Evet Led Dış aydınlatmada Türkiyede tutunamadı yada gelişimini tamamlamayan bir ürün olduğundan tercih edilmedi. İncelemek için bile samanlıkta iğne arar gibi örnek arıyoruz acaba nerde vardır? nasıl uygulanmıştır diye!
Verdiğiniz pdf dosyadan bazı önemli kısımlar;
Sıcaklığın artışı, LEDlerin ışık akılarını,renksel özelliklerini ve ömürlerini olumsuz olarak etkilemektedir.(Dış aydınlatmada armatürün Koruma sınıfı ile çelişmekte olan led sürücülerin soğutulması sıkıntısı çözülememiştir buda led aydınlatmanın başlıca sıkıntısıdır.)
LEDlerin Sakıncaları:
Kamaşma
Isı dönüşüm oranı (%20 Işık, %80 Isı)
Armatür ağırlığı (soğutma ihtiyacı)
Beyaz ışık üretimi
Tesis maliyeti
Tasarım ve üretim deneyimsizliği
Ölçüm yöntemi ve standart eksikliği.
LEDli yol aydınlatması armatürlerinin etkinlik faktörleri (lm/W) YBSBLli olanların aksine, güçleri arttıkça azalmaktadır. LED teknolojisinde gelinen son durum henüz M1 aydınlatma sınıfı otoyollar için maliyet etkin çözümlere ulaşılmasına olanak tanımamaktadır !!!
Yani bu kadar yorumdan sonra söylenecek söz kalmıyor. Maalesef önümüzdeki yıllarda Led teknolojisinin gelişmesini umarak beklentilerimize dün olduğu gibi bugünde devam edeceğiz !!!
Yukarıda yazdıklarınızı nasıl yorduğuna bağlı tabi değerlendirmeler.
-Sıcaklığın artışı sadece ledde değil bütün gaz deşarjlı armatürlerde ışık akısını etkiler. Sadece bunun düzgün yönetilmesi önemlidir. Düzgün soğutulması yapılmış bir armatürün verimliliği ve ömrü uzun olmaktadır. Bunu da şimdilik sadece büyük firmalar başarabilmektedir.
-Kamaşma: Kamaşma kontrolü optik lenslerle çözülmektedir. Piyasada gördüğünüz gibi herhangi bir optiği olmayan, direk PCB üzerine dizilmiş ledler tabi ki kamaşma yapacaktır. Ledler noktasal ışık kaynaklarıdır. Çıplak kullanıldıklarında kamaşma yapmaları olağandır. Aydınlatma hesapları yapılırken kamaşma da göz önünde bulundurulması gereken bir faktördür. Ki hesaplarda buna da dikkat edilir.
-Isı dönüşüm oranı %20 ışık, %80 ısı denmiş. Merak ediyorum yanan sodyum buharlı bir armatürü ellediniz mi? Ledli bir armatürü günlerce çalıştıktan sonra bile eğer düzgün soğutması yapılmışsa rahatlıkla elleyebilirsiniz. En az ısı yayan ışık kaynaklarından biridir led.
- Armatür ağırlığı: Ağırlıklar direklerin taşıyabileceği makul seviyelerdedir. Soğutma için Alüminyum gövde kullanıldığından, iyi soğutulduğunda armatür verimi arttığından tabi ki kasa ağır olacaktır.
- Beyaz ışık: Ledlerde diğer ampul tiplerinin aksine sabit ışık aralıkları yoktur. İstediğiniz renk sıcaklığında led kullanarak tasarım yapabilirsiniz. Ki genelde 4000K olarak yol aydınlatmaları önermekteyim.
- Tesis Maliyeti : Tabi ki standart armatürlere göre fiyatları yüksektir. Ama geri dönüşüm süresi işletme ve bakım maliyetlerine göre değişiklik gösterir. Bu süre 10 yıl da olabilir 2 yıl da.
- Tasarım ve Üretim deneyimsizliği : Sanırım yerel küçük çaplı firmalar için yapılmış bütün yorumlar. Büyük firmalar için geçerli olmadığı aşikar.
- Ölçüm yönetimi ve Standart eksikliği : Standartlar tamamlandı ve yayınlandı. TEDAŞ şartnamelerine, karayolları şartnamelerine bakabilirsiniz. (Yazının 2013 Mayıs'a ait olduğuna dikkat çekerim.)
- Maliyet etkin çözümle ilgili yukarıda da yazdım. Maliyet etkinliği kullanılan ürünlerin yeteneklerine, verimlerine, ömürlerine, tasarruflarına, doğal olarak fiyatlarına ve en önemlisi projeye bağlı olarak değişir.
Gelişmesini umarak demişsiniz. Ummanıza gerek yok. Zaten LED'in her geçen gün geliştiği ortada. 2 yıl önceki led verimlilikleriyle şuanki led verimlilikleri arasında inanılmaz farklar var. Tabi ki bu devam edecek.
Yol için çok basit bir şey konuşuyoruz. M1 sınıfı 2 cd/m2, M2 sınıfı 1,5 cd/m2. Bunlarla beraber düzgünlük değeri de tutuyorsa bu iş yapılır demektir. E bu da koyduğum ölçüm sonuçlarında tuttuğu (bir kaç farklı firma tarafından) görünüyor. Yetmiyorsa aydınlatma hesabı da koyarım. Yine inanmazsanız, dataları indirip kendiniz de yapabilirsiniz.
