Merhaba.”Vestel fırtına”nın açma-kapama anahtarındaki çalışma sırasında sergilediği bir tutukluk nedeniyle içini açmak zorunda da kaldım ve bu sökümdeki özel fotoları ve kişisel yorumları sizlerle ayrıca paylaşma gereğini de duydum.Bu izlenimlerimde hall-effect sensörlerin günlük ev cihazlarında ve diğer başka yerlerdeki uygulanma yerlerini (Pozisyon=konum belirleyicisi olarak) bir kez daha görerek anlamış da bulunacağız.
Sulu süpürge devir kontrolünü sağlamayan ancak sıvı seviye kontrolünü (Su dolu kaptaki max-min iki sınır arasında) yine pozisyon belirleyicisi eleman görevinde bulunarak yeşil,aşağı-yukarı hareket etme kabiliyeti olan plastik bir şamandıra ile sağlıyor. Bu sigara kutusundan biraz daha küçük olan plastik şamandıra içinde bir mıknatıs gizlidir. Mıknatıs olduğu da içini açmamıza pek de gerek kalmadan, dış yüzeyine çok yaklaştırılan ferro-mağnetik esaslı bir saç montaj vidasını kolayca çekmesinden bunu görüp anlayabiliyoruz.
Şeffaf,plastik mikadan yapılma bu su tankına konan su miktarı “max” yazan bu çizginin biraz üstünde olursa tam olarak ne oluyor? Bu durumda sistem nasıl tepki gösteriyor ve nasıl çalışıyor? Onun üzerinde duralım hep birlikte de?
Plastik şamandıra içinde gizli olan bu sabit mıknatısla suyun kaldırma kuvvetiyle bir miktar yukarıya doğru bu plastik yapıdaki şamandıra sisteminde hareket etmiş de oluyor.Bu yeni konum (max çizgisinin biraz üstündeki yeri) süpürgenin iç gövdesine monte edilmiş olan hall-effect sensörü tetiklemeye yeterli yüksekliğe de gelmiş oluyor.Bu sensörün tetiklenip çalışmasıyla normalde üniversal motora 2 kablo üzerinden 220 ac. şebeke elektriğini iletmekle görevli olan triyak da kesime gidip bu akımı kesmiş bulunuyor.yani su seviyesini max. Çizginin altına indirip de şamandıranın suyun kaldırma kuvvetiyle yeterli yüksekliğin üzerinde olmadığı durumda triyakın gate’i doğru tetiklenip tristörü iletime,yani 220 ac akımını bu motora direk vermiş de bulunuyor.
Uygun pozisyonda olduğunda bu triyağı ters yönde tetikleyen ve kesen bu sensör kablosunu yerinden (Geçme yuvasından) tam söküp çıkardığımızda ise motor yine anahtara (sivice) basılı olduğu halde yine hiç çalışmıyor.Ancak pcb’deki bu geçme soketine (3 adet kablo demetiyle,OUT;VDD;GND) tam takıldığında ve ikinci şart olarak (VEYA mantığıyla) motor su kabı takılı olmasa bile (Takılı olduğunda da içindeki bu plastik su seviye şamandırası bu max.su seviyesinin altında,yani sadece max-min arasında tam bulunduğunda,VE mantığıyla) süpürge motoru yine normal çalışmaya devam ediyor.Sensör bu haliyle dolaylı yoldan bir pozisyon kontrolünü,sadece bu mika kap içinde yer alan,suyun kaldırma kuvvetiyle,yani plastik şamandıra içine gizlenmiş sabit mıknatısın bu konumunu kaldırma kuvvetiyle de değiştirmesiyle mantık olarak yapmış oluyor.
Arçelik Robomaster Elektronik hız kontrollü mutfak robotunda ise hall sensörün çalışma mantığı daha değişiktir.Burada ise mika kabın yan kenarına gömülü olan küçük,siyah bir mıknatıs,bu sensörün tam yakınında iken,yani robotun mika kabının yerine tam konumlanmasından sonra,bu sensör tam tetiklenerek içinde triyağı ve çalıştırma mini rölesini harekete geçirmekte,yani bu robotun motorunu tam olarak da çalıştırmaktadır.Sensörün buradaki çalışma şekli ise ters olarak değil,doğru yönde tetikleme ile bu robotun motorunu çalıştırma,mıknatısın sensöre olan bu uzaklığı yetersiz olduğunda ise motoru tam durdurma şeklindedir.
Not:Resim ve "hall sensör" google sorgusunda internetten alınmış bir alıntıdır.
Hall sensörün uygulamasının yapıldığı diğer alanlardan biri olarak bazı otomotiv ateşleme sistemlerinde yer alıp bulunan entegreli elektronik ateşleme sistemini direk olarak verebiliriz.Bu ateşleme sistemi bulunup da (Platinin olmayıp distribütörün YG’in bujilere dağıtımında yer aldığı bazı elektronik ateşleme sistemiyle donatılı olan araçlarda) sensörün tam arkasında,ona yapışık olarak da yer alan sabit bir mıknatıs,sensör içinde yer alan bu boşluktan (Aralıktan) motor volan dişlilerinin, boşluk-dişli-boşluk-dişli-… şeklinde ard arda belirli zaman aralıklarında (Motor rölantide iken bu geçişler yavaş,yüksek devirlerinde ise bu geçişlerin,yani mağnetik değişimlerin ,bu akı değişimleri çok daha hızlı olmakta ve entegreli elektronik ateşleme sistemi de bu şartta çok daha yüksek devirlerde,daha güvenli bir YG’i karbüratöre direk bağlı olan vakum hortumuyla,avansın bu şekilde de ayarlanmasıyla) geçmesi sağlanarak da entegre transistörünün kolayca tetiklenmesi sağlanarak ateşleme akımı da üretilmektedir.Kolay gelsin.Saygılarımla.
Son düzenleme:
