Hocam bir sınavda çıkmıştı.
Elektrik ve Elektronik hangi anlamda ayrışabilir diye.
Şıklarda :
-Yalnız Akım
-Yalnız Gerilim
-Akım ve Gerilim
vardı.
Elektronlar -'den +'ya, Elektrik yükleri ise +'dan - potansiyele doğru akarlar. Aşağıdaki resim fikir verebilir:
Elektrikte akım kavramı yük akışı üzerine, elektronikte ise elektron akışı üzerine kuruludur. Dolayısıyla bu sorunun cevabı akım oluyor.
Elektrik ve Elektronik, incelediğimiz kavramlara göre değişmiş oluyor. Elektronların hareketini inceliyorsak işimiz elektronik, yük akışını inceliyorsak işimiz elektrik diyebiliriz. Belli bir Amperin üzeri elektriktir diyemeyiz. Zira güç elektroniğinde çok yüksek amperajlar kontrol edilmektedir.
Kısaca elektrik akımını yorumlamak gerekirse:
Devreye bir kaynağı bağladığımızda iletkenin içindeki elektronlar/eksi yükler -ki bunlar hareket edebilir haldedir- artının eksiyi çekme özelliğinden kaynağa doğru hareket edecektir. Elektronların bu hareketi sonucu önceki yerlerinde oyuklar/boşluklar oluşacaktır. Bu boşlukları ise elektrik yükleri dolduracaktır. Görüldüğü gibi elektronlar -'den +'ya, elektrik yükleri ise +'dan -'ye doğru hareket ediyor.
"Elektrikte akım kavramı yük akışı üzerine, elektronikte ise elektron akışı üzerine kuruludur. Dolayısıyla bu sorunun cevabı akım oluyor."
Böyle birşey yok, ayrıca yük akışı ve elektron akışı diye bir ayrımda yoktur, işin aslı elektron akışı ve hole-boşluk akışıdır, yük akışı kavramı ile alektron akışı kavramı aynı şeydir, zaten elektronikte tek yük vardır oda elektrondur, hareket edebilir, belki bunu söylemekde eksik olabilir yanlış anlaşılabilir burada atoma bakmak gerekir, merkezde yüksüz nötron ile proton bunların çevresinde dönmekte olan elektronlar vardır fakat bilimadamları - yüklü elektron varsa bunun zıttıda olmalı derler elektronun aynısının pozitif yüklü olanınada pozitron demişlerdir, neyse Elektronik devrelerde analiz yapılırken, akım yönü kavramı kullanılır (ama neyin akım yönü) yıllarca elektronik okuyan biz mühendislere bilmem özelliklemi öğretilmez söylenmez, bizde hiç merak etmeyiz bu akım yönü neyin akım yönüdür, eğer elektron negatif yüklüyse neden biz bataryanın (kaynağın) pozitif kutbundan çıkar negatif kutbuna doğru gideriz, elektronun negatif yükü ile + kutupdan - kutuba gitmenin ne alakası var diyebilirsiniz, negatif yüklü elektron kendisini çeken bir pozitif kutba doğru gitmek ister (mantıklı değilmi) öyleyse elektron akımı yönü negatif kutuptan pozitif kutba doğrudur, peki öyleyse bizim yıllarca devre analizi dersinde aldığımız pozitif kutuptan negatif kutuba doğru olan akım yönü neyin akım yönüdür, buda bahsettiğim boşluk-hole akım yönüdür, yukarıdaki mesajda boşluk nedir anlatılmış, ben buna yük akımı denmiş onu düzeltmek istedim bunun adı boşluk akımıdır ve genelde bunu kullanırız (nedenini bilmiyorum, hep garipsemişimdir neden bu yön alınır diye).
Aslında yazdıklarımda tam anlatmıyor durumu, şimdi bu konuya nereden geldiysek artık biraz daha bahssedelim; Bildiğim kadarıyla + potansiyeli sahip diye birşeyde pek söz konusu değil neden değil, eğer bir noktada pozitif yük yoksa o nokta pozitif potansiyele sahip olamaz, peki nereden geliyor bu pozitif potansiyel kavramı? Aslında potansiyel kavramından geliyor, kelime manasıylada kullandığımız şekildedir potansiyelin anlamı, sen bu işi yaparsın sende potansiyel var demek gibidir, mesela deniz seviyesinden 10 m yukarıda duran bir cimin potansiyel enerjisi deniz seviyesinde duran aynı ağırlıklı bir cisme göre daha fazladır, bu potansiyel tanımı ile elektrikdeki potansiyel tanımı yani tam ifadesiyle elektrik potansiyeli tanımı doğal olarak paraleldir, bu nedenle potansiyelden bahsetmek için illaki bir referans noktası zorunludur, peki bir noktanın elektriksel pozitif potansiyelde olması için nasıl bir referans noktası gerekir tabiki negatif bir potansiyel noktası gerekmektedir buda zaten bu noktada elektron bulunması demektir, özetle kondansatörü düşünelim, - kutbunu referans alalım, yani bu noktayı sıfır elektrik potansiyelinde kabul edelim, o zaman diğer kutba pozitif elektrik potansiye sahip diyebiliriz çünkü aslında sıfır elektrik potansiyeline sahip kabul ettiğimiz negatif kutupta elektronlar bulunmaktadır ve bu noktada elektronların bulunması bu kutbun negatif yükte olmasına yani negatif elektrik potansiyele sahip olmasına sebep olur bizde herhalde matematiksel olarak kolaylık olsun eksi işareti ile uğraşmayalım diye negatif elektrik potansiyelli bu noktayı sıfır elektrik potansiyelli kabul ediyoruz ve akım yönünüde boşluk akım yönü alıyoruz kolay işlem yapıyoruz.Aynı şeylerden bahsediyoruz. Kolay anlaşılması amacıyla o tanımı kullandım. Sonuçta elektronları + potansiyelin çekmesi ile oluşan boşluğu kaynaktaki + potansiyele sahip Elektrik yükleri doldurur.
We use cookies and similar technologies for the following purposes:
Do you accept cookies and these technologies?
We use cookies and similar technologies for the following purposes:
Do you accept cookies and these technologies?