Ayarları kurcalanmış Sony FM/AM saatli radyo

[Mr_YAMYAM]

Yamam hocam GIGABYTE anakartı tamir ettikten sonra topladığım PC nin harddiskini formatladığım için MI osiloskopu yükleyebildim. TRIAL 21 günlük program. Çıkış frekanslarında 50MHz görünüyor ama en fazla 200KHz ayarlanıyor.Başka bir ayarı mı var çözemedim.Alt kısmında FM modülasyon ayarları var.Aslında ayarlanabilseydi işimizi görürdü belki.

Bir PC de sinyali üreten donanım ses kartındaki DAC'lardır.
Senin ses kartın en fazla 96kHz desteklese bile mono için yaklaşık 200kHz frekans üretebilirsin.
AM ara frekansın 455kHz olduğu bir basit radyoda bile gerekli sinyalleri üretemezsin.
Şimdi radyoyu OD ya al.
Ecik istasyon ara ve mümkünse orta bölgede bir arap istasyonu bul.
Sonra da yeşil IFT ile oyna. Bakalım bu OD da iş yapıyor mu.

 

[Mr_YAMYAM]

Olaylar ecik karıştı.
Bu gün şemayı ecik mıncıkladım.

ANT bobini sandığımız aslında OSC imiş.
@sasen1
Renkli kalemlerle işaretlenmiş yerleri kontrol et.

 

[sasen1]

AM ara frekansın 455kHz olduğu bir basit radyoda bile gerekli sinyalleri üretemezsin.
Şimdi radyoyu OD ya al.
Ecik istasyon ara ve mümkünse orta bölgede bir arap istasyonu bul.
Sonra da yeşil IFT ile oyna. Bakalım bu OD da iş yapıyor mu.

@Mr_YAMYAM hocam OD a aldım.Kanal bulamadım ama Yeşil IFT çalıştı.Yani FM ile ilgili değilmiş bu IFT.
Diğer elemanları da devre resmi üzerinde işaretledim.Ancak FM için IFT yok.

İlk frekans olan 87.5MHz de yayın yapan radyoyu buldum.Yani gösterge ibresinin tam başladığı yer.Ancak FM OSC yi çok açtığım için yayın duyuluyor.Kısınca yayını alamıyorum.Açınca da beraberinde hışırtılar oluşuyor.Tabi ses potu sonda bu arada normalde gümbür gümbür gelmesi lazım ama kısık bir sesle çalıyor.

 

[Mr_YAMYAM]

@Mr_YAMYAM hocam OD a aldım.Kanal bulamadım ama Yeşil IFT çalıştı.Yani FM ile ilgili değilmiş bu IFT.
Diğer elemanları da devre resmi üzerinde işaretledim.Ancak FM için IFT yok.

İlk frekans olan 87.5MHz de yayın yapan radyoyu buldum.Yani gösterge ibresinin tam başladığı yer.Ancak FM OSC yi çok açtığım için yayın duyuluyor.Kısınca yayını alamıyorum.Açınca da beraberinde hışırtılar oluşuyor.Tabi ses potu sonda bu arada normalde gümbür gümbür gelmesi lazım ama kısık bir sesle çalıyor.

Varyabılın pozisyonu tutmuyorsa bobinler de 2 inci harmoniğe geçebilir.
Bu tür radyolarda bu gibi aksaklıklar çok görülüyor.
87.5 MHz teki radyoyu bulduğunda varyabıl nerede idi. Ben bundan emin olamıyorum. Şu varyabılı yandan bi resimlesen de baksak.
Şemada 10.7Mhz olması gereken bir CF var. Bu CF nin entegreye giriş ucuna ince bir tel ile dokununca haşırtılar fazlalaşıyor mu?
Bu CF nin bozulma ihtimali pek yoktur ama test etmekte fayda var.
Radyo basit üretim olduğu için IFT trafosu koymamış yamyamlar. Sanırım tek bir CF ile işi götürmüşler.
Varyabıl üzerindeki trimerlerin plakaları birbirlerinin üzerine gelmeyecek şekilde ayarlayıp bir test daha yapalım.
TEST:
Trimerler minumumda..
İbre ortalarda.
OSC bobini ile en dipten en üste doğru yavaş yavaş çevirerek istasyon bulmaya çalış. OSC nüvesi üst kısımdan çıkmaya başladığı anda bile ileri gitmişsin demektir.
İbreyi az bişi gımıldatıp yine OSC ile alttan üste yavaş yavaş bak.
İlk anlarda radyo sesini fazlalaştırmaya çalışma. Çünkü tek bir bobin ile optimal kalibrasyon yapılamaz.
Varyabılın pozisyonu ile OSC nin pozisyonu asla bir araya gelemezler. Birisi bir tarafa giderken diğeri frekansı diğer tarafa sündürecektir.
Bu sebeple istasyonları sağlıklı alamıyorsun. Her ne kadar radyo kötü de olsa bazı istasyonları bangır bangır çekmesi lazımdır.
Bu testlerden sonra sonuca göre başka test önereceğim.

 

[sasen1]

Yamyam hocam önce şu resimleri gönderiyorum.
1.resim varyablın yandan resmi.Çok net çıkmıyor.
2.resim üstten bakınca yaprak dönüpte alttaki altın rengi yarım yaprak ile tam daire oluşturduğundaki pozisyon.
3.resim üsten bakınca yarım yapraklar üst üstte yarım daire gibi

4.resim FM OSC nüvenin yüksekliği

5.resim 87.5MHz de trimer pozisyonu

6.resim 10.7MHz CF nin bacağına dokununca haşırtı artıyor ama yayının sesi de artıyor.

 

[Mr_YAMYAM]

Trimer daire gibi olunca minumum kapasitede. Yarım ay gibi olunca max kapasitede. 4 çeyrek olunca orta kapasitededir.
Aynı durum varyabıl için de geçerlidir.

Göz ile bakınca anlarsın. Hatta alttan çevirdiğinde hareket eden plakaları görürsün.
Bu durumda varyabılı takribi ortalara getir. Nüve ile çok yavaş bir şekilde ayarlayarak istasyon bulmaya çalış.
Bulamadım diye dert etme. Varyabılı 1mm kaydır yeniden nüveyi mıncıkla.
Bu arada üstteki trimerler daire şeklinde kalsın.
Bu ayarları 10 kere bile tekrarlaman gerekebilir.
Varyabılın her 1-2mm hareketinden sonra nüveyi yeniden ayarlayarak kuvvetli bir istasyon bul.
Gerekirse başka bir radyodan bulduğun bir radyoyu buradaki gibi bu radyoda bulmaya çalışabilirsin.

 

[sasen1]

Yamyam hocam bu olmuyor.İbre olmadan nerede olduğumu kestiremiyorum.Kanallar hep kayıyor.Bazı güçlü yayın yapan frekanstaki radyoları net dinleyebiliyorum.Ama bir çoğu üst üste.Mesela TRT Radyo 3 de Mozart piyano sonatı çalıyor.Arkada adam bağıra çağıra arabesk söylüyor. İki müziği aynı anda dinlemek iğrenç oluyor.Bir de FM OSC açınca net çıkan kanalın dışındakilerde aşırı hışırtı var.

 

[ampirist]

Yamyam hocam bu olmuyor.İbre olmadan nerede olduğumu kestiremiyorum.Kanallar hep kayıyor.Bazı güçlü yayın yapan frekanstaki radyoları net dinleyebiliyorum.Ama bir çoğu üst üste.Mesela TRT Radyo 3 de Mozart piyano sonatı çalıyor.Arkada adam bağıra çağıra arabesk söylüyor. İki müziği aynı anda dinlemek iğrenç oluyor.Bir de FM OSC açınca net çıkan kanalın dışındakilerde aşırı hışırtı var.

Dişliye bağlı büyük ayar tekerine keçeli kalem ile işaret koysana.
Üzerinde bir sürü diş var.

 

[Mr_YAMYAM]

Yamyam hocam bu olmuyor.İbre olmadan nerede olduğumu kestiremiyorum.Kanallar hep kayıyor.Bazı güçlü yayın yapan frekanstaki radyoları net dinleyebiliyorum.Ama bir çoğu üst üste.Mesela TRT Radyo 3 de Mozart piyano sonatı çalıyor.Arkada adam bağıra çağıra arabesk söylüyor. İki müziği aynı anda dinlemek iğrenç oluyor.Bir de FM OSC açınca net çıkan kanalın dışındakilerde aşırı hışırtı var.

Yukardaki resimde varyabılın içini işaretlemiştim.
Varyabıl plakaları tam kapalı ise ibre 87MHz civarıdır. Tam açıksa 109MHz lerdedir.
Buradaki en büyük yanılgı şudur.
Varyabılın pozisyonu tam kapalı değilse yani 87MHz te değilse bobinin etkisi daha azdır. Varyabıl tam açıkken ise trimerler daha aktif iş yapar.
Varyabılın orta pozisyonunu yani 98MHz i bulmamız mümkün olmadığına göre ve ilk ayarlamamız gereken frekans band başı olan 88MHz olduğuna göre, varyabılı en kapalı pozisyona getirmeliyiz. (Kenardan bakarak)
Band başında olduğumuzu kanıtlamak için o frekansta yayın yapan bir istasyonun o pozisyonda duyulması gerekmektedir.
Bobinlerimiz kayık ve ayarsız oldukları için ilk anda herhangi bir istasyon duyamayabiliriz. Üstelik radyomuz basit üretim olduğu için bu frekansta yayın yapan bir istasyonu da çekmeyebilir.
İşte bu durumda sabır ve çok ince ayarlarla adım adım ve sabırla gıdıl gıdıl osc ve ant bobinini ayarlayarak band başında yayın yapan bir istasyonu bulabilmemiz lazımdır.
Bobinin ayarlanmasında herhangi bir bölgede hiçbir istasyon çekmeyebilir. Hatta tüm istasyonların kaybolduğu bir pozisyonda bobinin pozisyonu doğru olabilir. Sen bu anlarda istasyon yakalamaya çalışırsan hata olur.
Ancak anten bobinin ayarları da karışmış olduğu için her iki bobini de parelel olarak ayarlamalısın.
Mumlu olan anten bobininin ayarı bobini eğip bükmekle yani sargılarının aralarının açılıp kapanması ile hassas olarak yapılır. Öyle ki 1mm lik bir fazldan açıklık ya da kapalılık tüm bandın frekansını farklı bölgelere taşıyabilir.
Bu sebeple...
88MHz ten yayın yapan bir istasyonu başka bir radyo ile bulup hangisi olduğunu anla.
Varyabılın kenarından bakarak plakalarının tam kapalı olduğundan emin ol.
OSC bobinini bir miktar ayarlayarak istasyonu bulmaya çalış. Müspet olmazsa anten bobini 1 mm kadar açarak osc bobini yeniden en dipten itibaren ayarla.
Bu ayarlamaları 5-10 kez adım adım tekrar etmelisin. Ayrıca her tekrardan sonra radyonun ibresini yani varyabılı ile tarayarak band sonuna kadar durumlara bakarak varyabılı çevirmelisin.
Bu çevirme anında takip ettiğin istasyon (başka bir radyoda dinlemede olduğun) skalanın ortalarında falan çıkıyorsa bu durumda hem anten bobininin hem de osc bobininin self değeri fazla demektir.
Self değerinin azaltılması osc bobininde nüveyi biraz daha yukarı çıkartmakla, anten bobininde ise bobin aralarının daha da açılması ile yapılırlar.

 

[sasen1]

Yukardaki resimde varyabılın içini işaretlemiştim.
Varyabıl plakaları tam kapalı ise ibre 87MHz civarıdır. Tam açıksa 109MHz lerdedir.
Buradaki en büyük yanılgı şudur.
Varyabılın pozisyonu tam kapalı değilse yani 87MHz te değilse bobinin etkisi daha azdır. Varyabıl tam açıkken ise trimerler daha aktif iş yapar.
Varyabılın orta pozisyonunu yani 98MHz i bulmamız mümkün olmadığına göre ve ilk ayarlamamız gereken frekans band başı olan 88MHz olduğuna göre, varyabılı en kapalı pozisyona getirmeliyiz. (Kenardan bakarak)
Band başında olduğumuzu kanıtlamak için o frekansta yayın yapan bir istasyonun o pozisyonda duyulması gerekmektedir.
Bobinlerimiz kayık ve ayarsız oldukları için ilk anda herhangi bir istasyon duyamayabiliriz. Üstelik radyomuz basit üretim olduğu için bu frekansta yayın yapan bir istasyonu da çekmeyebilir.
İşte bu durumda sabır ve çok ince ayarlarla adım adım ve sabırla gıdıl gıdıl osc ve ant bobinini ayarlayarak band başında yayın yapan bir istasyonu bulabilmemiz lazımdır.
Bobinin ayarlanmasında herhangi bir bölgede hiçbir istasyon çekmeyebilir. Hatta tüm istasyonların kaybolduğu bir pozisyonda bobinin pozisyonu doğru olabilir. Sen bu anlarda istasyon yakalamaya çalışırsan hata olur.
Ancak anten bobinin ayarları da karışmış olduğu için her iki bobini de parelel olarak ayarlamalısın.
Mumlu olan anten bobininin ayarı bobini eğip bükmekle yani sargılarının aralarının açılıp kapanması ile hassas olarak yapılır. Öyle ki 1mm lik bir fazldan açıklık ya da kapalılık tüm bandın frekansını farklı bölgelere taşıyabilir.
Bu sebeple...
88MHz ten yayın yapan bir istasyonu başka bir radyo ile bulup hangisi olduğunu anla.
Varyabılın kenarından bakarak plakalarının tam kapalı olduğundan emin ol.
OSC bobinini bir miktar ayarlayarak istasyonu bulmaya çalış. Müspet olmazsa anten bobini 1 mm kadar açarak osc bobini yeniden en dipten itibaren ayarla.
Bu ayarlamaları 5-10 kez adım adım tekrar etmelisin. Ayrıca her tekrardan sonra radyonun ibresini yani varyabılı ile tarayarak band sonuna kadar durumlara bakarak varyabılı çevirmelisin.
Bu çevirme anında takip ettiğin istasyon (başka bir radyoda dinlemede olduğun) skalanın ortalarında falan çıkıyorsa bu durumda hem anten bobininin hem de osc bobininin self değeri fazla demektir.
Self değerinin azaltılması osc bobininde nüveyi biraz daha yukarı çıkartmakla, anten bobininde ise bobin aralarının daha da açılması ile yapılırlar.

Yamyam hocam ben de şimdi yaptıklarımı yazıyordum .Önce üzerinde küçük dişleri olan ama ısırmayan bir plastik buldum .Kestim biçtim çarkın döndüreceği bir duruma getirdim.(RESİM-1).Çok şahane değil ama işimizi görecek şekilde ileri geri düzgün ilerliyor.Önce ibreyi 88MHz e getirdim.FM OSC yi belli bir yere getirince kanallar duyulmaya başladı.Varyabl FM ANT trimeri önce şu pozisyonda idi. (RESİM-2 Görünsün diye resim üzerinde boyadım).Sonra tam ters yöne getirdim(RESİM-3).Birden radyodan gelen ses arttı.FM ANT ile oynayarak ve OSC bobinin nüvesini ayarlayarak 88.2MHz de yayın yapan haber kanalını tutturdum.Bu yayını dinlerken diğer frekanslardan bir karışma yok.Ancak TRT radyo 3 dinlerken yine karışma oluyor çok zor ayarlanıyor.(Ben de kafayı bu TRT radyo 3 e taktım mutlaka temiz dinlemem lazım) Bu frekans karışmalarının sebebi nedir hocam?Bundan kurtulmanın yolu var mı?

Ayrıca öğrenmek istediğim konu şu;
FM OSC bobin ile Varyabl üzerindeki FM OSC arasında ne fark var?İkisi de FM OSC olarak devrede görünüyor.Hangisi neyi ayarlıyor? Bu konuda da beni aydınlatırsanız memnun olurum.