Merhaba.
Şarjlı el matkaplarında daha ucuz ve daha hafif olduğundan yaygın olarak nikel-kadmiyum bataryaları kullanılır.Siz bu bataryayı satın alıp ambalajından çıkarıp ilk şarja bağladığınızda şarj/deşarj döngüsünü de başlatmış olursunuz.Yani fabrikadan şarjsız,ilk orijinal olarak kutusunda geldiğinde,belirli bir sıcaklık ve nem derecesinde rafta beklerken, bu döngü devreye hiç alınmamıştır.Bu nedenle üreticilerin tavsiyesi hiç kullanma imkanınız olmayacaksa,uzun süre de hazırda bekleyecekse, ilk satın aldığınız gibi ambalajında durmasıdır.Yani ne zaman periyodik olarak,düzenli kullanımına karar verirseniz,işte o zaman ilk şarj işlemiyle batarya ömrünü geriye doğru azaltacak saykılın ilk başlangıcını (Ömür-saat başlangıcını) yaparsınız..
Nikel-kadmiyum bataryalar lityum-iyon bataryalardan farklı olarak hafıza (Memory effect) etkisine sahiptir,yani siz şarjı yüzde 75’de kesip de yarım bırakmışsanız,ni-cd batarya nikel metalinin kendine özgü olan hatırlama yeteneği (Nitinol,=Eski fiziki şekline geri dönen bir nikel bileşimidir) ile,şarjı yarım kalan bu yüzde 75 lik kısmın,üzerinden kaldığı yerden devam ettirir.En büyük dezavantajlarından biri budur.Ömür kavramının uzun olmasında bu nedenle buna çok dikkat etmeliyiz.Yani şarjlı matkap sonuna kadar boşalıp hiç dönmeyecek voltaja ininceye kadar,hiçbir şekilde de tekrar şarja bağlamaktan sakınırız ki ömür (Şarj/deşarj döngüsü uzunluğu) mümkün olduğunca da uzamış olabilsin.
Ömrü kısaltan başka bir etmen de şarj süresinin gereksiz olarak çok uzun tutulabilmesidir.Ni-cd batarya şarj sonuna yaklaşıncaya kadar makul bir sıcaklıkta seyreder,ancak şarj sonundan itibaren bu makul sıcaklık değeri artık anormal derecelere çıkar.Örneğin tam şarj sonuna yaklaşırken 45 derce olan sıcaklık,şarj tamamlanıp da şarj akımı devam ettiğinde 45 derecelerin üzerine çıkıp pil ömrüne olumsuz bir etki yapmış oluyor.sizin şarjlı matkabınız 5 saatte şarj oluyorsa ve otomatik şarj kesme sistemi de içinde bulunmuyorsa eğer,8-10 saat prize bağlıyken verilen bu şarj akımı batarya ömrünü sıcaklık etmeninin devreye olumsuz olarak girmesiyle ömrünü kısaltabilmektedir.
Bataryanın hiç kullanılmadan uzun süre bırakılması durumunda da yine bazı riskler mevcuttur.Bataryalar hiçbir şekilde tam şarjsız,yani 0 volt gerilimde hücreleri bulunacak şekliyle uzun sürelerde de bırakılmamalıdır.Şarjlı olarak uzun süre bekletilecek ortamın serin, kuru ve nemsiz olması da,hücre içinde kendiliğinden oluşacak ve içindeki seperatör (Yalıtım sağlayan yalıtkan malzemelerin) kısımlarını delecek şekilde ince,uzun,iletken kadmiyum kristalleri oluşumunun engellenmesini sağlayacaktır.Şarj olayını olumsuz etkileyen,yani içteki bir kısa devreyle, hücreyi deşarj ederek bataryanın şarj tutmasını olumsuz olarak önleyen ince dendrit uzantıları,şarj voltajının katları şeklinde ve kısa süreli darbeler şeklinde uygulanan şok şarj akımlarıyla,eğer dendritler çok derine seperatörleri yırtarak da ulaşamamışsa bertaraf edilebilir.Yani hücre eski şarj tutan haline,ender durumlarda,ciddi olmayan dendrit olayı oluşumlarında kolaylıkla geri döndürülebilir..
Sıcaklık gerek ni-cd gerekse li-iyon bataryalardaki kimyasal reaksiyonları ömür faktörü açısından olumsuz yönde etkileyebildiğinden,her iki batarya türünün, bu sıcaklık etmeninden ömrünün kısalması şeklinde etkileneceği kesindir.İkinci ömür kısaltan etken hafıza etkisini unutulup rastgele şarj uygulanmasıdır.Üçüncü ömür faktörü ise saklanma,bekletilme koşullarının uygunsuz olmasında,sıcaklık,nem koşullarının,batarya şarjlı veya tam boş,tam şarjsız iken,bataryayı etkileyecek şekilde iç dendrit kristallerinin oluşmasına yol açmasıdır.Dördüncü ömür faktörü şarj süresinin gereğinden fazla olarak aşılmasıdır,şarj işlemi bittikten sonra şarjda unutulmasıdır.Nadir olarak sürekli şarjda kalabilecek şekilde imal edilen ni-cd batarya yapıları da özel olarak bulunmaktadır.Örneğin şarjlı pratik el süpürgelerindeki 3 veya 4’lü ni-cd batarya yapıları gibi..
2Ni(OH) + Cd + 2H2O à 2Ni(OH)2 + Cd(OH)2 (Batarya içinde net olarak gerçekleşen kimyasal tepkime denklemidir.)
Kolay gelsin.
Şarjlı el matkaplarında daha ucuz ve daha hafif olduğundan yaygın olarak nikel-kadmiyum bataryaları kullanılır.Siz bu bataryayı satın alıp ambalajından çıkarıp ilk şarja bağladığınızda şarj/deşarj döngüsünü de başlatmış olursunuz.Yani fabrikadan şarjsız,ilk orijinal olarak kutusunda geldiğinde,belirli bir sıcaklık ve nem derecesinde rafta beklerken, bu döngü devreye hiç alınmamıştır.Bu nedenle üreticilerin tavsiyesi hiç kullanma imkanınız olmayacaksa,uzun süre de hazırda bekleyecekse, ilk satın aldığınız gibi ambalajında durmasıdır.Yani ne zaman periyodik olarak,düzenli kullanımına karar verirseniz,işte o zaman ilk şarj işlemiyle batarya ömrünü geriye doğru azaltacak saykılın ilk başlangıcını (Ömür-saat başlangıcını) yaparsınız..
Nikel-kadmiyum bataryalar lityum-iyon bataryalardan farklı olarak hafıza (Memory effect) etkisine sahiptir,yani siz şarjı yüzde 75’de kesip de yarım bırakmışsanız,ni-cd batarya nikel metalinin kendine özgü olan hatırlama yeteneği (Nitinol,=Eski fiziki şekline geri dönen bir nikel bileşimidir) ile,şarjı yarım kalan bu yüzde 75 lik kısmın,üzerinden kaldığı yerden devam ettirir.En büyük dezavantajlarından biri budur.Ömür kavramının uzun olmasında bu nedenle buna çok dikkat etmeliyiz.Yani şarjlı matkap sonuna kadar boşalıp hiç dönmeyecek voltaja ininceye kadar,hiçbir şekilde de tekrar şarja bağlamaktan sakınırız ki ömür (Şarj/deşarj döngüsü uzunluğu) mümkün olduğunca da uzamış olabilsin.
Ömrü kısaltan başka bir etmen de şarj süresinin gereksiz olarak çok uzun tutulabilmesidir.Ni-cd batarya şarj sonuna yaklaşıncaya kadar makul bir sıcaklıkta seyreder,ancak şarj sonundan itibaren bu makul sıcaklık değeri artık anormal derecelere çıkar.Örneğin tam şarj sonuna yaklaşırken 45 derce olan sıcaklık,şarj tamamlanıp da şarj akımı devam ettiğinde 45 derecelerin üzerine çıkıp pil ömrüne olumsuz bir etki yapmış oluyor.sizin şarjlı matkabınız 5 saatte şarj oluyorsa ve otomatik şarj kesme sistemi de içinde bulunmuyorsa eğer,8-10 saat prize bağlıyken verilen bu şarj akımı batarya ömrünü sıcaklık etmeninin devreye olumsuz olarak girmesiyle ömrünü kısaltabilmektedir.
Bataryanın hiç kullanılmadan uzun süre bırakılması durumunda da yine bazı riskler mevcuttur.Bataryalar hiçbir şekilde tam şarjsız,yani 0 volt gerilimde hücreleri bulunacak şekliyle uzun sürelerde de bırakılmamalıdır.Şarjlı olarak uzun süre bekletilecek ortamın serin, kuru ve nemsiz olması da,hücre içinde kendiliğinden oluşacak ve içindeki seperatör (Yalıtım sağlayan yalıtkan malzemelerin) kısımlarını delecek şekilde ince,uzun,iletken kadmiyum kristalleri oluşumunun engellenmesini sağlayacaktır.Şarj olayını olumsuz etkileyen,yani içteki bir kısa devreyle, hücreyi deşarj ederek bataryanın şarj tutmasını olumsuz olarak önleyen ince dendrit uzantıları,şarj voltajının katları şeklinde ve kısa süreli darbeler şeklinde uygulanan şok şarj akımlarıyla,eğer dendritler çok derine seperatörleri yırtarak da ulaşamamışsa bertaraf edilebilir.Yani hücre eski şarj tutan haline,ender durumlarda,ciddi olmayan dendrit olayı oluşumlarında kolaylıkla geri döndürülebilir..
Sıcaklık gerek ni-cd gerekse li-iyon bataryalardaki kimyasal reaksiyonları ömür faktörü açısından olumsuz yönde etkileyebildiğinden,her iki batarya türünün, bu sıcaklık etmeninden ömrünün kısalması şeklinde etkileneceği kesindir.İkinci ömür kısaltan etken hafıza etkisini unutulup rastgele şarj uygulanmasıdır.Üçüncü ömür faktörü ise saklanma,bekletilme koşullarının uygunsuz olmasında,sıcaklık,nem koşullarının,batarya şarjlı veya tam boş,tam şarjsız iken,bataryayı etkileyecek şekilde iç dendrit kristallerinin oluşmasına yol açmasıdır.Dördüncü ömür faktörü şarj süresinin gereğinden fazla olarak aşılmasıdır,şarj işlemi bittikten sonra şarjda unutulmasıdır.Nadir olarak sürekli şarjda kalabilecek şekilde imal edilen ni-cd batarya yapıları da özel olarak bulunmaktadır.Örneğin şarjlı pratik el süpürgelerindeki 3 veya 4’lü ni-cd batarya yapıları gibi..
2Ni(OH) + Cd + 2H2O à 2Ni(OH)2 + Cd(OH)2 (Batarya içinde net olarak gerçekleşen kimyasal tepkime denklemidir.)
Kolay gelsin.
Son düzenleme:
