Kalın Kesitli Yeraltı enerji kablolarının kompanzasyona etkisi nedir?

[sedat50]

arkadaşlar ben şunu merak ediyorum..sizlerle paylaşmak istedim..büyük endüstriyel tesislerin enerji ihtiyaçlarıda fazla olmakta ve dolayısıyla bu tesislerde çok yüksek akım taşıma kapasitesine sahip enerji kabloları kullanılmakta..herkesin bildiği üzere akım geçen bir iletkenin etrafında bir magnetik alan oluşur..kesiti çok yüksek olan kablolardaki bir fazın enerjisini kestiğinizde bazen boşa çıkartılan faz kablosunda; diğer fazlardan ötürü bi gerilim endüklendiğine çoğumuz şahit olmuşuzdur..(özellikle kablodaki izolenin zayıf olduğu veya kablonun ıslandığı zamanlarda )..hepimizin bildiği gibi magnetik alan prensibine dayalı çalışan daha doğrusu iş yapmayan fakat sadece magnetik alan üretmeye yarayan reaktif endüktif akımla çalışan makinaların kompanzasyonu yapılırken , yukarıda bahsettiğim uzun olan hatlardaki enerji kabloları üzerinde oluşan magnetik alanlar bizim tasarladığımız sistemlerin kompanzasyon hesaplarına bir etki yaparmı..yani kısacası kompanzasyon yaparken kullanacağmız kondansatör sayısında bir düşme olurmu...bunu bi arkdaş anlattı fakat konuyu net olarak bilmediğimden sizlerle paylaşmak istedim..bu işte usta olan ve tecrübeli arkadaşların engin bilgilerine sığınarak bizleri aydınlatmalarını istiyoruz..saygılarımla

 

[edremit]

İlginç, güzel ve düşündürücü bir soru doğru cevabı bilmiyorum.
Kendi görüşlerimi yazmak isterim.
-Bahsedilen kapasitif kuplaj daha çok orta ve yüksek gerilim hatlarında hesaplanan bir değerdir. Kapasitif şarj akımı yada kapasitif kaçak akım olarak adlandırılır amper/km olarak hesaplanır. Elektrik mühendisliği diploması alan hemen herkes en az bir defa bu hesabı yapmış olmalı. (Ben teknikerim)
- İşin şakası bir kenara çok uzun ve yüklü hatlarda kablolarda kapasitif akımlar oluşur kanımca bu akımların kompanzasyona faydası olmaz. Bilakis enerji kalitesini bozan zararlı akımlardır.

Not: Yalnış anlama olmasın içinden akım geçen iletkenlerin yakınında bulunan tüm iletkenlerde gerilim indüklenir ama hesaba katılacak kadar değer oluşmaz. Gerilim, akım, ve mesafe belirleyicidir.

 

[akyar.gunturkun]

Kablo listelerine baktığımız zaman,bu listelerde tüm kablolar için mikrofarad/Km cinsinden kapasite
değerlerinin verildiğini görürüz.Orta gerilim kablolarında bu değerlerin daha yüksek olacağı tabbiidir.
Bu kapasite değerleri,faydadan çok maalesef zarar olarak karşımıza çıkıyor.Diyelim,ölçümüz orta ge-
rilimden yapılıyor ve ölçüm noktasından sonra da 10 Km lik OG dağıtm hattımız var.Bu durumda, kul-
lanım noktalarında etkili kompanzasyon yapılmış olsa bile,kablolardan kaynaklanan kapasitif yük, sa-
yaç tarafından kapasitif tüketim olarak kaydedileceği için,bu yükün mutlaka ölçülerek elimine edilmesi
gerekir.Aksi takdirde kapasitif tüketimden cezaya girebiliriz.Bunun en basit çözümü,kullanım noktalarının
alçak gerilim tarafında şönt reaktörle bertaraf edilmesidir.Alçak gerilim tarafında kablo uzunlukları teo-
rik olarak kompanzasyona faydalı gibi gözüküyor olsa da, pratik olarak fazla bir hükmü olacağını sanmı-
yorum.

 

[E-VAR]

Umarım sorunuza cevap olacaktır.

XLPE 36 kV 33 kV
KABLO k VAR/km kVAR/km

3x(1x50mm2) 57,4 47,3
3x(1x70mm2) 64,7 52,7
3x(1x95mm2) 70,0 57,8
3x(1x120mm2) 74,9 62,6
3x(1x150mm2) 79,8 66,3
3x(1x185mm2) 84,7 71,9
3x(1x240mm2) 94,9 78,1

XLPE 12 kV 11 kV
KABLO kVAR/km kVAR/km

3x(1x50mm2) 11,6 9,6
3x(1x70mm2) 13,3 11,0
3x(1x95mm2) 15,0 12,3
3x(1x120mm2) 15,8 13,4
3x(1x150mm2) 17,5 14,4
3x(1x185mm2) 19,1 15,8
3x(1x240mm2) 20,8 17,5

XLPE 12 kV 11 kV
KABLO kVAR/km kVAR/km

3x50mm2 12,5 9,9
3x70mm2 14,1 11,3
3x95mm2 15,8 12,7
3x120mm2 16,6 13,9
3x150mm2 18,3 14,9
3x185mm2 20,0 16,3
3x240mm2 22,4 18,1

 

[ERCANSAN]

bu kapasitif etki nasıl yok edilir. kablo mesafesi 600 metre..yardımcı olursanız sevinirim

 

[fahri yetiş]

Sayacınızın,8.8.0 endeksinin 1 saatlik değeri,konması lazım gelen şönt reaktörün kapasite
değeridir.Bu tespitin,kablo besili ve yük çekilmez iken yapılması,daha sağlıklı sonuç verir.

 

[mehmet dikici]

sisteminizde hagi marka ve netip röle kullanıyorsunuz öğrenebilirmiyim bu konuda yardımcı olabilirim

 

[aycoor]

selamlar
evet arkadailar bizim yeni bir yaklaşık 12 km lik 31.5 kv. dağıtım şebekemiz var. bu şebekede üç adet 400 kva trafo mevcut. şebekemizin kompanzasyonu yoktur ama 1x240 xlpe kablolarla yapıldığı için heray indüktif kapasitife giriyoruz ve bunun cözümünü reaktörlerle olması gerektiğini öğrendik bu reaktör olayı çok pahalı bir o kadarda trafolu tesisler eklendikçe reaktörlerde azalma yapılacağı için problemli ve ileride ölü yatırım olacaktır. biz şebekeyi çıkış noktasını ferdi hattan alıp diğer müşterek yüklü hatla birleştirerek çözdük

 

[ergirgin]

bir eğitim kurumunda yer alan kojenerasyon santralinde, 2 noktada sayaç bulunmaktadır. Ünitelerin, OG ölçü hücresinde ( yedek sayaç ) ve bundan 750 m. uzaktaki BEDAŞ ölçü hücresinde(ana sayaç) ölçüm yapılmaktadır. Arada 36 kV, 3 ( 1x150) XLPE kablo bulunmaktadır. Tesis içinde yer alan OG ölçü hücresindeki yedek sayaç, tesis şebekeden enerji çekiyor iken ( üretimde değil iken ) endüktif yazmakta fakat 750m. uzaktaki ana sayaçta endüktif değeri yerine kapasitif değerde artış olmakta ve cezaya girmektedir. Tesiste kompanzasyon sistemi yoktur. 2 adet 1600 kVA trafo ve 1 adet de 200 kVA iç ihtiyaç trafosu bulunmaktadır. Aynı zamanda iç ihtiyaç trafosundan sonra 160 kVA UPS bulunmaktadır.
Her iki sayacın da reaktif gücü farklı yazmasının nedeni ne olabilir? ( Uzaktaki ana sayaç kapasitif reaktif, yakındaki yedek sayaç ise endüktif reaktif)
İki sayaç arasındaki 750 m.' lik mesafenin kapasitif etkisi olabilir mi?
Şebekeden ne kadar enerji çekilirse, o kadar kapasitif reaktif artmaktadır.

 

[fahri yetiş]

36 kv'luk kablonun ( 750 mt ) ,kapasitif etki yaratması tabiidir.Bu etki,sistem yüklü iken,absorbe edilebilrse de !sistem çalışmıyor iken,etkili olabilir.Ana sayacın 8.8.0 endeksinin 1 saatlik değeri,
kabloların yaratmış olduğu kapasitif yük değeridir.Bu miktardaki şönt reaktörü,trafolarınızın bir tanesinin AG ucuna bağlayarak,bu sorundan kurtulabilrsiniz.