x/1A akım trafoları nerelerde kullanılır?

[CEVDET ÇALIK]

Arkadaşlar,

Konu ile ilgili yapmış olduğum araştırmada, Sekonderi 1 A olan akım trafolarının, hat kayıplarının daha az olması sebebi ile uzun hatlarda kullanıldığı bilgisine ulaştım.

Bu duruma örnek verecek olursak. 20m mesafede 2,5mm2 kablo kullanmamız durumunda hat kaybı 7,14VA olacaktır.(sekonderi 5A olan akım trafosu için)

5VA akım trafosu işimizi görmeyecektir.Bunun yerine 10VA akım trafosu kullanılması durumunda sorun çözülmüş olacaktır.

Kendi kendime, sekonder gerilimi 5A olan akım trafolarında uzun mesafeler için akım trafolarının gücünü büyülterek sorunu çözüyorsam. Sekonder akımı 1A olan akım trafosuna ihtiyaç yok diye düşünmekteyim.

1A akım trafolarının kullanılmasının bundan başka faydalarınında olabileceğini düşünmekteyim.

Konu hakkında sizlerin görüşlerinizi öğrenmek isterim.

 

[emodiyator]

Çok ilginç sekonderin 5 veya 1 olmasının bu kadar fark oluşturacağını düşünmemiştim.Aynı mesafedeki kaybı yaklaşık 10 katı

 

[sami inci]

Ekli dosyalar nedir ?

 

[CEVDET ÇALIK]

Sami Bey,

Benim yazımda ek bulunmuyor.

Sn. emodiyator

Fark 25 kat.

 

[emodiyator]

Sn. @emodiyator

Fark 25 kat.

Haklısınız sadece 10 luk ta 22,25 katı diğerlerinde de 25 katına yakın değerde

 

[huh]

Direncin kablo kesiti ve uzunluğu ile ilişkisi R=L/(K*S) ve güç P=İ^2*R buradaki R yerine ilk formülü koyunca verdiğiniz formül çıkıyor.

Güç formülüne gore İ2R deki dirence müdahale yani Kesiti büyüterek direnç küçültme uygulanabilirliği sınırlı olacak.

Bu durumda akımı küçültmek tek seçenek olarak karşımıza çıkıyor.

1 ampere ihtiyaç yok'a gelince,
10A e gore 1A tercihi trafo üretim maliyetinden dolayı olabilir.

 

[emodiyator]

Sn. @C.ÇALIK bu konuyla ilgili bir soru kafama takıldı sizin fikrinizi almak isterim.İlk mesajınızda verdiğiniz formülde iletkendeki güç kaybı bulunabiliyor.Yani formülünüz I kare x R formülüyle aynı sonucu veriyor.Sormak istediğim şey siz sonucu voltamper (VA) olarak bulmuşsunuz fakat farklı kaynaklarda iletkendeki güç kaybının watt,kw olarak bulunabildiği söyleniyor.Emin olmamakla birlikte kişisel görüşüm voltamper olması daha mantıklı geliyor.Konuyu farklı bir forumda da açtım verilen cevap watt,kilowatt olduğu yönünde şimdi aynı soruyu buraya da yazıyorum siz ne dersiniz bu konuda acaba.

http://www.otomasyonforum.com/index.php?topic=1546.msg2525#msg2525

100 amper akım akan bir iletkenimiz olduğunu ve direncinin de 1 ohm olduğunu varsayarsak;
Şimdi formüle göre saatte 10 kw güç kaybı oluyor.Peki bu 100 amper akımın 80 amperi aktif 20 amperi endüktif akım olsa kaybımız yine 10 kw aktfi kayıp mı olur.Eğer aktif kayıp oluyorsa reaktif akım aktif güce dönüşmüş olur.Bazı kaynaklarda güç kaybı biriminin voltamper yani kva olduğu bazı yerlerde ise watt kilowatt şeklinde olduğu yazıyor.

Olayı daha da açayım hattın başına sayaç koyduğumuzu hattın sonunda da ikinci bir süzme sayacı bağladığımızı düşünelim.İkinci sayaç hat başındaki sayaçtan daha az tüketim yazacaktır.Buraya kadar tamam kafa karıştıran durum ise şu 80 amper aktif 20 amper reaktif güç tüketildiğini düşünürsek hat başındaki sayaç bunu 10 kw aktif olarak mı yazar yoksa aktifi aktif hanesine reaktif den kaynaklı güç kaybını da reaktif hanesine mi yazar ?

 

[huh]

Soru başkasına ama arada oluşan boşlukta bende fikrimi paylaşmak isterim.
Reaktif ve aktif akım alıcıya ait kavramlardır.
Alıcı hem aktif hemde reaktif akım çekebilir. Ama bu akım kablodan geçerken bildiğiniz elektron hareketidir. Ve iletken üzerinde isi şeklinde kayıp oluşturur. Buda omik kayıp olacağından kayip güç u*i ile ifade edilir. Bu nedenle VA ifadesi kullanılır.

Buna watt cinsindende birim vermelerinin nedenini omik kayip olmasindan dolayı diye dusunuyorum

Farklı bir yaklaşım ile;
Çeşmeden akan suyu içme ve temizlik amaçlı kullandığınızı düşünelim. İçme suyunu aktif, temizlik suyunu reaktif olarak düşünürsek. Ben neden temizlik için içme suyunu kullanayim, atık suları değerlendirerek (kondansatör) temizlikte kullanabiliriz dersek. Kompanze edilmiş su tesisatı kurariz. Ama kompanze etsekte etmesekte borudan gelen su bildiğimiz sudur.

Umarım sorunuzu doğru anlamış ve kafamdakini dogru şekilde ifade edebilmisimdir.
İlave:
Sorunun son kismini gozden kacirmisim.
İlave edersek, hat başındaki sayaç reaktifi aynı gösterecek,
ama aktif sayaç iletkendeki 100 amperlik akımın oluşturduğu omik kaybıda ekleyerek gösterecektir.

 

[emodiyator]

Soru başkasına ama arada oluşan boşlukta bende fikrimi paylaşmak isterim.
Reaktif ve aktif akım alıcıya ait kavramlardır.
Alıcı hem aktif hemde reaktif akım çekebilir. Ama bu akım kablodan geçerken bildiğiniz elektron hareketidir. Ve iletken üzerinde isi şeklinde kayıp oluşturur. Buda omik kayıp olacağından kayip güç u*i ile ifade edilir. Bu nedenle VA ifadesi kullanılır.

Buna watt cinsindende birim vermelerinin nedenini omik kayip olmasindan dolayı diye dusunuyorum

Farklı bir yaklaşım ile;
Çeşmeden akan suyu içme ve temizlik amaçlı kullandığınızı düşünelim. İçme suyunu aktif, temizlik suyunu reaktif olarak düşünürsek. Ben neden temizlik için içme suyunu kullanayim, atık suları değerlendirerek (kondansatör) temizlikte kullanabiliriz dersek. Kompanze edilmiş su tesisatı kurariz. Ama kompanze etsekte etmesekte borudan gelen su bildiğimiz sudur.

Umarım sorunuzu doğru anlamış ve kafamdakini dogru şekilde ifade edebilmisimdir.
İlave:
Sorunun son kismini gozden kacirmisim.
İlave edersek, hat başındaki sayaç reaktifi aynı gösterecek,
ama aktif sayaç iletkendeki 100 amperlik akımın oluşturduğu omik kaybıda ekleyerek gösterecektir.

Şimdi alıcı hem aktif hem reaktif akım çekebilir.Herhalde burada bir tanımlama hatası yaptınız.Omik yükten kaynaklı güç birimi watt-kilowattır.İşin içine reaktif girerse VA-KVA tanımlaması oluşur. Yani reaktif güç yoksa Kilovolt amper kilowatt'a eşit olur.Reaktif oluştuğu anda Kilovolt amper kilowattan büyüktür her zaman.

Su örneğini vermişsiniz burada ihtilaf yok aramızda trafoya yada besleyen kaynağa ikisinin toplanmış gücü etki eder.Yüklenme seviyesini düşürür.Burada bahsettiğim konu kompanzasyon ile alakalı değil.Burada ya bir tanımlama hatası yapılıyor.Yada ben bir şeyleri yanlış anlıyorum.Şimdi bana denilse ki iletkendeki güç kaybının birimi voltamperdir yani (KVA) kafamda hiçbir soru kalmıyor.Tamamına eyvallah derim.Ama farklı kaynaklarda yukarıda anlattığım gibi bazı yerlerde VA bazılarında WATT denildiğince ister istemez kafa karışıyor.

Sorunun son kısmına verdiğiniz cevabın tamamına katılamayacağım çünkü 100 amperlik akımın 80'i aktif 20 'si reaktif ken tamamını aktif'den kaynaklı güç kaybı yazar yani watt cinsinden yazar derseniz reaktifin aktife dönüşmesi gibi bir durum oluşur.Ve ek olarak iletkenden kaynaklı güç kaybını aktif yazarken yükten kaynaklı reaktifi niye reaktif hanesine yazsın veya sayaç bu ayrımı nasıl yapacak ne kadarının iletkenden ne kadarının yükten kaynaklı olduğunu nereden bilecek ki motor çalışırken aktif ve reaktifi ayıracak her ikisinide hanelerine yazacak sonra iletkenden kaynaklı olanı tamamını aktife yazacak.

Herhalde uygulamasını yapmadan içim rahat etmeyecek ilginiz için teşekkürler.

 

[huh]

Haklısınız.
Özellikle dediğiniz "sayaç bunu nasıl ayırıyor" kısmı insanın kafasını karıştırıyor.
Ancak teorik cevabı aktif ve reaktif akımın vektörel gösterimlerinde ve pratik cevabıda aktif reaktif sayacın çalışma mantıklarında saklı.

Bir diğer kafa karıştıran noktada kavram karmaşası konusu.
Çoğu yayında içerik hazırlanırken kavramlar ya doğru kullanılmıyor yada kavramın kullanımıyla ilgili açıklama "yazanın kafasında cevabı olduğu için, bilinçaltında da herkesi de biliyor zannederek" yapılmıyor.

Kompanzasyon ile ilgili ifade kullanmamın sebebi; onunda içinde aktif ve reaktif akım kavramlarının bulunması nedeniyle daha iyi anlaşılacağını düşündüğüm içindi.

Şimdi alıcı hem aktif hem reaktif akım çekebilir.Herhalde burada bir tanımlama hatası yaptınız.

Şöyle ifade edeyim.
Yük ısıtıcı ise sadece aktif akım çeker, reaktif akım sıfırdır. Görünür güç VA ve aktif güç W aynı değerdedir.
Ancak alıcı bir motor ise aktif gücün yanında reaktif güçte çekecektir. Bu durumda aktif güç W, reaktif güç VAr ve görünür güçte VA olacaktır. Güç üçgeninde olduğu gibi, görünür güç aktif ve reaktif gücün ikisinide içinde barındırır ve bu ikisinin vektörel toplamıdır.
Bunu demek istedim.

Şimdi bana denilse ki iletkendeki güç kaybının birimi voltamperdir yani (KVA) kafamda hiçbir soru kalmıyor.Tamamına eyvallah derim.Ama farklı kaynaklarda yukarıda anlattığım gibi bazı yerlerde VA bazılarında WATT denildiğince ister istemez kafa karışıyor.

İletkendeki akımdan kaynaklı ısı şeklindeki kayıp omik kayıptır. Sadece iletkenden geçen akım ve iletken üzerinde düşen gerilimin çarpımına eşittir. Bu nedenle VA denilebilir.

Ama şöyle düşünün DC'de güç tektir. Her zaman omiktir. P ile gösterilir, birimi Volt ve Amperin çarpımı olan watt'dır.
Ama AC'de P içine birden cosfi girer Volt ve amperin çarpımı S yani görünür güç olur.

Kavramlardaki karışıklıkta zannımca burada başlıyor. Kimi omik kayba VA derken kimi W diyor gibime geliyor.

Eğer bahsettiğiniz uygulamayı yaparsanız sonuçlarını merakla bekliyor olacağım.
Sonuçta teknikte ölçme herşeydir. Geri kalan bizim ona mantıklı açıklama getirme çabamızdan başka bir şey değil.