bu konuda konuşacak kadar çaplı biri miyim bilmem ama kendi düşüncelerimi paylaşmak isterim
türkiyede bilinir ki tenzilata göre satış yapılır.
maliyet ise çok göreceli bir konu. trafonun fiyatını belirleyen ana malzemelere bakarsak; iletken (aluminyum, bakır), nüve, yağ, dalgaduvar, kazan tava kapak sacı. diğerleri aksesuar.
bu malzemelerin alış fiyatı eminim fabrikadan fabrikaya değişiyordur. çaplı bir fabrikaya satış yapmak isteyen sac firmaları daha ucuza verirken diğer fabrikalara uzun sürede daha pahalıya verebilir. yine türkiyede şu an aluminyum projeler yapıldığından herkes bilir ki özellikle aluminyum folyoda büyük sıkıntı vardır. burda yine devreye satınalmacınızın hüneri devreye girer ve alış fiyatı yine düşer ya da yükselir. yağ ve dalgaduvar herkse aynı fiyata geliyordur ama dediğim gibi ana malzemeler nüve ve iletkenleriniz. trafonun fiyatının % 45 ine yakınını nüve oluşturduğunu düşünebiliriz.
biraz da teknik konuşmak gerekirse;
şu an sac fiyatları yükselişe geçtiğinden ag spir sayısını artırarak nüveyi az kullanmış, nüve çapı daraldığından iletkeni daha az kullanmış ve doğal olarak yağ ve dalgaduvarı da daha az kullanmış olabilirsiniz. şu an ucuz olan bu proje sac fiyatlarının düşüp aluminyumun yükselmesiyle pahalı bir hale gelecektir. Mesela bakır çok pahalı olduğundan spir sayısını az tutarak daha az maliyetli projeler yapabilirsiniz. Yabana atılmaması gereken diğer bir ayrntı da dalgaduvar. genelde geniş taraflara dalgaduvar konulup dar taraflara sac konur ama şöyle ki dar tarafa da az sayıda dalgaduvar koyup hem ısınmayı iyi yapabilir hem de aynı maliyete gelebilirsiniz. hermetik trafolarda dilim derinliğini çok yapmanızdan ısınma problemi olmaz zaten bu durumlarda dilim arası mesafeyi açıp dilim sayısını azaltabilir yağ ve dalgaduvardan kazanç sağlayabilirsiniz.
sarım olayına gelirsek;
50-100-160 gibi güçlerde sarımı normal yaparsanız uk değerini tutturmak için çok spir dolamanız gerekir bobin boyunuz artar, kazan yüksekliği artar, yağ artar... ama kılıçlama sargı yaparsanız daha az spir dolarsınız, yağ azalır, kazan yüksekliği azalır ama bu sefer de belki işçilik artar.
boşta kaybı düşük trafo yaparken normal 0,3 sac yerine 0,23 sacları kullanırsanız saca vereceğiniz para artar ama nüve çapı azaldığından iletken ağırlığınız azalır, yağ azalır, dalgaduvar azalır...
şimdi bakıyorum da hakikaten trafo tasarımı bir çok ana unsurun ele alınması gereken bir mühendislik. ben know-how bilgi olarak tanımlanan şeyden nefret eden bir mühendisim. bilgi paylaşıldıkça değerlenir. yardımcı olabildiysem ne mutlu. 8 ayda bu kadar oldu...