Merhabalar.
Anahtar teslim, götürü ( hakediş ) usülü, birim fiyat şeklinde en çok tercih edilen çalışma şekilleridir.
Anahtar teslim : Bir iş için yapılacak kalemler tespit edilip iş tesliminde müşterinin ödeyeceği fiyat iş başlangıcında anlaşılır. İş bitiminde anlaşılan işlere ilave iş istenmediği sürece başta anlaşılan fiyat geçerlidir.
Götürü usülü : Buna hakedişte denir. İş için birim fiyatta anlaşılır. Ön ödeme olmadan işe başlanır. Belirlenen periyotlarda (mesela 1 aylık diyelim) ne kadar birim iş yapılmışsa onun ödemesi yapılır.
Birim fiyat : Burada da yine iş kalemlerinin birim fiyatları anlaşılır. Adet M² Metretül vs. Bir ödeme planı oluşturulur. Mesela İş başlangıcında yüzde 30 peşin kalan iş bitiminde 30 günlük çek gibi.
Sanıyorum burada yanlış tanım yapılmış, arkadaşımızın dalgınlığına geldiğini düşünüyorum.
Öncelikle "anahtar teslim" ve "götürü bedel" aslında aynı tür sözleşme tanımının kısaltılmış halleridir. Tam ismi "anahtar teslimi götürü bedel" dir. Bu tip sözleşmelerde adından da çok kolay anlaşılabileceği gibi; işveren/idare size projeleri, işin tanımını, teknik şartnameleri vs bilgileri verir ve işin tamamını sözleşmedeki şekilde bitirip teslim etmeniz karşılığında bir bedel (sizin teklif bedeliniz) ödemeyi taahhüt eder. Bu tip sözleşmelerde çok dikkatli davranmak gerekir, proje ve şartnameleri ve sözleşme şartlarını tam anlamadan, analiz etmeden kesinlikle teklif vermemelisiniz. Aksi takdirde çıkabilecek her türlü ilave malzeme, işçilik veya masraflar size ait olur.
Diğer sözleşme türü ise "Birim Fiyat usulü" dür. Bu işlerde işveren/idare kendisi işin yapılması için gereken iş kalemlerini ve miktarlarını belirler ve sizden bu iş kalemleri için tek tek fiyat yazarak bir teklif vermenizi ister. Bu sözleşmelerde dikkat edilmesi gereken en önemli konular:
a) İş kaleminin ismine aldanmayın, mutlaka poz tarifini okuyun, sizin anladığınızın dışında poz tarifinde detaylar, talepler veya başka birleştirilmiş işler olabilir.
b) Piyasa şartları, enflasyon ve döviz kurlarındaki değişimlerden etkilenme ihtimalini dikkate almak gerekir, özellikle uzun süreli işlerde. (Fiyat farkı var mı? Fiyat farkı kriterleri nedir? vs gibi)
Bu işlerin ödemeleri kamu veya özel iş olmasına ve sözleşme şartlarına göre değişiklik gösterebilir. Hem anahtar götürü bedel, hem de birim fiyat usulü işlerde kamu sözleşmelerinde genelde "aylık hakedişler " şeklinde ödeme yapılır. Avans verilmesi, teminat kesintileri vs vs bir çok detay vardır.
Bir işe teklif verirken en çok üzerinde durulması gereken adım sözleşme, poz tarifleri ve şartnamelerin iyice anlaşılmasıdır. DİKKAT İŞ KALEMİNİN İSMİ SİZİ YANILTABİLİR.
