Ehh hadi bakalım hayırlı olsun.
Komposit ürünler hakkında yazılan . vavvv çok sağlam çelikten sağlam vawww en sağlam ..,gibi yazıları bırakın bebe şebe yazsın okusun tatmin olsun.
Komposit ürünle çelik kesilmiyor titanyum kesilmiyor ama karbür ( yüksek karbon alaşımlı çelik ) takımla hepsi kolayca kesiliyor.
Titreşime çok uygun derler ama siz hiç araba amortisörünün kompositten yapıldığını gördünüz mü ?, benim gördüklerim yay çeliğinden yapılıyor.
Örnekler çoğaltılabilir sorun değil dediğim gibi amatör forumların bebe şebe yazılarını unutun.
Hele öyle beton taş tuğla ... heee çanak çömlek yapacaksanız olur , hatta onu da öğretebilirim , seramik porselen fırın vakum falan filan..
Ama madem torna yapmaya niyetlendin unut onları.
Metal ve özellikle demir ( aslında alaşım ) kullanılır.
Şekil kolay olsun işlemesi kolay olsun hurda az olsun gibi faktörler akla dökümü getirir.
Dökümünde cilveleri var.
İşi bilen ciddi firmalar döker kabasını işler ve atar bir köşeye.
Çünkü döküm döner - çalışır - şekil değiştirir.
Daha pahalı ürün üretenler ısıl yaşlandırma yöntemleri uygular ve sonra hassas işleme yaparlar.
Şimdi tornada gövde şundan dolayı önemli :
Parçanın kendisi döner ve freze gibi sağlam bir şaseye bağlı durumda değildir.
Ve çok fazla kesme kuvvetine maruz kalır.
Özellikle büyücek çaplarda ve zayıf gövdelerde çok çabuk rezonans oluşur .
Tırladı derler , öyle ki parçanın üstünde sanki tırtır açmış biri aciip şaşırtıcı izler yapar.
Gövde ve şekli bu konuda çok önemlidir.
Döküm titreşim açısından " sağırdır ".
Ama kalıp ister tek yapılması masraflıdır falan.
O yüzden bize uymaz.
Az bahsedeceğim.
Dökümcü tanıdığınız varsa ve ahşaptan güzel bir kalıp yapabiliyorsanız dökümcüler size çok hesaplı dökebilirler.
Ankara İstanbul gibi yerler bu konuda şanslıdır.
Kalite malzeme kullanılır ve uygun ve sakinleştirilmiş dökümler gayet temiz çıkar ve kolay işlenir.
Gövde yüzünden sana elindekini modifiye et demiştim.
Ama belki satarsın ya da her neyse tadilat istemedin.
Geriye saç ( demir ) kalıyor .
Ya kaynak ve sonrasında tesfiye ya da düzgün işlenmiş parçaları cıvata ile birleştirmek.
Kaynakla birleştirme çok iyi tasarım gerektirir.
Sonradan sök bağla işle zordur.
Çok da gözün korkmasın.
Kaynak ile alt şase yapmayı iyi kötü çözdün.
Olabildiği kadar düzgün bir alt şase hazırlarsın.
Üstüne 20 30 mm kalınlıkta saç düzgün saç koyup cıvata ile bağlarsın.
Bu kızakları filan monte edeceğin alt yapı.
Kızaklar 20 lik ve hele bütçe uygun ise silindirik olsun zaten 8 adet ( frezede 12 )
Boydan az fedakarlık ile ( uzatarak ) açıklıklar fazlaca olursa tırlama en aza iner.
Mesela 200 mm genişlik , boy sana kalmış gibi.
Üstüne 200 mm genişlikte sport ( piyasa böyle der ama aslı X ekseni ) boyu sana kalmış .
Yani aslında bizim frezede pek tercih etmediğimiz ( köprü seviyoruz ) üst üste binmiş 2 eksen tablası.
Bu tablaları kabaca tasarlayıp ölçülendirdikten sonra üstüne katerlik.
Bu bize ayna eksen ölçüsünü verecek.
Bu yapının bir ucuna genelde "salaklar" için ( ben gariban hep uyum sağlamakla ömür tükettim gitarın tellerini değiştirdimdi hoca not vermedi geri değiştirdimdi..) sol tarafa ayna bloğunu inşa edeceğiz.
Bu bloğun ölçüleri alt tablanın ( kalın saçın ) tam ölçülerini verecek.
Fener mili ölçüleri sana kalmış.
Ön ve arka rulman açıklığı ne kadar çok o kadar iyi.
Mesela 200-300 mm gibi.
O kısım kutu gibi bir şey.
Önceden yazayım her iki tarafta konik rulman hem ucuz hem kolaylıktır.
Bu rulmanın ölçülerini fener mili borusu söyleyecek.
Boru iç çapı ve et kalınlığı dış çapı verecek.
Kutu kapalı yapılıp içinde yağ ( orta kalınlıkta ) olursa rulmanların yüksek devirde çalışmasına yardımcı olur.
Yani rulmanların dış tarafında yağ keçesi tasarlanacak.
Ön taraf aynayı taşıyacak flanş ile imal edilecek.
Yani kolay aslında , boruya uygun büyüklükte bir flanj ( en az 10 mm ) kaynatılacak.
Bu sorun değil çünkü torna çalışmaya başlayınca tornalayıp sıfırlayacağız.
Üzerinde aynaya göre bir çıkıntı yapacağız .
Arka tarafı ise ters koniği ve öndekini sıkmak ve ayarlamak için dişli - somunlu olacak.
Bu yapı klasik tornalarda da böyledir , konik rulman olmasa da böyledir.
Son olarak devir tasarlanıp hesaplanacak ve tahrik için mesela büyük çaplı kasnak yeri bırakılacak.
Kasnak için triger uygun gibi ama yüksek devirlerde ciddi ses yapar.
Çamaşır makinelerindekine benzer Poli V kayış denilen tipler çok uygun.
Kasnaklarda çap farkı çok olunca yani mesela motor tarafında çağ küçük olunca kayışın sarılacak yüzeyi az olur .
Bu yüzden yeterli kuvveti aktarmak için çok kanal gerekir.
Bu kısmın tasarım alternatifi çok.
Ara kasnakta olabilir kademeli kasnakta olabilir.
Tornada kalın paso çok güç ( tork moment ) gerektirdiği için ya motor çok büyük olacak ya da vites gibi kademe olacak.
editör tırtlamaya başladı mesajı böleceğim...
Benim testlerimde sıradan 3 faz 2800 devir asenkron motorlar 6000-8000 devir dönebiliyor.
Yani 50 Hz yerine 150 Hz uygulandığında sorun olmuyor.
Bu bize esneklik sağlıyor.
Bu yüzden koşu bandı motoru gibi şeyleri es geçiyoruz ama elinde olan ve bütçesine göre davranmak zorunda olanlar için şart değil.
Kolayca görülebileceği gibi seçeneklerimiz çok.
Kızakları yapmak yerleştirmek filan çok kolay.
İncelik ayna bloğunda .
Onu monte ederken aşağı yukarı sağa sola eksen çoook önemli.
Ama o bağımsız blok gibi yapılırsa ve alta cıvata ile bağlanırsa ayar imkanı olur.
yerine göre altına bir taraflarına ince kağıt gibi desteklerle bir kez eksen bulunursa ya ona göre sıkar bırakırız ya da ona göre söküp taşlarız freze ederiz .. bir şekilde "fix" leriz .
Yani çok dert değil.
Bir kaç kez frezede 4. eksen konularında benzer yapıların resimleri verilmişti.
Şimdi az daha büyücek olacak.
Youtube de bakmakla bitmeyecek kadar örnek var.
Her biri bir ilham verecektir.
Bunların yanında solidworks ( özellikle assembly çalışma ) de düzgün bir çalışma sonrası malzeme temini ve işlenmesi ve montajı planlanınca çay demleme zamanı gelmiş demektir...
Elinin altında torna ve freze oluşu çook büyük avantaj.
Birazda bazı temel tekniklerin gelişirse kim tutar seni..
Daha önce yazdığım gibi öne yatık tasarlayabilirsin...piyasada satılan C eksenler gibi olur.
Hatta o dur zaten onlarda öyle yapılıyor tek fark döküm gövde oluşları.
Aman ha yanlış anlaşılmasın beton değil , demir döküm..
Üst sportun ve stroğunun ( gidip gelme mesafesi ) ölçülerinde , işleyeceğin en büyük çap ve kater ölçüleri belirleyici olacak.
Kalem ( kesici cutter ) en geride olduğunda bağladığın parçanın dış çapından az " geride " duruyorsa hesap tamamdır.
Birde en ileri gittiğinde dış tarafa bağlanan delik kateri gibi bir şey ekseni karşıya doğru geçiyorsa tamamdır.
Yani strok böyle belirlenecek.
Sonra geri dönüp revize edebilirsin.
Yani bu uzunluk yeteri kadar uzunsa ve hatta uzunsa en alttaki rayların ve dolayısıyla kalın sacın ölçülerini büyütürsün.
Bu , ağırlık olarak ters ama sağlamlık ve tırlamama açısından olumlu sonuç verir.
Unutulmayacak temel noktalardan biri tornada sağlam parçalar kullanılmalıdır.
Kalınlıktan ağırlıktan hantallıktan korkmayın.
Step motorlar için X-Z için 4.5 Nm ve 2005 uygundur.
Freze gibi boşta gidip gelme çok olmadığı için yüksek hız gerekmez.
Eh biraz video zamanıdır.
Her birinde pratik yönler var.
Videonun başlangıcı eksen tasarımı hakkında çok iyi bir örnek , sanki diyor , taret mi o ne ki agam ?
Raylar çok net gözüküyor
Ben olsam vidayı ortaya değil ön tarafa alta koyardım..
Dökümün dayanılmaz çekiciliği :
Eninde sonunda ben buna automatic tool changer yapcem agam dersin
Mesela şöyle bir sebepten dolayı tornayı cnc yapmak lazım :
Mach3 olmasa ne yapardık ?
Mach3 adamın dişini böyle çeker .
Senin optimus prime ile yapabilirmisin ?
Korkarım ki akıbetin şöyle ola :
