Zaman rölesi bir diğer ifade ile zaman saati adı verilen sistem süresi belli olan bir aralıkta araya girmesi veya çıkması amaçlanan elektrik sisteminin kontrol edilmesinde kullanılmak için tasarlanmıştır.
Harcar buna reaktif güç denir. Mühendissiniz akım ve gerilim eğrilerinde faz farkı oluşturun + ve - değerleri çarpımı görünür güç, aktif güç,reaktif güç durumlarını çizin anlayacaksınız. Yanlış biliyorsunuz.
Kondansatörlerin çektiği aktif güç 3-5w'ı geçmez. Çekilen akımın, çekilen gücün büyük kısmı reaktif güçtür. XC+r (r miniktir dolayısıyla p'de miniktir)
Çekilen akımında aktif ve reaktif bileşenleri vardır (Vektörel).
Harcar buna reaktif güç denir. Mühendissiniz akım ve gerilim eğrilerinde faz farkı oluşturun + ve - değerleri çarpımı görünür ve aktif güç durumlarını çizin anlayacaksınız.
(Mühendislikten, deneyimden vs'den dem vurmadan varsa eksiğim sizden ve herkesten tamamlamaya hazırım)
Bobin ve kondasatör reaktif güç çeker ancak enerji harcamaz.
Bobin; alternatif akımın pozitif alternansının ilk yarısında(bir tam periyodun 1/4’lük zamanında,) depoladığı enerjiyi şebekeye verir, pozitif alternansın ikinci yarısında ise şebekeden çektiği enerjiyi depolar. Aynı durum negatif alternansta da gerçekleşir. Yani bir tam periyot boyunca bobin, 2 defa enerji depolar ve 2 defa depoladığı enerjiyi kaynağa geri yollar. Enerjili olduğu sürece bu alış-veriş devam eder.
Kondansatörde ise durum tam tersi şekilde gerçekleşir. Kondansatör alternatif akımın pozitif alternansının ilk yarısında çektiği enerjiyi depolarken ikinci yarısında depoladığı enerjiyi kaynağa gönderir. Aynı şekilde 2 defa enerji depolar ve 2 defa depoladığı enerjiyi kaynağa geri gönderir. Enerjili olduğu sürece bu alış-veriş devam eder.
Estağfirullah o cümleyi kurarken herhangi bir art niyetim olmadığını açık ve net bir şekilde belirtmek isterim. Yani muhattabım meslek lisesi mezunu biri olsaydı akım gerilim sinüs formlarını çizin arada faz farkı oluşturun sonra güç eğrisini çizin sonuçlarını görün diye bir açıklama yapmazdım buna emin olun.
Kondansatörün alternatif akımda şarj deşarj olayları doğrudur ama sonuçta kapasitif reaktastan dolayı oluşan ileri yönde faz farkıdır. Tesis ana barasında muhteşem buluşma gerçekleşir ve faz farkı minimuma iner, birleşim noktasından Şebeke tarafına doğru yönde bakıldığında çekilen akım aktif akımdır reaktif akım elimine edilmiştir yani şebekeye basılan şebekeden gelen bir enerji v.b. emme-basma tabirleri son derece yanlıştır.
Diğer sorunuz güzel reaktif enerji harcanır mı?
Bu konuda çok tartışılan kablolarda bakır kaybı P=I²xR mevzusu vardır, bazıları formüldeki I akımın aktif bileşenidir der yani Ia² der. Aslında formüldeki akım çekilen akımların bileşkesi olup akımın reaktif bileşeni de işin içindedir.
hocam siz işin matematik kısmını(vektörünü, açısını, ilerisini, gerisini) biliyorsunuz ona hiç şüphem yok
ancak siz şebekede meydana gelen fiziksel olayı tam anlayamamışsınız gibi geliyor.
Kondansatör ve bobin şebekeyle enerji alış-verişi yapar. Sizce doğru mu yanlış mı? Yanlışsa neden?
İlla bir Alış veriş durumundan bahsedeceksek bu alış-veriş dediğimiz durum ana barada son bulur. Yani bir motor beslemesini düşünün panodaki şalterin girişinden osilaskopla ölçüm yapın orada geri fazı görürsünüz yani atıyorum motor cosfi değeri 0,5 ise 60 derece geri açıyı görürsünüz, hemen yan tarafından kompanzasyon şalteri girişinden ölçüm yaptığınızda da tüm kondansatörlerin çektiği toplam gücü ileri yöndeki o muhteşem faz farkını görürsünüz. Sonra ortak bara üstü akım trafolarının bağlı olduğu baradan ölçüm yaptığınızda faz farkının ihmal edilecek kadar küçük olduğunu görürsünüz.
Birde bildiğiniz gibi kompanzasyon yapılmaz ise bu faz farkları toplanır baraja kadar gider.
Yani öyle emme-basmalı bir durum yok. Bahsedilen alış verişten bu kasdediliyorsa sorun yok. Ama bir çok yerde abartılı hatta saçma izahatler okuyorum. Motora mıkntanıslanma akımı yani reaktif akım basılmaz ise motor nasıl çalışır? gibilerinden motor alacağını alıyor biz ona birşey enjekte etmiyoruz. Reaktif güç üretilip alıcıya basılan çekilen birşey değildir. Faz farkı yükün oluşturduğu bir sonuçtur.
Kompanzasyon yok ise alış-veriş kaynakta(barajda) son bulur dolayısıyla reaktif enerji şebeke içerisinde(kaynak ile yük arasında) meydana gelen ve bizim işimize yaramayan bir enerji alış-verişidir.
Motordaki bobin nedeniyle reaktif enerji depolandığından bizim ona müdahalemiz mümkün değildir. Depoladığı reaktif enerjiyi şebekeye göndermesinin önüne geçmek için enerji depolama özelliği ters olan kondansatörü motora yakın bir noktaya bağladığımızda toplam reaktif enerji sıfıra yaklaşır ve dolayısıyla şebekeden çekilen enerji sadece aktif enerji olur.