Serigrafi yöntemi ile pcb baskı devre üretimi

Arkadaşlar herkese merhaba öncelikle şunu söylüyüm bu yöntem ile çok ince detaylar (yani akıllı telefon anakartları gibi) elde edemeyebilirsiniz (denemedim ama sanmıyorum). Ama dip entegre smd gibi pcb devrelerini (tek katman veya çift katman) yapacağınızı umuyorum fakat biraz maliyet istiyor.

Öncelikle işe malzemeleri tanımakla başlayalım.
1) serigrafi ahtapot diye adlandırılan ve ipek gerili çerçeveyi ve pcb kartı sabitlemek için kullanacağımız manuel serigrafi makinesi. Bu makine özelliğine göre fiyatı değişiyor ama ucuz yolluları da bulunabilir tabii bu işi yapacağım derseniz kesin alınması gerek çünkü boya çekerken yok pcb kaydı yok çerçeve kaydı şu oldu bu oldu uğraşmıcaksınız. ( gerçi iş için düşünürsek 1 metrekare pcb seri iş için uygun olur bu yüzden ahtapot işinize yaramaz çünkü sehpası 50x50 bile yok bu yüzden imkansız. bu nedenle 2 metre kare çapında düzgün bi masa veya bütçe yeterse makina almakta fayda var)

2) ragle lastiği: boya çekmekte kullanacağız tutacağı olan bir tür lastik ( ipek gerili çerçeveye emülsiyonu (ışığa duyarlı madde) çekerken lastiği biraz açılı tutmakta fayda var. Emülsiyon ne kadar kalın olursa o kadar ince detay elde edersiniz çünkü ince detaylar için ipek gerili çerçeveye 2 gerekirse 3 kat emülsiyon çekilmelidir. Tabii 1. Çektikten sonra 150 derecelik fırında kurutuyoruz daha sonra 2. Katı çekiyoruz kurutuyor 3.yü çekiyoruz vs.)

3) ipek gerili çerçeve: ilk başlarken ahşap çerçeveyi kullanıyodum şu sorunla karşılaştım; boyayı ipeğe döküp çektiğimde çerçeveyi birbirine bağlayan köşelerde oynama oluyor ve delikler kayıyor denk gelmiyor idi ama metalde bu sorun olmadığından dolayı gayet iyi ve seri. (Ahşap olursa illaki kayacaktır çünkü boyayı ragle ile çektiğiniz vakit illaki basınçlı çekiyosunuz yani bastırıyosunuz tabii o kadar bastırmıyoruz ama yine de kayıyor metal en iyisi)

4) Foto emülsiyon: Bu bir ışığa duyarlı maddedir. Hassaslaştırıcı ile kullanılır. Kimi emülsiyonlar bikromat kimileri diazoludur ama bikromatlı zararlı diye yasaklanmış nedenini bilmiyorum ben diazolu kullanıyorum. Emülsiyon satıcısından aldığınız vakit 5 veya 10gr diazo (hassalaştırıcı) ile verilir. Bu 5 gr diazo 1kg emülsiyon için yeterlidir. Karıştırdıktan sonra 1 gün bekletilir nedeni karıştırmada oluşan baloncuk köpüklerin kaybolması içindir. Ve diazo ile karıştırılan emülsiyonun ömrü 3 aydır. Bu nedenle başlayacaklara tavsiyem yarım çay bardağı kadar emülsiyona çok az derecede diazo ekleyin. (Yarım çay bardağı emülsiyon a4 boyutunda bir çerçeve için 15 veya 20 sefer çekilebilir.) yarım çay bardağı kadar dedim ama ağzı kapalı ve mümkünse siyaz bir kap olsun ışık görmesin kesinlikle.

Uygulama;
1) karışımdan sonra 1 gün bekletilmiş emülsiyon , ipek gerili çerçeveye, ragle yardımı ile sürülür ve kurutulmaya bırakılır (ışıktan sakının)
2) kurutulan emülsiyona baskı devrenin AYNA çıktısı üzerine sabitlenir ve üzerine saydam cam konur. (Ayna olmasına dikkat edin. Beni bu işe başlatan kendi devremdi. Ayna görüntüsü ile yapmadım ve 723 entegresinin bacaklarını ters büktümde lehimledim dikkat edin. Saydam camın sebebi ise çıktıyı sabitliyorsunuz ama illaki bi pörtleme oluyor. Emülsiyonu tam öpmesi için yani) Normalde bu iş için pozlandırma cihazıda lazım ama siz gün ışığınıda kullana bilirsiniz. Ben pozlandırma cihazında 4 dakika 10 saniye bekletiyorum ampül 1000w metal halid. Güneşi kullananlar 3 dakika beklesinler daha sonra çıktıyı söküp tazikli su ile yıkayın. (Güneşe tam dik baksın çerçeve) 3 dakika pozlanma olmadımı? Nedeni ne? Şu sayfaya bak:
http://www.serisan.com.tr/emulsiyon_arizalari.html
Tazikli suyu verdin emülsiyon akıyor ise pozlama süresi az 3 dakika 30 saniye tut bidahaki sefere. Böyle böyle kendini geliştirceksin. Yalnız emülsiyon çıktıyı hiç açmıyor ise fazla poz almış demektir biraz poz müddetini düşür 2 dakika 30 saniye yap. Emülsiyonu ipekten sökmek için çamaşır suyu (ozon) dök üzerine yarım saat bekle daha sonra tazikli su ile yıka. Veya ispirto da çözer veya hiç beklemek istemiyorsan yarım saat bile o zaman 30-40 tlye kıyıp (geçen sene fiyatı) emülsiyon sökücü alacaksın.

3) kalıbı ne yaptık ettik sonunda pozladık (bu pozlama süresi 1 defa olur ayar tutturamazsın hiç ama alışırsan on numara pozlarsın her pozlamada. Birde şu var pozlama cihazın olur ise orda ışık sabit ve dakikada sabittir benim 4 dk da iş tamam her zaman pozluyorum) pozladıktan sonra pcb yi güzelce sabitleyelim ki kaymasın. Daha sonra pozlağımız çerçeveyi üzerine ölçülendirelim ve boyamızı dökelim (çerçevenin ipekli tarafı pcbnin baskı yapacağımız yüzeyine gelecek. Önce eritme yapacağımız için bakır yüzey yani)

Baskı işlemleri
1) bakır eritmek için öncelikle asit maske mürekkebine ihtiyaç var. Bu mürekkebi çerçeveye döküp ragle yardımı ile bakır yüzeye çekiyoruz. Boya ipekten zor geçiyor ise uygun bir inceltici ile boya inceltilir tekrar denenir. Eğer boya ipekten geçiyor ve yayılıyor ise çok incelmiş demektir biraz boya katarak katılaştırabilirsiniz. Ben şöyle yapıyorum 100 gr boyaya 20cc inceltici ekliyorum. Bu sizin için geçerli değil çünkü sizin kullanmış olduğunuz ipek numarası ile benimki aynı değildir. Ben 120 numara kullanıyorum. Yukarıda çerçeveden bahsederken ipek numaralarından bahsetmediğim için özür dilerim unutmuşum. İpek numarası 40 ise boya çok katı olmalı. No 300 ise boya çok inceltilmelidir. Numara ne kadar yüksek ise boya o kadar ince ne kadar düşük ise o kadar katı olmalıdır. (Zaten mürekkepleri ve boyaları aldığınız yerden ipek numarsını söylerler ona göre iper alırsınız söylemezler ise hatırlatınız )

2) eritme işlemini demir 3 veya tuzruhu+hidrojen peroksit karışımı ile yapabilirsiniz hiç bir zarar vermiyor. Başkalarıda var ama ben kullanmadım demir3 kullanıyorum 2 sinide kullandım pcb ye zararı yok

3) eritme işleminden sonra başka bi çerçeveye alt katman lehim maske (bottom solder) çıktısını emülsiyon üztüne yapıştırıyoruz ve pozluyoruz sonra aynı şekilde tazikle yıkıyoruz lehim maske boyamızı incelticisi ile inceltiyor ve sertleştiricisi ile karıyoruz. Erittimiz pcb yi sabitliyor çerçevemizi ölçüyor biçiyoruz delikleri denk getiriyor ve çekiyoruz raglemizle boyamızı. Boyayı kurutuyoruz

4-) eleman baskımızda aynı şekilde işliyor arkadaşlar. Emülsiyonu çerçeveye sürüyor kurutuyor pozluyor ölçüyor biçiyor boyamızı raglemizle çekiyoruz. Boya üzerine eleman yapmak istiyorsanız önce boyamızı çekiyor kutuyor ardından eleman çercevesini denk getiriyor ve çekiyorsunuz hepsi bu kardar pcb niz hazır. Ama özen göstermek istiyorsanız bayraklı desenler verilebilir veya başka şeyler kaliteli boyalar vs vs...

İpekten bahsetmişsiniz ama sebebini yazmamışsınız.
O numaralar mm karedeki delik sayısıdır. Yani ipeğin çözünürlüğü (dpi). Bu yüzden ince detaylar varsa yüksek numaralı ipek kullanmalıdır. Yani delikleri 0.5mm olan ipekle 0.2mm çizgi basılamaz.
(Not: Serigraf baskıyı elektronikten değil reklamcılıktan biliyorum.)
Serigraf aynı resmin çok adetli basımı icin ucuzdur. 3-5 adet için maliyet yüksek olur.

Eğer 1-5 plaket bastıracaksanız bulunduğunuz yerde metal klişe yapan yer varsa oraya yaptırın. Çok ince detayları basabilirler (900dpi).

Tamam hemen gidip yüksek numara ipek alıyım o zaman ince detay çıkarmak için)
Eğer söylediğin gibi ise benim kullanmış olduğum 120 no ipek 100gr boyada 50 baskı yapıyosa, 300 no alsam hem 150 baskı çıkarırım hemde ince detay elde etmiş olurum. Ama yüksek no ipek kullanır isen boya geçmez. Boyayı geçmesi için inceltirsen bu sefer metale tutmaz. Denemedim ama boyanın içine fazla inceltici kattığımdan tutmadığını akıp gittiğinin farkına vardım. Normal boya düşün tineri fazla koysan tutarmı? Hem neden boyacı 90-120 numara ipek tavsiye ediyor? Belki " boyayı çabuk bitirsin de yine gelsin boya satalım" düşüncesindedir ama sanmam.

Evet laser markalama ile yapıyorlar zannedersem hem cok serileride var. Bir yerde de laser markalamanın Elektronik devreler için de kullanıldığını okumuştum.

Ben bilgi veriyorum. Sen becerirsin veya beceremezsin onu bilemem.
Belki kullandığın boya bu işe uygun değil? İnce ama çabuk kuruyan bir tür gerekiyordur. İlk aklıma gelen vitray boyaları oldu. Yarı saydamdır ama bu önemli değil.
Her malzemenin boyası da farklıdır. Plastiğe uyan kumaşa uymaz.
Bir örnek vereyim. Plastik poşet ilk çıktığında baskı yapılamıyordu. O yüzden tek tek elle serigrafi basılıyordu. Ama kısa süre sonra boya dökülüyordu. Serigrafici arkadaşlar boya çeşitleri, sertleştirici vs vs çok şey denediler olmadı.
Sonunda biri nerden akıl ettiyse boyaya kesme şeker kattı. O boya uzun süre dökülmedi.

Belki yanlış ipek kullanıyorsundur. Germe yönü ve ragle çekme yönü önemli sünme esneme yapmaması için. Paketin üzerinde okla gösterilir. Kesmeden önce işaretlenirdi.
İpek numarasından ayrı malzemesi ve özellikleri farklılık gösterir.
Bu sayfada detaylar mevcut.

Tamam adanalı kardeşim doğru düşünüyorsun bir zamanlar bende öyle düşünüyordum.. Ama serisanı arayıp sipariş veriyorsun gelen mallar alman patentli made german yazıyor alman teknolojisini biliyosun. Kim istemez 300 no ipek alıp hem az mürekkeple baskıyı artırmayı hemde inceltici boyadan ucuz olduğu için boyayı az kullanıp incelticiyi çok kullanmayı. Tamam boyanın sertleştiricisi var ama sadece boya değil asit mürekkebinide düşün onun sertleştiricisi yok çabuk kuruduğu için sertleştiricisini üretmemişler. Bi kaç yerde gördüm metale baskı yapıyorlar ve çerçevenin içindeki boyalar su gibi çok cıvık çok inceltilmiş yüksek numaralı ipek kullandıkları belli ama bu mürekkep olmuyor. Belki sodermask lehim maskesi olabilir dediğin gibi ama asit mürekkebi inceldimi tutmuyor metale su gibi akıp gidiyor ve bunun sertleştiricisi yok. Yardımın için teşekkürler yinede denemekte fayda var belki olur bi ihtimal deneyecem 300 noyu sağol

mustafa4289' Alıntı:

Tamam hemen gidip yüksek numara ipek alıyım o zaman ince detay çıkarmak için)
Eğer söylediğin gibi ise benim kullanmış olduğum 120 no ipek 100gr boyada 50 baskı yapıyosa, 300 no alsam hem 150 baskı çıkarırım hemde ince detay elde etmiş olurum. Ama yüksek no ipek kullanır isen boya geçmez. Boyayı geçmesi için inceltirsen bu sefer metale tutmaz. Denemedim ama boyanın içine fazla inceltici kattığımdan tutmadığını akıp gittiğinin farkına vardım. Normal boya düşün tineri fazla koysan tutarmı? Hem neden boyacı 90-120 numara ipek tavsiye ediyor? Belki " boyayı çabuk bitirsin de yine gelsin boya satalım" düşüncesindedir ama sanmam.

Evet laser markalama ile yapıyorlar zannedersem hem cok serileride var. Bir yerde de laser markalamanın Elektronik devreler için de kullanıldığını okumuştum.

Genişletmek için tıkla ...

Asit mürekkebi çok incedir denemedim daha ama 140T nasıl geçer

sanal06' Alıntı:

Asit mürekkebi çok incedir denemedim daha ama 140T nasıl geçer

Genişletmek için tıkla ...

Benim kullandığım ince değil kalın (katılığı; katı gres yağını düşün ondan belki biraz daha katı) piyasada pek çok çeşit vardır tabii ki. Bendeki 140t den iyi geçer hatta biraz daha incelmesi gerekli.
Senin kullandığın asit mürekkep ince ise 140 numaradan tabiki geçer, fakat geçtikten sonra ince olduğundan dolayı pcb nin üzerine yayılacaktır kesin. Eğer yayılır ise şunları yapmak zorundasın; ya ipek numarasını yükseltip mürekkebin ipekten zor geçmesini sağlayarak pcb ye tutunabilmeli yada katı mürekkep alarak inceltmen yeterli olacaktır 140 t için. Ama hangisi ucuzuna gelirse onu yap. İpek bayağı pahalı. Mürekkep ve incelticinin fiyatı ipekle aynı ise ipek al derim sürekli kullanırsın. Ama kaç numara ipek alacağını nerden bileceksin? ( mürekkebi incelterek veya katılaştırarak yaparsan daha mantıklı bence mürekkep ve uygun inceltici al. dener dener ustalaşırsın inceliğine)

ETCHING RESIST 27 401 asit maske boyası Polyester 100-120 T arası ipek demiş asık bendeki sorun pozlamada aydınger kullanıyorum bazı yerlerden çok az yerler acmıyor bu sorun da devreyi etkiliyor tavsiyen için teşekkür ederim