamalıdır.
• Dışarıdaki tanklar direkt güneş ışınlarına karşı korunmalı ve reflektif boya ile boyanmalıdır. Bodrumdaki tankların iyi havalandırılan bir bölgede olmasına dikkat edilmelidir. Su depolarının toprak altında veya bodrum katta yapılması, içerisinin havuz seramiği ile derz kaplanması tavsiye edilir. Pürüzsüz ve hijyenik tip kaplama malzemesi temizliği de kolaylaştırır
• İki birleşik tank varsa ; boru sisteminin simetrik olmasına ve aynı oranda dolup,boşalmasına dikkat edilmelidir.Tanklardan birinin daha az çalışması ve durgun kalması en tehlikeli durumlardan biridir.
• Büyük depolarda su birkaç gün mertebesinde kalabiliyor ise, özel olarak klorlama yapılmasında yarar vardır. Depoda su kendi içinde en az 1-2 kez sirkle edilmelidir.
• Kullanma suyu ile yangın suyunun ayrı depoda depolanması uygulaması terk edilmelidir.Depo içindeki durgun yangın suyu hastalığın üremesi için uygun ortam oluşturur. Kullanma suyu ve yangın için ortak su deposu seçilir, su seviyesi yangın için bırakılması gereken seviyeye inince otomatik seviye alarmı devreye girer.
• Suyun uzun süreli bekleme ve bayatlama durumlarında ve durağan sıcak su devrelerinde bakteriye karşı uygun biyolojik yok edicilerin kullanılması tavsiye edilir.
• Kirli ve tozlu ortamlarda işletmede sayılan önlemler daha sıkı olmalıdır.
2.3- Güneşle Su Isıtma Sistemlerindeki Legıonella Riski
Güneşli kullanma sıcak suyu ısıtma sistemleri legıonella için çok yüksek kirlenme riski olan sistemlerdir.Yılın büyük kısmında sıcaklıklar 30-45C arasında kalmaktadır. Suyun kullanımı sırasında sonradan 60C ye kadar ısıtılması , bakterileri öldürmeyecektir.Çünkü yüksek sıcaklıkta kalma ısıtıcı boylerlerde dakikalar sürer. Güneşle su ısıtma sistemlerine giren suyun doğru ve hijyenik şartlarda depolanması ve
pompalanması halinde güneş kaynaklı sistemler kullanılabilir.Enerji politikaları da bu kullanımı teşvik etmektedir.Hollanda ,Almanya gibi pek çok batı ülkesinde sıcak su üretiminde güneşten yararlanma çok yaygındır ve giderek artması beklenmektedir.
3- Sıcak Sulu Isıtma Sistemleri
Sıcak su devrelerinde ısıtıcı radyatörlerde buhar ve kondens devrelerinde legıonella riski yoktur.(sıcaklık yüksek & kapalı devre )
4- Soğutma Kuleleri ve Buharlaşmalı Kondenserler
Soğutma kulelerini kapalı devreli ve açık devreli olarak ikiye ayırmak mümkündür.
Kapalı Devre Soğutma Kuleleri
Kapalı devre soğutma kulelerinde ,soğutulmak istenen proses akışkanı hava ile doğrudan temasta değildir.Boruların içindedir.Boru dışında boruları ıslatan ve hava ile temasta olan sekonder devre suyu ,açık devreli soğutma kulelerine göre daha az miktardadır. Sekonder devrede dış borulama genellikle yoktur. Su tamamen cihaz içinde sirkle eder.
Açık Devre Soğutma Kuleleri
Soğutma suyu tavalardan düşer ve fıskiye şeklinde püskürtülür.Doğrudan bu suyun üzerinden geçen hava buharlaşmayla soğurken ,bir kısım suyu aerosol şeklinde sürükler.Her ne kadar su tutucu perdelerde sürüklenen suyun bir kısmı tutulsa da genellikle 5mikron altındaki su zerrecikleri sürüklenerek etrafa yayılır.Damla tutucu olmadan sürüklenen su, resirküle eden suyun %1 i kadardır.Kaliteli tip soğutma kulelerinde damla tutucularla bu oran %0,1 oranına indirilir. Bu yüzden damla tutucular kulelerin en önemli elemanlarından biridir.
Soğutma kulelerinde legıonella bakterisinin çoğalacağı yer su haznesi olmaktadır.Su haznesinde tipik su sıcaklığı 29C ile 35C arasındadır.Ancak çalışma stratejisi ,dış sıcaklık ve sistem ısı yüküne bağlı olarak sıcaklıklar 21C altına inebilir veya 49C üzerine çıkabilir. Özellikle durma sırasında ve yaz aylarında soğutma kulelerinde legıonella çoğalması için çok uygun sıcaklık değerlerine ulaşabilir. Bu haznede biriken yabancı maddeler , tortu ve ısı geçiş yüzeylerindeki kirler ve birikintiler kuluçka için uygun ortam yaratır. Su soğutma kuleleri kaynaklı çok sayıda lejyoner hastalığı belirlenmiştir.
Soğutma kulelerinde legıonella ile mücadelede anahtar tavsiye sistemin temiz tutulması ve biyolojik olarak şartlandırma yapılmasıdır.Bu konuda su şartlandırma uzmanına danışılması ve onun gözetiminde bir program uygulanması çok önemlidir.
Soğutma kulelerinin ve buharlaşmalı evaparatörlerin yerleştirmesinde aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir.
• Klima santrallerinin taze hava akış menfezlerden ve açılabilen pencereden mümkün olduğu kadar uzağa yerleştirilmelidir.
• Soğutma kulesinin klima santralının dış hava emiş ağızlarından ve pencerelerden ,lokanta cafe vb. insanların yoğun olduğu yerlerden 10m den fazla uzak olması, hakim rüzgar yönünde soğutma kulesinin daha ileri noktaya montajı ve soğutma kulesi drenajının hava kesicili drenaja bağlanması gerekir.Soğutma kulesinden hava hareketlerine bağlı olarak 3km uzağa kadar legıonella bakterilerinin taşınabildiği unutulmamalı ve kulenin bakım ,temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri özenle yapılmalıdır.
• Mutfak egzoz fanları, bacalar gibi organik madde kaynaklarının yanına ve yakınına yerleştirilmemelidir.
• Hakim rüzgar yönü dikkate alınmalı, dışarıdaki halka açık alanların rüzgar yönünde önüne yerleştirilmemelidir.
• Soğutma kulesi yerleşimi restoran , otel odaları vb. yaşam mahallerine yakın planlanmamalıdır.
Soğutma kulelerinde kullanılan malzeme pürüzlü olmayan ,kolay temizlenebilir yüzeyli olmalıdır. Metalik olmayan bileşenler örneğin contalar mikrobiyolojik büyümeye uygun olmalıdır. Ahşap gibi bazı doğal malzemeler bu açıdan sakıncalıdır ve konstrüksiyonda kullanılması tavsiye edilmez.Cihazın genel tasarımında durağan su bölgelerinden kaçınılmalı elemanlara kolay ulaşım ,temizleme ,numune alma ve drenaj imkanı tanınmalıdır. Komponentler kolayca çıkarılabilmelidir.
Soğutma kuleleri sistemi temiz tutulmalı ve iyi bakım yapılmalıdır. Gözle muayene ederek kir, organik madde ,birikinti veya çökelti olmamasına dikkat edilmelidir.
Hazne zaman zaman temizlenmelidir.
Mekanik filitrasyon tavsiye edilir.
Tortu ayırıcı cihazlar bakteriyle mücadelede önemli katkıya sahiptir.
Damla tutucular belirli aralıklarla temizlenmeli ve eskiyenler değiştirilmelidir.
Aynı zamanda bir su şartlandırma uzmanı tarafından yürütülecek kimyasal şartlandırma gerekecektir.Su şartlandırma bakteri çoğalmasını önleyecek katkıları içerdiği gibi ; kireçlenmeyi,korozyonu ve çökelmeyi önleyici maddeleri de içerir.
Soğutma kulelerinin durdurulması ve çalıştırılması hastalık açısından en kritik işlemlerden biridir.
Üç günden uzun süreli durulamalarda drenaj pratik değilse ; bu durumda sistemin tamamen drene edilmesi en uygun yoldur.
Drene edilmiş sistem yeniden çalıştırılırken önce pislikler temizlenir, sistem su ile doldurulur ve bakteri öldürücü ile ön şarlandırma yapılır. Fanlar bundan sonra çalıştırılı
Soğutma kulelerinin ve buharlaşmalı evaparatörlerin konstriksiyonunda ve işletiminde ise aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir
Damla tutucular bütün çalışma koşullarında minimum sürüklenmeye imkan verecek şekilde dizayn edilmelidir.
Su dağıtımı ,su mınımum ölçüde pülverize olacak şekilde yapılmalıdır.
Enjektör prensibi ile çalışan soğutma kulelerinin su yüksek basınçlı pülverize edildiği için dezavantajı, kule içinde dolgu malzemesi olmadığından temizlik kolaylığı açısından da avantajı vardır.
Tepsiler temiz olmalıdır.
Havuz direkt güneş ışıklarından korunmalıdır.
Taze su besleme hızları ve su hacmi kule üzerinde işaretlenmelidir.
Su toplama çukuru çamuru ayıracak biçimde tasarlanmalı ve drenajı uygun çaplı boru ile en alttan geçirilmelidir.
Bütün drenajlarda havalıklar ve süzgeçler bulunmalıdır.
Su şartlandırma programı bütün yönleri ile düşünülmeli ve su kalitesi sürekli olarak kaydedilmelidir.
Yedek pompalar normal çalışmada izole edilmeli ve zaman zaman yıkanmalıdır.
Filtre düzenlemesi su şartlandırma ile koordineli bir biçimde gerçekleştirilmelidir.
İşletim ve bakım üreticinin öngördüğü biçimde sürdürülmelidir.
4.1 – Soğutma Kulelerinde Operasyon ve Bakım
Sistemi operasyona alacak olan eleman soğutma kuleleriyle ilgili olarak eğitim görmüş olmalı ve de bu tarz sistemi çalıştırmaya yatkın olmalıdır. Sistem işletimi sırasında meydana çıkacak kritik değerler kaydedilmelidir. Prosedürler normal kontrol parametrelerini ve sınırlarını belirlemelidir.
Çalışanlar normal şartlar dışında çalışma durumlarından haberdar olmalıdır ve su kalitesi üzerinde belli aralıklarla testler yapılmalıdır. Bu kontrollerin arasındaki süre bir ayı geçmemelidir. Hastane gibi bakterilere duyarlı ortamlarda bu süre daha kısa olmalıdır. Bu durumda kullanılan mikrobiyolojik slaytlar faydalı olsa da bunlar sadece kulenin bakım kalitesiyle ilgili bilgi verir ve su içindeki legıonella bakterisiyle doğrudan alakası yoktur.
Su içindeki çözünmüş madde miktarındaki değişimin suyun elektrik iletkenliğinin değişimine etkisi nedeniyle iletkenlik ölçümü de bir yol olarak
kullanılabilir.
4.2- Bakım
Basit fakat ayrıntılarıyla yazılmış bir bakım şartnamesi bu tesisatlar için çok önemlidir. Bu şartnamelerde bakım aralıkları ,kontrol prosedürleri ve temizliğin hangi yöntemlerle yapılacağı açıkça belirtilmelidir.
Üreticinin istediği standart bakım dışında sistemin genel çalışması da incelenmelidir. Otomatik kontrol ünitesinin tüm kısımları test edilmelidir. Kondaktivite kontrol cihazı eğer monte edilmişse kalibre edilmelidir. Bu cihaz su içinde çözünmüş madde miktarının değişimini belirlemesinden dolayı çok önemlidir.
Püskürtme sistemi ve su dağıtım sistemi kontrolünde görsel bakım yapılabilir.Bu şekilde malzemenin iyi durumda olup olmadığı ve kötüye gidip gitmediği kontrol edilebilir. Bu sürüklenme önleyiciler içinde aynı şekilde önemlidir.
Lejyoner hastalığı salgını genelde kulelerin uzun süre çalışmamasından sonra devreye alınmasıyla ortaya çıkar. Bütün soğutma kuleleri senede en az bir kere tamamen temizlenmelidir. Bu süre hastaneler için DHS standartlarına göre senede iki keredir.
Sistemde yapılan kontrolün periyoduna olağan kontrollerin sonucuna göre karar verilmelidir.
Eğer sistem sadece yaz mevsiminde kullanılıyorsa kuleyi sistem devre dışı kaldığı ilk anda temizlemek en doğrusudur.Sistemi yazın devreye almadan önce de dezenfekte edip kontrol etmek gereklidir.
Suyu, sistemin temizlenmesinden önce temizliği yapacak kişileri korumak amacıyla 5 ppm şeklinde klorlama yapmak gerekir. Klorlama işlemi iki basamak halinde yapılamalıdır.İlk basamak sistemi suyundaki serbest klor miktarını belirlemektir.Klor organik bileşiklerle çok çabuk reaksiyona girdiğinden dolayı muhtemelen teorik olarak hesaplanan miktardan fazlası gerekecektir. İkinci olarak ta klorun veriminin ph7nin üzerindeki değerlerde hızla düştüğü unutulmamalıdır. Klordan en yüksek verimi alabilmek için ph değerini 7nin üzerine çıkarmayan maksimum dozajı vermek gerekir.
Burada açıklanan prosedürler , bakımı iyi yapılmış ve iyi çalışan bir kule sağlar. Hastane gibi hastalanmaya yatkın insanların bulunduğu
yerlerde kulelerin ekonomik ömrünün sonunda değiştirilmesi sırasında gerekli önlem verilmeli ,ses ve titreşim problemleri göz önüne alınmalıdır.
4.3 – Acil Dezenfeksiyon Prosedürü
Eğer mümkünse soğutma kulesi üzerindeki ısı yükü kaldırılmalıdır.
Soğutma ekipmanlarıyla ilgili fanlar kapatılmalıdır.
Sistem durdurulmalı ve tamamlama suyu vanaları açık ve çalışır olmalıdır.
Temizleme prosedürü sona erene kadar binanın hava emiş menfezleri kapatılmalıdır.
Resirküle su pompalarının çalıştırılmasına devam edilmelidir.
25-50 ppm serbest halojen kalmasını sağlamak için yeterli biosid eklenmelidir.
Yeterli miktarda köpük önleyici yada biodesperan eklenmelidir.
24 saat boyunca 10 ppm’lik serbest halojen kalması sağlanmalı ve bu 10 ppm in korunması için daha fazla biosid ortama eklenmelidir.
Sistem ph’ı ölçülmeli yüksek ph larda halojen dezenfeksiyon hızı yavaşladığı için ortama asit ilave edilebilir ya da devir azaltılabilir.Böylece ph, klor bazlı biosidler için 8’in yada brom bazlı biosidler için 8,5un altında tutulabilir.
Sistemin drenajı kanalizasyona yapılmalıdır.Eğer drenaj izin alınarak bir yüzey suyuna yapılacaksa , dehalojenizasyona ihtiyaç duyulacaktır.
Sistemi tekrar doldurun ve basamakları tekrar edin.
Sisteme ikinci bir drenajdan sonra tekrar su besleyin.
Nemlendiriciler
Yıkamalı nemlendiriciler ,atomizörlü nemlendiriciler ve buharlı nemlendiriciler ortam havasının veya klima santralindeki şartlandırılmış havanın nemlendirilmesinde kullanılır. Yıkamalı nemlendiriciler günümüzde hijyen nedeniyle artık terk edilmektedir.Bu amaçla daha çok suyun resirküle edilmediği ve sadece gerekli nem ihtiyacı kadar suyun sis biçiminde havaya verildiği nemlendiriciler kullanılmaktadır.
Atomizörlerde ve yıkamalı nemlendiricilerde su sıcaklığı yaş termometre sıcaklığında olup, genellikle 25C in altındadır.Sis şeklinde atomizörlü nemlendiricilerde cihaz çıkışında su zerresi bulunmaz Bütün su buharlaşır.
Atomizörlü nemlendiricilerde resirküle su kullanılmamalıdır.Nemlendirici kullanılan klima tesisatında özellikle hava kanallarının temizliğine dikkat edilmelidir.
• Hava kanallarında yoğuşma olabilir.Bununla ilişkili önlem alınmalıdır.İyi ısı yalıtımı yapılmalıdır.
• Hava kanalları temizlenebilecek şekilde planlanmalı ve yapılmalıdır.
• Hava kanalları belirli periyotlarla temizlenmelidir.
• Klima santrallerinin filtreleri kaliteli yapılmalı ve periyodik bakımı yapılmalıdır.
Bu cihazların yerleştirilmesinde ,bacalardan mutfak egzozlarından ve diğer organik kirletici kaynaklardan uzakta yerleşim yapmaya dikkat edilmelidir.
6. Klima Santralleri ve Fancoıller
Bu cihazlar lejyoner hastalığı kaynağı olarak görülmemektedir. Ancak bu cihazların bakımlarının yapılması ve iyi işletilmesi esastır. Öncelikle bu cihazlardaki yoğuşma tavalarının eğimleri drenaj yönünde olmalı ve drenaj alt noktadan yapılmalıdır.Tavalarda su birikmemelidir.Hastane gibi hassas binalarda drenaj hatlarında cam gözetleyiciler konulabilir.
Klima santrallerinde sulu nemlendiriciler yerine, buharlı nemlendiriciler kullanılması tercih edilmelidir. Nemlendirici olarak ,su hacmi olmayan direkt havaya sis biçiminde nemlendirme yapan nemlendirici tipleri alternatif olabilse de ,buharlı nemlendiriciler riski sıfıra indiği için tercih edilmelidir. Cihaz filtrelerinin bakımı gereğine göre yapılmalıdır.
________________________________________
KAYNAK: TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ DERGİSİ RUKNETTİN KÜÇÜKÇALI
sn Onur16
2. cevap
ENDÜSTRİYEL TEMİZLİK
Üretim kirliliği, toz, pas, boya, şeker, tekstil fiberler, toprak, katı yağ, asit, karbon, is ve başka yabanci maddelerin ekipmanınız üstünde birikmesi zaman içinde ciddi bir şekilde operasyonlarınızı etkiler ve değerli ekipmanın arızalanmasına sebeb olur. Üretimin durmasının bir işletmeye maliyeti çok yüksektir. Ekipman, üretim alanları, hava sistemleri ve tezcihatlarınızı temiz tutmanız ise hem arızalamayı önler, hem ekipmanın hayatı uzar.
BMS Türkiye her tür ekipman, makine, elektronik techizat ve havalandırma sistemlerinin verimli temizlenmesi için yeterli uzmanlık ve kaynağa sahiptir. Hedefimiz her zaman günlük iş akışınızı asgari düzeyde etkilemektir. Operasyonlarımızı her zaman üretim programınıza göre önceden planlanmakta ve makine bakım zamanlarına denk getirebilmekteyiz. Bazı endüstriyel temizlik yöntemlerimiz üretiminizi durdurmadan yapılabilmektedir.
BMS olarak "temiz odalar" ve diğer kontrollü ortamlarda iş yapma hassasiyetini anlarız. Bu tip steril veya steril olmayan ortamlarda doğru operasyonları yürütebilmek için tecrübe ve donanıma sahibiz, üstelik gerekli olan tüm temizlik, güvenlik ve test protokollere uyarak çalışırız.
HAVALANDIRMA KANALLARININ TEMİZ OLMASI SAYESİNDE;
• İş veriminin düşmesi engellenir
• Sağlıklı personelin devamsızlığı azalır
• Elektronik cihazlar daha sağlıklı çalıştıkları için ömürleri uzar.
• Isıtma ve havalandırma sistemleri daha verimli çalışarak %32' ye varan oranlarda enerji tasarrufu sağlayabilir, periyodik bakım masrafları önemli ölçüde azalır.
LEJYONER HASTALIĞI
Bu hastalık konusunda Sağlık Bakanlığı birçok uyarı yaptı. Ölümle sonuçlanan vakalar basına yansıdı. Bir çeşit zatürre olan lejyoner hastalığı havalandırma kanallarında üreyen bakterilerin solunum yollarına girmesiyle ortaya çıkar. Korumanın tek yolu havalandırma kanallarında gerekli bakım, temizlik ve dezenfektasyon yapılmasıdır.
HASTA BİNA SENDROMU
Ofislerde çalışan herkesin zaman zaman karşılaştığı baş ağrısı, yorgunluk, halsizlik, konsantrasyon bozukluğu, gribal enfeksiyonlar, göz ve burun nezlesi gibi şikayetler Hasta Bina Sendromun belirtiler olabilir. Bu tip şikayetler havalandırma kanalların düzenli olarak dezenfekte edilmesiyle önlenebilmektedir.
sn Onur16
iddiasına cevap
Fan Coil cihazları, Merkezi sistemlerde belli odaların veya belli hacimlerin iklimlendirilmesi için kullanılır.
Çeşitli kapasitelerde, iki borulu veya farklı bölümlerde aynı anda ısıtma ve soğutmanın birlikte çalıştırıldığı bina kullanımlarına uygun olarak dört borulu olarak imal edilir. Montaj yerine uygun olarak ise; bina içine monte edilecekse kasetli döşeme, kasetli tavan, asma tavan içine veya duvarda panel arkasına monte edilecekse; gizli döşeme ve gizli tavan modelleri üretilmektedir. Bunların dışında yüksek basınçlı modeller ile dört yön üflemeli kaset tipi modellerde üretimler de vardır.
Fan coil ünitelerinin bakımları, hem fan coil ünitesinin sorunsuz, sessiz ve verimli çalışması, hemde hijyen açısından çok önemlidir. Bakımı yapılmayan fan coil ünitelerinin bulunduğu ortamda çalışan insanlar, sağlık açısından tehdit altındadır. Nedir bu sağlık açısından tehditler ? Lejyoner Hastalığı!...
Lejyoner Hastalığı Nedir?
Lejyoner hastalığı Legionella pneumophila olarak adlandırılan bakterinin neden olduğu bir tür akciğer enfeksiyonudur (pnömoni)
Hastalığın Lejyoner hastalığı olarak adlandırılmasının nedeni nedir?
Lejyoner hastalığına neden olan bakteri ilk olarak 1976 yılında Philadelphia'da bir otelde Amerikan Lejyonerlerinin toplantısına katılanlarda ortaya çıkan bir salgın sonucu keşfedilmiştir. Bu nedenle enfeksiyon, salgından etkilenenlerin anısına Lejyoner hastalığı olarak ve keşfedilen yeni bakteri de Legionella pneumophila olarak adlandırılmıştır.
Lejyoner Hastalığının Görülme Sıklığı Nedir?
Lejyoner hastalığı bakterisinin enfeksiyon yapma potansiyeli oldukca zayıftır. Bakteriye maruz kalan bireylerin yalnızca %1-5’inde hastalık ortaya çıkabilir. Bireyde hastalığın ortaya çıkabilmesi için bir yatkınlık olması gerekir.
Lejyoner Hastalığı Kimlerde Daha Sık Görülür (Risk Faktörleri Nelerdir)?
Normal bağışıklık sistemine sahip sağlıklı bireylerde, etken alınsa bile çoğu kez enfeksiyon gelişmez. Hastalığın ortaya çıkması için bireyin bazı risk faktörlerini taşıyor olması gerekir. En önemli risk faktörleri, kişinin solunum yolu direncini veya genel vücut direncini zayıflatan etkilerdir. Bunlar özetle:
Yaşlılık (>50 yaş), sigara tiryakiliği, Alkol bağımlılığı,
Bağışıklık sisteminin çeşitli nedenlerle baskılanmış olması (transplantasyon geçirmiş olma, kortikosteroid tedavisi, kanser tedavisi), kişinin kronik bir akciğer hastalığının olması, şeklinde sıralanabilir.
sn Onur16 bu bilgiler iddia ettiğim konular için yeterli bir belgemidir.
benim firmam yoktur. meraklısına :kale kimya firmasından bayisi aracılığı ile hammadde almak tan ve teknik bilgi desteği almaktan başka herhangi bir bağımda yoktur.
ilgili ürünlerin imalatını yapabilmek için
www.kalekimya.com sayfasında her teknik elemana teknik bilgi verilmektedir.
FANCOİL VE KLİMA SİSTEMLERİ
Fan Coil cihazları, Merkezi sistemlerde belli odaların veya belli hacimlerin iklimlendirilmesi için kullanılır.
Çeşitli kapasitelerde, iki borulu veya farklı bölümlerde aynı anda ısıtma ve soğutmanın birlikte çalıştırıldığı bina kullanımlarına uygun olarak dört borulu olarak imal edilir. Montaj yerine uygun olarak ise; bina içine monte edilecekse kasetli döşeme, kasetli tavan, asma tavan içine veya duvarda panel arkasına monte edilecekse; gizli döşeme ve gizli tavan modelleri üretilmektedir. Bunların dışında yüksek basınçlı modeller ile dört yön üflemeli kaset tipi modellerde üretimler de vardır.
Fan coil ünitelerinin ve klima sistemlerinin bakımları, hem fan coil ve klima ünitesinin sorunsuz, sessiz ve verimli çalışması, hemde hijyen açısından çok önemlidir. Bakımı yapılmayan fan coil ve klima ünitelerinin bulunduğu ortamda çalışan insanlar, sağlık açısından tehdit altındadır. Bu sağlık açısından tehditlerin en tehlikelisi Lejyoner Hastalığıdır...
Lejyoner Hastalığı Nedir?
Lejyoner hastalığı Legionella pneumophila olarak adlandırılan bakterinin neden olduğu bir tür akciğer enfeksiyonudur (pnömoni)
Hastalığın Lejyoner hastalığı olarak adlandırılmasının nedeni nedir?
Lejyoner hastalığına neden olan bakteri ilk olarak 1976 yılında Philadelphia'da bir otelde Amerikan Lejyonerlerinin toplantısına katılanlarda ortaya çıkan bir salgın sonucu keşfedilmiştir. Bu nedenle enfeksiyon, salgından etkilenenlerin anısına Lejyoner hastalığı olarak ve keşfedilen yeni bakteri de Legionella pneumophila olarak adlandırılmıştır.
Lejyoner Hastalığının Görülme Sıklığı Nedir?
Lejyoner hastalığı bakterisinin enfeksiyon yapma potansiyeli oldukça zayıftır. Bakteriye maruz kalan bireylerin yalnızca %1-5’inde hastalık ortaya çıkabilir. Bireyde hastalığın ortaya çıkabilmesi için bir yatkınlık olması gerekir.
Lejyoner Hastalığı Kimlerde Daha Sık Görülür (Risk Faktörleri Nelerdir)?
Normal bağışıklık sistemine sahip sağlıklı bireylerde, etken alınsa bile çoğu kez enfeksiyon gelişmez. Hastalığın ortaya çıkması için bireyin bazı risk faktörlerini taşıyor olması gerekir. En önemli risk faktörleri, kişinin solunum yolu direncini veya genel vücut direncini zayıflatan etkilerdir. Bunlar özetle:
Yaşlılık (>50 yaş), sigara tiryakiliği, Alkol bağımlılığı,
Bağışıklık sisteminin çeşitli nedenlerle baskılanmış olması (organ aktarımı geçirmiş olma, kortikosteroid tedavisi, kanser tedavisi), kişinin kronik bir akciğer hastalığının olması, şeklinde sıralanabilir.
Lejyoner Hastalığına Neden Olan Bakteri Nerede Bulunur?
Lejyoner hastalığına neden olan bakteri doğal çevrede yaygın olarak mevcuttur; göller, nehirler, dere, çay v.b. akarsular gibi yüzey sularının, termal su banyoları ve çamurların normal florasında bulunur. Doğadaki sulardan şehir şebeke suyuna geçebildiğinden yapay su sistemlerinde; binaların su tanklarında, air-conditioner sistem soğutma kulelerinde, bina su sisteminin durgun alanlarında, borulardaki biyofilm tabakasında, merkezi ve siplit klimaların soğutma, ısıtma serpantinleri ile hava filtrelerine yerleşip çoğalabilir. Musluklar ve duş başlıklarında çöken kireç katmanları içine yerleşebilir.
Lejyoner Hastalığına Neden Olan Bakteri Nasıl Bulaşır?
Sudaki bakterinin akciğerlere ulaşabilmesi için iki temel mekanizma ileri sürülmektedir. Birincisine göre; bakteri önce üst solunum sistemine yerleşmekte ve buradan akciğere aspirasyon yoluyla ulaşmaktadır. “Aspirasyon” ağızdaki materyalin alt solunum yoluna istenmeden kaçması ve yetersiz öksürme refleksi nedeniyle geriye çıkarılamaması olarak tarif edilebilir. İkinci teoriye göre ise; suyun küçük su damlacıkları (aerosol) haline gelmesi ve havada asılı kalması sonucunda bakteriyi içeren bu damlacıklar nefes alma ile akciğere ulaşmaktadır. Fan –coil ile ve klima ile havalandırılan bölümlerde bu hastalığın yayılması maksimum hızla olmaktadır.
Seyahat, Oteller ve Ofislerde Lejyoner Hastalığı
Lejyoner hastalığının seyahatle/otelde kalma ve ofislerle ile ilişkisi nedir?
Lejyoner hastalığı etkeni olan bakteri şebeke suyunun işlenmesi esnasında kullanılan tekniklere rağmen çok küçük konsantrasyonlarda da olsa doğadaki sulardan şehir şebeke suyuna geçebilir. Ardından bina su sistemleri içinde yerleşir ve koşullar uygun ise çoğalır. Genellikle büyük binaların kapasitesi yüksek su sistemleri, su tankları ve borularda biriken sediment ve oluşan biyofilm katmanları, Legionella bakterisinin çoğalması için elverişli ortamlar sağlar. Sonuç olarak bakteri her büyük bina su sisteminde yerleşebilir. Bu nedenle Lejyoner hastalığının seyahat veya otelde kalma ile ilişkisi de sudan bakterinin bireye ulaşması için gerekli koşulların oluşup oluşmadığına bağlıdır. Suyu aerosol haline getiren araçlar (air-conditioner sistemlerinin soğutma kuleleri, duş başlıkları, jakuziler, dekoratif fıskiyeler…) turistik tesislerde yaygın kullanılmaktadır ve bakterinin bireye ulaşmasına aracılık edebilmektedir.
Yukarıda belirtildiği gibi bakteriler; sıcak, soğuk, nemli, karanlık ortamlarda rahatça barınabilmekte, hızla da çoğalabilmektedirler.
.Klima cihazlarının içerisinde oluşabilecek bakteriler klima sisteminin ortam havasını sürküle etmesi neticesinde bakteriler ortama hızla yayılabilmektedir.
Bu sebeple bu tür cihazların periyodik olarak bakım ve dezenfekte edilmesi gerekmektedir.
Lütfen arka arkaya mesaj atmayınız.