Geniş ölçüm alanlı, ibreli, DIN PPM yapım ve notları

[Mr_YAMYAM]

Konu HORT
Kaliteli LM3915 arayışı içerisinde iken bazı ürünlere rastladım.
https://www.ebay.com/itm/1PC-High-P...hDarwoV3BBEV2b&_trksid=p2047675.c101195.m1851
Bu ürün DIN PPM standartlarına göre üretilmiş analog displaydir.
Genel kullanım alanı power ampli güç ölçümü veya modülasyon metre amaçlıdır.
Modülasyon metre sistemleri genellikle verici sistemlerinde kullanıldığı için biraz daha hassasiyet gerektirmektedir.

Aynı skalanın amatör kullanımı için üretilmiş örneği.
https://www.ebay.com/itm/VU-meter-h...hDarwoV3BBEV2b&_trksid=p2047675.c101195.m1851
Sürücü devresi de dahil olmak üzere, fiyatı 42$ dır.
Aynı ölçüm alanına sahip LED'li PPM i LM entegrelerle yapmak istersek...
Her kanal için 2 adet LM3916 ve 1 adet te LM3915 kullanmalıyız.
Dolayısı ile 2 kanal için toplamda 6 adet entegre gereklidir.
Günümüz koşullarında LM entegrelerinin kaliteli olarak tanesini 10$ a bulabileceğimizi varsayarsak, sadece display sürücüleri için 60$ maliyet olacaktır.
Haliyle devredeki diğer elemanları da hesap edecek olursak kabaca 100$ diyebiliriz.

TEKNİK BİLGİLER.
PPM (Peak Programm Meter) sinüs ses dalgasının PEAK değerini ölçmek için tasarlanmış aygıtlardır.
PPM ila VU metre kullanıcılar tarafından karıştırılabilmektedir İki aygıt tamamen farklıdır.
VU (Volume Unit) doğrudan ibreli aygıtlar için kullanılmakta olup, LED li aygıtlardan önce kullanılmakta idi.
Aynı zamanda ibreli VU metreler RMS ölçüyor ve ataleti (Response) değeri oldukça yüksek aygıtlar idi.
Gelişen teknoloji ile PPM ler üretilmiş olup birkaç katagoride incelenmektedir.
Bizler iki tip inceleyeceğiz.
İlki TRUE PEAK ölçebilen aygıtlardır. Bu aygıtların sapma (response) değeri son derece hızlı olup teorik olarak sinyalin peak değerini real time gösterebilmektedir.
Anlaşılabilmesi açısından bir örnek verirsek.
Bir osiloskopta düşey (vertikal) sapmada hiç gecikme yoktur. Sinyalin peak değerini anında göstermektedirler.
Ancak osilaskopun ölçüm alanı çok dar olduğu için sadece belli bir seviyede ölçüm yapabilmekteyiz.
Gerçek true PPM ler en az 90db ölçüm alanına sahiptir. Üst seviye true ppm'ler 120db ölçüm alanına sahip cihazlardır.
Çünkü insan kulağının dinamik alanı yaklaşık 120dbA dır.
İkincisi olan ve QUASI PPM ler adı verilen PPM ler ki işte bizim konumuz içerisinde yapmaya çalıştığımız aygıtlardır.
Quasi PPM lerin belli bir response değeri olup yukardaki dedectör devresinde DIN normlarınca belirlenmiş olan RESPONSE değerleri verilmiştir.

KAYNAKÇA:
https://translate.google.com/transl...wiki/Peak_programme_meter&prev=search&pto=aue
Digital PPM lerin kullanım alanlarına değinmiyoruz.
Konu ile ilgili her türlü görüşler, öneriler ve sorular kabul edilir.

 

[sasen1]

Yamyam Hocam merhaba LM3915 için ben ümidimi kestim .En son sizin arkadaşınız Mustafa Bey'e yaşadığımız sıkıntıyı içeren bir e-posta gönderdim.Cevap gelmedi.Dedim ya bu ürün ellerinde yok,ya da görmediler .Sonra da arayışlarım kaldı.Sağ olun yine de hep çözüm odaklı önerileriniz oldu.

Bu arada anfiden çok memnunum çok güzel çalışıyor.

Göndermiş olduğunuz analog göstergelerin skalasının üst kısmında yer alan sayılar dB ancak alt kısmında yer alan % değerler neyi ifade ediyor?

Analog Vu-metreler de çok şık.Yapmış olduğunuz fiyat karşılaştırmasına bakılırsa çok da uygun maliyetli.

 

[Mr_YAMYAM]

Yamyam Hocam merhaba LM3915 için ben ümidimi kestim .En son sizin arkadaşınız Mustafa Bey'e yaşadığımız sıkıntıyı içeren bir e-posta gönderdim.Cevap gelmedi.Dedim ya bu ürün ellerinde yok,ya da görmediler .Sonra da arayışlarım kaldı.Sağ olun yine de hep çözüm odaklı önerileriniz oldu.

Bu arada anfiden çok memnunum çok güzel çalışıyor.

Göndermiş olduğunuz analog göstergelerin skalasının üst kısmında yer alan sayılar dB ancak alt kısmında yer alan % değerler neyi ifade ediyor?

Analog Vu-metreler de çok şık.Yapmış olduğunuz fiyat karşılaştırmasına bakılırsa çok da uygun maliyetli.

% değerleri yüzde olarak modülasyon veya güç oranını ifade ediyor.
Yani o göstergeyi ampli güç çıkışı için kullanıyorsak amplinin % kaç güç ile çalıştığını gösterecektir. Verici sistemlerinde kullanılırsa verici modülasyonunu % olarak ifade eder.
LM3915 ler yüzünden ben de projelerimi iptal etmek zorunda kaldım.
Ne yazık ki kaliteli ürün bulunamıyor. Bu proje için binlerce liralık ARGE çalışmaları yapmıştım.
En son Özgürece'ye orijinal LM3915 ve 16 lar ile DIN PPM ve LM3915 ler ile EBU PPM yapmıştım.
Artık o entegreleri bile bulamıyorum maalesef.
Analog göstergeler ile PPM yapacak olursan iki türlü ölçüm yapabilirsin.
İlki giriş seviyesini gösteren db skalalı ölçüm.
İkincisi ise güç göstergeli POWER ölçümü olacaktır.
Ancak senin ampli LM1875 25W olduğu için güç göstergesi skalası uymayacaktır. Çünkü ölçüm değeri 25W için uygun skalalı değildir.
Ancak 250W FS ölümlü ibre bulabilirsen 250W değil 25W olarak ölçebilirsin.Bu da diğer ölçeklendirmelerin 0.1 yani 10 a bölünmüş gibi olacağını ifade eder.
Yine de şunu belirtmem lazım.
Özgürece'ye yapmış olduğum DIN PPM in hassas ölçüm özelliği ve kaliteli çalışma özelliği göz önüne alınacak olursa, bu aletin kıymeti anlaşılacaktır.
Düşünsene -40db skalalı bir DIN PPM için takribi 40-50$ yani günümüz kuruna göre 280TL ila 350TL arası bir maliyet unsuru bulunmaktadır.
Gönül isterdi ki sen de orijinal LM3915 temin edip sağlıklı olarak göstergeyi yapabilesin. Ancak çaresizlik var.
Tek aklıma gelen yukardaki linkte satılan DOT-BAR özellikli alet.
https://www.ebay.com/itm/LM3915-Pre...430104?hash=item287f007c58:g:4PcAAOSwnVBc~s-M
Eğer bu alet DOT-BAR çalışıyorsa 8$ gayet makul bir fiyat.
2 Adet alınıp risk alınabilir.

 

[sasen1]

% değerleri yüzde olarak modülasyon veya güç oranını ifade ediyor.
Yani o göstergeyi ampli güç çıkışı için kullanıyorsak amplinin % kaç güç ile çalıştığını gösterecektir. Verici sistemlerinde kullanılırsa verici modülasyonunu % olarak ifade eder.
LM3915 ler yüzünden ben de projelerimi iptal etmek zorunda kaldım.
Ne yazık ki kaliteli ürün bulunamıyor. Bu proje için binlerce liralık ARGE çalışmaları yapmıştım.
En son Özgürece'ye orijinal LM3915 ve 16 lar ile DIN PPM ve LM3915 ler ile EBU PPM yapmıştım.
Artık o entegreleri bile bulamıyorum maalesef.
Analog göstergeler ile PPM yapacak olursan iki türlü ölçüm yapabilirsin.
İlki giriş seviyesini gösteren db skalalı ölçüm.
İkincisi ise güç göstergeli POWER ölçümü olacaktır.
Ancak senin ampli LM1875 25W olduğu için güç göstergesi skalası uymayacaktır. Çünkü ölçüm değeri 25W için uygun skalalı değildir.
Ancak 250W FS ölümlü ibre bulabilirsen 250W değil 25W olarak ölçebilirsin.Bu da diğer ölçeklendirmelerin 0.1 yani 10 a bölünmüş gibi olacağını ifade eder.
Yine de şunu belirtmem lazım.
Özgürece'ye yapmış olduğum DIN PPM in hassas ölçüm özelliği ve kaliteli çalışma özelliği göz önüne alınacak olursa, bu aletin kıymeti anlaşılacaktır.
Düşünsene -40db skalalı bir DIN PPM için takribi 40-50$ yani günümüz kuruna göre 280TL ila 350TL arası bir maliyet unsuru bulunmaktadır.
Gönül isterdi ki sen de orijinal LM3915 temin edip sağlıklı olarak göstergeyi yapabilesin. Ancak çaresizlik var.
Tek aklıma gelen yukardaki linkte satılan DOT-BAR özellikli alet.
https://www.ebay.com/itm/LM3915-Pre...430104?hash=item287f007c58:g:4PcAAOSwnVBc~s-M
Eğer bu alet DOT-BAR çalışıyorsa 8$ gayet makul bir fiyat.
2 Adet alınıp risk alınabilir.

Bilgiler için teşekkürler Yamyam Hocam.Bu ebay sitesindeki devre alınıp üzerindeki LM3915 ler kullanılabilirdi ancak bildiğiniz gibi Türkiye'den alamıyoruz çünkü ödeme işlemini paypal üzerinden istiyor.Direk kredi kartı ile alamıyoruz.Türkiye de paypal kullanımı durdurulduğu için çaresizlik içinde kalıyoruz. Ben daha önce ebayda bulduğum LM3915 leri size de sormuştum hatta nasıl diye alınabilir orjinale benziyor demiştiniz.Firmaya yazdım kredi kartı ile ödeyebiliyor muyum diye.Olumsuz cevap gelmişti.Paypal dışında ödeme almıyorlar.Yoksa dediğiniz gibi uygun fiyatlar.

 

[Mr_YAMYAM]

Ben aklıma geldikçe araştırıyorum.
Artık orijinalden vazgeçtim çalışabilene bile razıyım.
Bir yerlerde rastlarsam 100 tane alacağım.
HAA AKLIMA GELDİ.
Eğer bilim uğruna test yapmak istersen şöyle bir önerim olacak sana.
Sağdan soldan herhangi bir ibreli vumetre bulabilirsen benim PPM e bağlayıp çalışma testi yapabilirsin.
Kalibrasyon yönergeleri şöyle..
İbrelere uygun değerde seri bir trimpot bağla. Bu trimpotun değeri ibrenin hassasiyetine göre en az 20Kohm dan başlar 1 Mega ohma kadar gidebiir.
Bu değer ibrenin direnci ve akım değerine göre hesaplanmaktadır.
İbrenin tam sapma akımı yükseldikçe direnç değeri düşük düştükçe yüksek olacaktır.
Yani 1mA full skala bir ibrede 50K bağlıyorsan 500uA lik bir skalada takribi 100K trimpot bağlamalısın.
Takdir edersin ki 500uA lik ibreler de ecik bahalıdır.
Seri direnci ibrenin artı ucuna bağlayıp dirençten 1V DC vererek ibrenin 0 db yani full skala sapmasını trimpot ile ayarlarsın.
Böylece ibre 0db göstergesi senin sarı led seviyen yani referans seviyen olur.
Direncin ucunu projemizdeki TP ucuna bağlayıp ibrenin eksi ucunu da şaseye bağlarsan ibreler de PPM gibi çalışacaktır.
Projemizdeki redresör devresi 90db dinamik alanı desteklemektedir.
Yani kazara 10 mikro amper gibi sapma değerine sahip bir ibre bulabilirsen 70-80db lik bir ölçüm alanına sahip bir PPM yapmış olursun ki, böyle bir ölçü aleti ile kaynak cihazının nefesini bile ölçebilirsin.

 

[sasen1]

Hocam internetteki görsellerde analog vu metre ibrelerindeki skalaları incelediğimde hep -20dB den başladığını gördüm. Sadece sizin yukarıda paylaştığınız linkte -50dB den başlıyor.Bunun sebebi var mı?Mesela bizim kullandığımız LM3915 de biz daha alt dB lere iniyorduk.Almak istediğimizde bizim bu göstegelerde dikkat etmemiz gerekenler değerler ne olmalı?Yani kaç mA veya uA olmalı ?500uA daha hassas bir ölçüm mü sağlıyor?500uA lere de baktım -20dB den başlıyor.Çalışma prensibini pek anlamadım.

 

[Mr_YAMYAM]

Hocam internetteki görsellerde analog vu metre ibrelerindeki skalaları incelediğimde hep -20dB den başladığını gördüm. Sadece sizin yukarıda paylaştığınız linkte -50dB den başlıyor.Bunun sebebi var mı?Mesela bizim kullandığımız LM3915 de biz daha alt dB lere iniyorduk.Almak istediğimizde bizim bu göstegelerde dikkat etmemiz gerekenler değerler ne olmalı?Yani kaç mA veya uA olmalı ?500uA daha hassas bir ölçüm mü sağlıyor?500uA lere de baktım -20dB den başlıyor.Çalışma prensibini pek anlamadım.

İyi soruya iyi yanıt vereyim.
-20db skala için ibrenin 100mA FS (Full Skala) olması lazım. (Yanlış değilsem )
.. İbre hassasiyeti FS için akım kapasitesince belirlenir.
Yani FS de 100mA akım ölçen bir ibre -20db ölçüyorsa, 1mA FS ölçebilen bir ölçüm aleti yani İBRE takribi -50 veya -60db ölçebilir.
Bu sebepledir ki düşük akımda tam sapma değeri olan YAAF İBRE'ler çok daha BAHALIDIR.
Olayın temel mantığı ise...
Düşük akımda sapabilen yani hareket edebilen ibreler çok daha düşük sinyal seviyelerinde hareket edebilirler.
Bu da demektir ki -20db 1V referans seviyesine göre 100mV ise -60db ölçebilen ibreler takribi 1mV ölçebilen aletlerdir.
Çok fazla ARGO kelime kullandım. Umarım @by lent bana kızıp köteklemez

 

[by lent]

% değerleri yüzde olarak modülasyon veya güç oranını ifade ediyor.
Yani o göstergeyi ampli güç çıkışı için kullanıyorsak amplinin % kaç güç ile çalıştığını gösterecektir. Verici sistemlerinde kullanılırsa verici modülasyonunu % olarak ifade eder.
LM3915 ler yüzünden ben de projelerimi iptal etmek zorunda kaldım.
Ne yazık ki kaliteli ürün bulunamıyor. Bu proje için binlerce liralık ARGE çalışmaları yapmıştım.
En son Özgürece'ye orijinal LM3915 ve 16 lar ile DIN PPM ve LM3915 ler ile EBU PPM yapmıştım.
Artık o entegreleri bile bulamıyorum maalesef.
Analog göstergeler ile PPM yapacak olursan iki türlü ölçüm yapabilirsin.
İlki giriş seviyesini gösteren db skalalı ölçüm.
İkincisi ise güç göstergeli POWER ölçümü olacaktır.
Ancak senin ampli LM1875 25W olduğu için güç göstergesi skalası uymayacaktır. Çünkü ölçüm değeri 25W için uygun skalalı değildir.
Ancak 250W FS ölümlü ibre bulabilirsen 250W değil 25W olarak ölçebilirsin.Bu da diğer ölçeklendirmelerin 0.1 yani 10 a bölünmüş gibi olacağını ifade eder.
Yine de şunu belirtmem lazım.
Özgürece'ye yapmış olduğum DIN PPM in hassas ölçüm özelliği ve kaliteli çalışma özelliği göz önüne alınacak olursa, bu aletin kıymeti anlaşılacaktır.
Düşünsene -40db skalalı bir DIN PPM için takribi 40-50$ yani günümüz kuruna göre 280TL ila 350TL arası bir maliyet unsuru bulunmaktadır.
Gönül isterdi ki sen de orijinal LM3915 temin edip sağlıklı olarak göstergeyi yapabilesin. Ancak çaresizlik var.
Tek aklıma gelen yukardaki linkte satılan DOT-BAR özellikli alet.
https://www.ebay.com/itm/LM3915-Pre...430104?hash=item287f007c58:g:4PcAAOSwnVBc~s-M
Eğer bu alet DOT-BAR çalışıyorsa 8$ gayet makul bir fiyat.
2 Adet alınıp risk alınabilir.

Selamlar Dostlar, şöyle gelişmiş günümüz teknolojisinde alternatife denk geldim, fiyatı elbette daha makul. Ne dersiniz?

Bizdeki fiyatı https://urun.n11.com/arduino-urunleri-ve-setleri/vhm-902-demonte-stereo-vu-metre-devresi-P404114109
Yurt dışı fiyat https://tr.aliexpress.com/item/4001...earchweb0_0,searchweb201602_,searchweb201603_
Video https://filmy.elektroda.pl/17_1606037653.mp4

 

[sasen1]

İyi soruya iyi yanıt vereyim.
-20db skala için ibrenin 100mA FS (Full Skala) olması lazım. (Yanlış değilsem )
.. İbre hassasiyeti FS için akım kapasitesince belirlenir.
Yani FS de 100mA akım ölçen bir ibre -20db ölçüyorsa, 1mA FS ölçebilen bir ölçüm aleti yani İBRE takribi -50 veya -60db ölçebilir.
Bu sebepledir ki düşük akımda tam sapma değeri olan YAAF İBRE'ler çok daha BAHALIDIR.
Olayın temel mantığı ise...
Düşük akımda sapabilen yani hareket edebilen ibreler çok daha düşük sinyal seviyelerinde hareket edebilirler.
Bu da demektir ki -20db 1V referans seviyesine göre 100mV ise -60db ölçebilen ibreler takribi 1mV ölçebilen aletlerdir.
Çok fazla ARGO kelime kullandım. Umarım @by lent bana kızıp köteklemez

Teşekkürler Yamyam hocam.Anlaşılır güzel bir açıklama olmuş.Ama geceden sabaha kadar aradaki pekiştireçler kaybolmuş

O zaman -20dB 100mA ibre bulursak bizim vumetre devresi ile çalışacaktır.

Selamlar Dostlar, şöyle gelişmiş günümüz teknolojisinde alternatife denk geldim, fiyatı elbette daha makul. Ne dersiniz?

Bizdeki fiyatı https://urun.n11.com/arduino-urunleri-ve-setleri/vhm-902-demonte-stereo-vu-metre-devresi-P404114109
Yurt dışı fiyat https://tr.aliexpress.com/item/4001...earchweb0_0,searchweb201602_,searchweb201603_
Video https://filmy.elektroda.pl/17_1606037653.mp4

Merhaba @by lent paylaşımlar için teşekkürler.Bu ürünleri teknolojik olarak güzel ve görselliği ön planda olan müziğe göre yanıp sönen ledler olarak düşünüyorum.Ama standartları olan bir vu-metre olarak ölçüm yapmak için nasıl kullanılır bilmiyorum.Biz Yamyam hocamla bu ppm vu-metre işine başlarken bana şunu söylemişti.Amacımız müziğe göre hoplayıp zıplayan ışıklar yapmak değil. Tuner ,cd player,deck tape gibi gerçek ses üreticisi standart cihazlarla çalınan müziğin ses seviyesini veya kayıt seviyesini ölçebilmek demişti.Yani eksiklerim belki olabilir ama ben böyle anlamıştım.O nedenle yaptığımız her çalışmada datasheet lerdeki değerler,devre kartlarının üzerinde kullanılan malzemeler, calibreleri bizim için önemli oldu.Sayın Yamyam Hocam hep bilimsel olarak çalışmalara yaklaştı.Açıkçası benim de en sevdiğim özelliği budur.Neden, nasıl, niçinin cevapları kendisinde hep mevcudtur ve cevabı olmayan hiç bir şeye olur demez. Sonuçta elde ettiğimiz şu oldu; örneğin cd player de çaldığımız CD deki bir müziğin seviyesinin dB cinsinden nerelerde olduğunu görebiliyoruz.Kayıt seviyesi düşük mü ,yüksek mi dB olarak görülebiliyor.

Lütfen yanlış anlamayın bunları sizler benden daha iyi biliyorsunuzdur.Ancak ben sizin bu paylaşımınız ile kendi amaçlarımızı ve sonuçlarını burada sizlerle paylaşmak istedim.Bu konuda yanlışlarım varsa düzeltmenizi isterim.Hatta daha derin bilgiler edinmek için konuyu detaylandırmak isteyen olursa sevinirim.Teşekkürler.

 

[Mr_YAMYAM]

İki VU metrenin çalışmasına dikkatle bakalım.

https://filmy.elektroda.pl/17_1606037653.mp4
@sasen1 in videosunda bir bass seste veya genel olarak müziğin HEADROOM seviyesine göre takribi 3-4LED hareket etmektedir.
LM3915 te her bir LED 3 db gösterdiği için 12db lik headroom seviyelerinde 4 LED in hareket ettiği rahatlıkla görülebilir.
@by lent in videosunda ise sadece DUMP sesinde alttaki ledlerden üstteki son ledlere kadar yanmaktadır.
DUMP yani bir bass sesin headroom seviyesinin takribi 10-12db olduğunu düşünürsek bu göstergenin alt ölçüm değerinin olsa olsa -20db olduğunu tahmin edebiliriz.
Üstelik olay sadece ölçüm alanının genişliği ile ilgili değildir.
QUASI PPM lerde real time hızdan ziyade DIN normları geçerlidir.

Çünkü gözün tam olarak algılayabilmesi için belli bir miktar gecikme sağlanmalıdır.
Eğer bu gecikme yapılmasa ve real time PPM yapılacak olsaydı en azından 90db ölçüm alanına sahip skalalar kullanılması gerekli idi.
DIN standartlarını yukardaki resimde göstermiştim.

PPM ler ile ilgili bilgiler.
İşyerinde kullanmış olduğumuz profesyonel RTW marka DIN PPM.

Bu PPM in ilk modelleri 12.000$ civarında idi. Teknolojinin gelişmesinden sonra videodaki ürünler 3.000$ civarında satılmakta idi.
Ancak PC ve digital teknolojinin gelişimi ve ucuzlamasından sonra analog PPM lerin pabuçları bir bakıma dama atılmış oldu.
Çok ta pahalı olmayan ama ses ile ilgili birçok ölçümlerin yapılabildiği yeni cihazlar geliştirildi.
https://www.rtw.com/en/product-list/audio-monitors/touchmonitor-tmr7.html
RTW firmasının örnek bu ürünü TRUE PEAK (Real time) QUASI PPM, CORRELATOR, LOUDNESS MONITOR ve daha birçok özelliği barındırmaktadır.

Tabii ki bu tür aletler profesyonel amaçlı olup, bir amplide kullanmak doğru değildir.

Bu alet parası olan amatör bir arkadaş için uygundur

Ecik te kendi reklamımı yapayım

Özgüre yapmış olduğum 60db skalaya sahip EBU PPM.
Bu cihazı yaptıktan sonra PPM in geliştirilmesi için birkaç bin TL daha masraf yapmıştım.
PCB leri bastırıp, testlerini yaptıktan sonra üretime geçmek istediğimde artık LM3915 ler uçmuşlardı.
Hiçbir LM3915 bu gibi hassas devrede çalışmadığı için projem OFF oldu.