Selam
Arkadaşlar iş yerinde aşırı harmonik sorunu olan varsa Allah Yardımcısı olsun.Harmoniklerin zararlı etkilerini yukarıda arkadaşlar yazmışlar.Buna ilave olarak harmonikler yüzünden reaktif güç sınırı sorunu da çekebilirsiniz.Kompanzasyon rölelerinin belki hepsi belki de büyük çoğunluğu kosinüsfi ye göre kompanzasyonu ayarlar.Fakat digital sayaçlar power factor ya da türkçesiyle güç faktörü dediğimiz değere göre çalışırlar.(bu konuda da sayaç üretici ya da ithalatçıları da farklı görüş bildiriyorlar)Pf=m.cosfi dir.m=1/1+(THD(I))^2 dir.Burada toplam harmonik bozulmayı ifade eder.Uzun lafın kısası eğer sisteminizde harmonikler varsa PF nizin 1 olma olasılığı yoktur.Eğer yapılabiliyorsa harmonikler azaltılıp THD yi sıfıra yaklaştırmak,dolayısıyla da power factörü 1 e yaklaştırmak lazımdır.Aksi taktirde cosinüsq niz 1 de olsa (eğer gerçekten sayaçlar power factöre göre okuyorsa-ki bunu yaşamış birisiyim-) mutlaka sayacınız reaktif güç yazacaktır.
Harmoniği ölçmek için; enerji kalite ölçümü yapmalı ya da yaptırmalısınız.Hatırı sayılır analizörler hatırı sayılır paralara satılıyor.Onun için almak yerine bir firmaya ölçüm yaptırmak daha ekonomik olur.Fakat trafo daireleri için panoya sabit olarak takılan analizörlerde var.(mesela bizde merlin gerin PM500 var) ama bu thd(ı) ve THD(v) yi gösteriyor harmonikleri ayrı ayrı göremiyorsunuz.Yine şu meşhur entes in son model rölesinde 19. harmoniğe kadar görebiliyorsunuz.Bunun için akım konumundayken set e basıyorsunuz.THD(I),THD(v) ve 19, harmoniğe kadar tek tek değerleri görebiliyorsunuz.
Harmoniği önlemek için ise (harmonik üreten cihazları kullanmama gibi bir lüksünüz yoksa) REAKTÖR denilen cihazlar kullanılır. Bunların en çok kullanılanları pasif detunned reaktörlerdir.Bunlar da sorununuzu çözmüyorlarsa aktif reaktör denilen ve maliyetli bir cihaz kullanılır.Bu cihaz şebekeye çekilen harmonik akımının tersini basarak harmoniği yok etmeye sağlayan
Elektronik bir cihazdır ve bildiğim kadarıyla yerlisi yoktur.Pasif filtreler ise bir tür,frekansı ve endüktansı özel olarak hazırlanmış bobindir.Türkiyede üreten bildiğim 2 firma:hilkar ve yukarıda bir arkadaşımızın da yazdığı ergun elektriktir.yabancı firmalardan ise SCHNEIDER ,
ABB,
Siemens,CIRCUTOR gibi firmaların bu sistemleri vardır.
Şunu unutmayın ki sakın ha sakın sağdan soldan araştırıp reaktör bağlamaya kalkmayın.Bu çok hassas ve çok ince bir iştir.Mutlaka bu işin bir uzmanı tarafından,tam gün enerji analizi yapılarak ,simülatörde test edilerek yapılmalıdır.Gerçekten zor bir iştir.İşçiliği zor değil ama teknik yönü zor.Bir de bu işin rezonans riski vardır ki Allah muhafaza göreceğiniz en küçük zarar reaktörlerin yanmasıdır,ki koruma sistemleri iyi değilse komple panoyu da yakma tehlikesi vardır.
Ben bu işten canı çok yanmış ve hala yanmakta olan bir arkadaşınız olarak şunu öneririm bu tip şeylerde profösyönel yardım alın ve tarfo dairesinde çok iyi bilmiyorsanız fazla vakit geçirmeyin.Oradaki bir kısadevre kesinlikle prizlerdekine benzemiyor.Umarım yardımcı olmuşumdur.