Kaliteli Hoparlör Kabini Yapımı

[Bunalmis]

Sorun su;

Bass hoparlorler ses verebilmek icin sesi acmak gerekiyor. Dusuk seviyeli seslerde cone titresemiyor. Daha dogrusu diger frekanslara gore seviyesi dusuk kaliyor.

Volumu acinca bass genligi istenen degere ulasiyor.

Dolayisi ile hantal baslarla kisik volumde muzik dinlemek zorlasiyor.

Bass frekanslari filitrelerle yukselttik dusuk volume seviyelerinde ortamdaki ses seviyelerini esitledik.

Iyi de bu kez de volumu acinca bass seviyesi artiyor.

Amfinin cok onemi yok. Sonucta X firmasi cip cikartmis her kes alip kendi amfisini yapiyor.
Olay kabinde daha dogrusu hoparlorde bitiyor.

Sonucta dogrusallik problemi de eq. ile kabaca degisirilebiliyor hatta iyi bir ampl cevabi, istendigi gibi bozulabiliyor.

 

[Yunusgr]

Hassasiyeti yüksek olan bir hoparlörden müzik dinliyorsak düşük seste bile frekansları duyabilmen lazım. Ama duyamıyorsak ampliden Loudness ayarını açabiliriz. Ama sesi açtıkça loudness de kısılıyor benim bildiğim. @Mr_YAMYAM hocam daha detaylı bilgi verecektir

 

[Mr_YAMYAM]

Hassasiyeti yüksek olan bir hoparlörden müzik dinliyorsak düşük seste bile frekansları duyabilmen lazım. Ama duyamıyorsak ampliden Loudness ayarını açabiliriz. Ama sesi açtıkça loudness de kısılıyor benim bildiğim. @Mr_YAMYAM hocam daha detaylı bilgi verecektir

@Bunalmis
Bir hoparlörün bass seslerde titreşememesi değil, öncelikli olarak kulağın eşgürlük duyma eğrisini öğretmem gerekiyor.
https://en.wikipedia.org/wiki/Equal-loudness_contour
Linkteki grafiği incelersen 20Hz i duyabilmek için, normal bir insan kulağı için takribi 70-75db/SPL daha yüksek ses şiddeti gerekmektedir.
Bu hesaplara göre insan kulağı için alt sınır olan 32 Hz için hesaplarsak. treshold seviyesinin 60db olduğunu görürüz. Bu oranlamayı sakın güç formülü ile yapmaya kalkışma gudurursun
Gerilim formülüne göre yapsak bile bir hoparlör sisteminde minumum 1V vererek duyabildiğin 4-5kHz lik frekansları, 32Hz için 1000V kadar olması gerekmektedir. Yani 60db
Anfinin çok önemi yok dersen o zaman iş biter. Çünkü yunusun o amplisi ile SASEN'in LM li amplisini yarıştırırsan, orijinal fabrikasyon bir ürünün ne kadar adi olduğunu görebilirsin.
Bir de benim ampli gibi bir ampli ile kıyaslarsak o zaman fena halde gudurursun.
Eğer amplinin önemi az olsaydı bazı ampliler için milyonlarca lira ücret istemezlerdi.
https://www.sahibinden.com/ilan/iki...on-l10-m10-isvicre-son-nokta-1024451564/detay
Bir hoparlörün istenilen tüm frekansları eşit verebilmesi gerekiyorsa, bir amplinin de bu frekansları eşit veya istenilen seviyede yükseltebilmesi gerekmektedir.
Tabii ki yükseltilen seviyenin dinamik aralığı S/N ve bozulma gibi unsurlarını da ele almak gerekmektedir.
@Yunusgr
Kabaca incelediğim kadarı ile 100Hz ile 35Hz arasındaki eğri takribi -20db civarıdır.
Bu ölçüm için kullanılan mikrofon ve test ekipmanlarının da toleransları düşünüldüğünde, bu grafik son derece başarılı demektir.
Bir test mikrofonunun bile binlerce dolara satıldığını düşünürsek, ölçümlerimizdeki tolerans payının ne denli oynak olabileceğini hesap edebilmeliyiz.
Bu sebeple ölçümlerimiz relatif bile olsa, belli bir grafik bize kaliteyi yansıtabilmektedir.

 

[Yunusgr]

Değerler başarılı çıktıysa senin sayendedir @Mr_YAMYAM hocam, eline sağlık

Diğer kabini de alıp test ettim değişme var mı diye. Tüm frekanslarda test etmedim tabii ama alt frekanslardan birkaç tanesiyle denediğimde aynı değerleri gördüm yine.

Hoş amplinin içinde STK4231V var ama frekansları lineer çıkmıyor. Özellikle 25-35 Hzlerinde çok zorlandım voltajı ayarliyacaam diye

Merak ettiğim bişeyler var @Mr_YAMYAM hocam

Grafikte tam 85 Hz bölgesinde bir çukur oluşuyor bunun sebebi ne olabilir? Ölçüm aletlerinin dandikliğinden olabilir mi?

Bu kabini MDF'den yapmış olsaydık 200 Hz bölgelerinde malzemenin titreşiminden dolayı anormal bir artış görebilir miydik?

50Hz ve sonrasında 70-80 dB arasında dolanıyor. Bu bölge sunta malzeme kullandığımız için mi böyle doğrusal gidiyor? Tek sebebi değildir belki ama etki etmiş olabilir mi?

 

[Mr_YAMYAM]

Grafikte tam 85 Hz bölgesinde bir çukur oluşuyor bunun sebebi ne olabilir? Ölçüm aletlerinin dandikliğinden olabilir mi?

Bu kabini MDF'den yapmış olsaydık 200 Hz bölgelerinde malzemenin titreşiminden dolayı anormal bir artış görebilir miydik?

85Hz teki düşme birçok sebepten olabilir. Ancak tespiti zordur.
Bu sebeple şunu önerebilirim.
Ayarlarını değiştirmeden yine aynı seviyede 85Hz ver. Kabinin arka portunu elinle sıkıca kapat. Bu frekanstaki kazanç değişecek mi bi bak.
Keza aynı şekilde port tamamen kapalı iken alt frekanslara kadar (100Hz ten 32Hz e kadar) yeni bir garafik çıkartabilirsen iyi olacaktır.
Bizim kullandığımız MDF lerde bizim kabinlerdeki ölçümlerde (profesyonel cihazlarla yapılmıştı) 100Hz ila 200Hz arasında ciddi bir artış görülmüştü (8-10db kadar)
Kabinin boyutları ve MDF kalınlığı gibi etkenler de bu bölgeyi oldukça etkiliyordu.
Bu sebeple o yıllarda en iyi malzeme olarak MDF sanıyorduk. Sonra suntadan yaptırınca ve izolasyonu da bilimsel disiplin ile yapınca istediğimiz sonucu elde etmiştik.
50Hz ten sonra grafiğin doğrusal olması tamamen hoparlörün karakteristiğidir.
Eğer bu eğride 50Hz ten sonra düz bir grafik görmemiş olsaydım gabinlerin gıpraşıyor diyebilirdim.

Elbette ki bazı frekanslarda kabin cidarlarında belli miktar titreşim olması kaçınılmazdır. Tam anlamıyla engelleyebilmek için sunta değil titreşmeyen bir malzeme örneğin MERMER kullanman gerekirdi.
Ama 50Hz ten sonraki grafiğimiz belli kriterde (+/-5db kadar) eşit gidiyorsa, bu da demektir ki 50Hz ten sonra kabinimiz lineer çalışıyor demektir.
Bu da BORU değildir haa
Elinde iyi bir ampli olsa, 32Hz bandı bulunan profesyonel bir equalizerin olsa, EQ dan sadece 32Hz leri 18db artırarak eşitliği sağlayabiliyorsun demektir.
Ne yazık ki böyle bir ampliyi temin etmen çok zor veya pahalıdır.
Ancak @sasen1 in LM li amplisi ile bu eşitliği hemen hemen yakalayabilirsin. Çünkü turnover frekansımız 20Hz in bile altında idi.

 

[Yunusgr]

Aslında benim beklentim rezonans frekansından bikaç Hz sonra lineer çalışmasıydı ama bu ölçümlere göre 50 Hz çıktı. Çünkü kabini de oldukça büyük yaptık.

Portun kapalı olduğu 30-100 Hz arası için yeni bir test daha yapacağım yarın. Ha bu arada 35 Hzleri duyamıyor muyum? Elbette duyuyorum ama tabii şiddetini bilmiyorum Daha düşük sadece bunu söyleyebilirim.

 

[Mr_YAMYAM]

Aslında benim beklentim rezonans frekansından bikaç Hz sonra lineer çalışmasıydı ama bu ölçümlere göre 50 Hz çıktı. Çünkü kabini de oldukça büyük yaptık.

Portun kapalı olduğu 30-100 Hz arası için yeni bir test daha yapacağım yarın. Ha bu arada 35 Hzleri duyamıyor muyum? Elbette duyuyorum ama tabii şiddetini bilmiyorum Daha düşük sadece bunu söyleyebilirim.

Yoh öyle 3 guruşa 5 köfte
Teknikte bu olay şöyle açıklanır.
İnsan kulağının duyma alanı (loudness eğrisini saymazsak) 120db/SPL dir.
120db dinamik alan seviyesindeki 20db lik kayıp alan rahatlıkla tolere edilebilir.
Ancak bass bölgesi için çok yüksek güç gereksinimi olduğu için, bass bölgesindeki belli frekansları (örneğin 32Hz) -40db seviyesinde ya da teknikte açılandığı üzere 40db/PHON ile duyabiliyorsak kulak bu frekansı rahatlıkla analiz edebilir demektir.
NE DEMEK İSTEDİM?
Ses sisteminin kaliteli olduğunu varsayalım. PC den bir eseri dinlerken, 32Hz leri EQ ile açıp kapadığın zaman hoparlörlerinde bu farkı hemen hissedebiliyorsan sistemin ideal demektir.
İşte buradaki ölçü şudur.
32Hz leri minimum oynama ile farkedebiliyorsan sistemin mükemmeldir.
Minumum oynama eğrisi +/-2db dir. İnsan kulağının farkedebileceği seviye farkı.
En fazla +/-5-6db yi farkedebiliyorsan, sistemin amatör ama idealdir.
Daha fazla fark hurda sistemlerdir ve kaale alınmaz.

 

[Yunusgr]

Şu anki amplide durum bu

En fazla +/-5-6db yi farkedebiliyorsan, sistemin amatör ama idealdir.

Acaba sendeki kabinlerin ölçüsünde yapsam daha alt frekansları duyabilecek miydim ki?

 

[Mr_YAMYAM]

Şu anki amplide durum bu

Acaba sendeki kabinlerin ölçüsünde yapsam daha alt frekansları duyabilecek miydim ki?

Farkı kulağın kuyruğun ile algılayamazsın.
Eğer yanlış hatırlamıyorsam bizim kabinlerde 40Hz ten sonra lineer idi.
35Hz rezonans frekansı olduğu için bu frekansta asla sağlıklı bir ölçüm yapamamıştık. Ancak temel olarak -10db civarı olduğunu hatırlar gibiyim.
20Hz te ise -20db daha düşüş vardı ki bu düşüşü hiçbir koşulda eşitleyememiş idik.
Ancak işyerinde kullanılan ve binlerce dolara satılan bir hoparlörü bizim kabine taktığımızda 20Hz i bile eşit ölçebilmiştik.
İyi de o yıllarda bizim westralar 10-12$ a satılıyor, STUDER hoparlör ise 4000$ idi.
Bir diğer hoparlör olan ELEKTROVOİCE ise 32-35Hz te eşit idi. Fiyatı da 1000$ cık idi.

 

[Yunusgr]

Daha kaliteli bir mikrofon bulabilirsem telefona bağlayıp sonra belki yine test edebilirim.
Bunun yerine başka hoparlör takmak istesem ne olabilir diye baktım fakat fiyatlardan dolayı kapattım geri Aynı boyuttaki 20cm hoparlörler bile uçmuş yav.

Bu arada Westraların fiyatları çok değişmemiş, hemen hemen aynı fiyatlarda gibi.