Kompanzasyon Hk.

[scorpion eyes]

Scorpion eyes Hoca'm sonsuz müteşekkir olduğumu belirtir,mesajınız alınmıştır şükranlarımı sunarım.Tabiki Sizin gibi Saygıdeğer insanların yardım ve değerli bilgilerine ihtiyacım vardır.Benim burada anlayamadıklarım okulu okuyamadığımdandır kuşkusuz.Mesela şu aşağıdaki örneğimizin benim anlayacağım tarzda güzel bir açıklamasını yaparsanız sevinirim yani örneğimizin aşağısındaki Reaktif güç dediğimiz Q1= karekök çizgisinin altında s1-p1=510 kvar falan yazıyor bu karekök ve altında bulunan s1-p1 dedikleri ve bu s1 ve p1 üzerinde de küçük bir tane 2 rakamı yazılıdır bunların nasıl hesaplandığını açıklarsanız sevinir yani biz bunları matematik olarak nasıl birbirine çarpıyoruz? saygı ve sonsuz hürmetlerimi sunarım

ÖRNEK :Tüketicinin gücü S1 = 714 KVA ​

Mevcut güç katsayısı cos ø1 = 0,70
İstenilen güç katsayısı cos2=0.97​

1-) Birinci yola göre aktif gücün sabit kalması istenmektedir.​

p1 = S1 * cos ø1 = 714 KVA * 0,7 = 500 KW olup, bu durumda çekilen reaktif güç nedir?​

S1 denilen güç kompanzasyon yapılmadan önceki tesisin görünür gücüdür.
Cosfi = P / S bu bir trigonometrik bağıntıdır (verdiğim vektörel gösterimden).
Yani P1= S1 x Cosfi1
P1= 714 x 0,7
P1= 499,8 KW

Burada kafanın karışmaması için özet bir açıklama yapayım. Sistemin gücü sorduğun soruda aktif güç olarak değil görünür güç olarak verilmiş bunu mevcut durum cosfi değeri olan cosfi1 ile çarpınca tesisin aktif gücünü bulmuş oluyoruz. Bundan sonrası daha önce anlattığım şekilde tablodan k katsayısına bakıyoruz ve 0,77 olduğunu görüyoruz.
Qc= P x k
Qc = 499,8 x 0,77
Qc= 384,846 kVAr

Not: Uygulamada hedef cosfi 0,97 seçilmez bunun örnek bir problem olduğu için böyle bir değer seçildiğini bilin. Hedef cosfi 0,99 veya 1 alınır. Bahsettiğiniz hesaplama vektörel toplamdır (S² = P² + Q²) , S değerinin bulunması için eşitliğin her iki tarafının karekökü alınır.
Kafanızın karışmaması için mümkün olduğunca pratik çözümler vermeye çalışıyorum.

 

[yılmascan]

Hoca'm çok çok teşşekür eder Allah razı olsun diyorum.Bu örneğin üzerinde de kafamı güzelce bir yorayım ondan sonra tekrardan derslerimize devam ederiz inşaallah tabi ki rızanız var ise, fakat dikkat ederseniz yukarıdaki örneğimizde şu cümleler geçmektedir " 1-) Birinci yola göre aktif gücün sabit kalması istenmektedir " bu aktif gücün sabit kalması ne anlama geliyor acaba? saygılarımla.....

 

[scorpion eyes]

Hoca'm çok çok teşşekür eder Allah razı olsun diyorum.Bu örneğin üzerinde de kafamı güzelce bir yorayım ondan sonra tekrardan derslerimize devam ederiz tabi ki rızanız var ise saygılarımla.....

Rıza ne demek elimden geldiği kadar vaktim uygun olduğu müddetçe her türlü destek vermeye hazırım. Sorularının kalitesi bu işi ne kadar öğrendiğinin göstergesi olacaktır o nedenle sağlam bilgi edinip güzel sorular sormanı bekliyorum.

 

[scorpion eyes]

yukarıdaki örneğimizde şu cümleler geçmektedir " 1-) Birinci yola göre aktif gücün sabit kalması istenmektedir " bu aktif gücün sabit kalması ne anlama geliyor acaba? saygılarımla.....

Kompanzasyon hesabı tesiste çekilebilinecek en büyük güç değeri üzerinden yapılır. Bu güç değeri ister S(kVA)Görünür güç olarak ister P(KW) aktif güç olarak bilinsin farketmez ancak güç bilgisinin yanında tesisin bu durumdaki cosfi değeride bilinmesi gerekir. Hesaplamada kullanılan bu değerler maksimum talep güç olup anlık değerdir oysaki işletmede tüm değerler sürekli değişkenlik gösterir.
Hesaplamada P aktif güç değerinin sabit(maksimum) kabulüyle ve fi açısı bilgisi ile diğer vektörel bileşenler belirlenir. Bu değer referans alınarak mevcut cosfi değerinden hedef cosfi değerine varabilmek için maksimum ne kadarlık kondansatör gücüne ihtiyacımız olduğu belirlenir. En olumsuz duruma göre belirlenen maksimum toplam kondansatör gücü bulunmuş olur. Artık tesisin anlık çalışma durumuna göre ihtiyaç duyulacak miktarda kondansatör devreye alma görevi Reaktif güç kontrol rölesindedir.

 

[yılmascan]

Saygıdeğer Hocam ,sorumuzun cevabında vermiş olduğun bilgilerin tümünü hemen hemen benim anlayabileceğim cümlelerle anlatıyorsun çok çok müteşşekkirimdir...
......İsterseniz bu işin mantığını biraz daha iyi kavrayabilmem için şunu şöyle sorayım;Varsayalımki,benim bir tane konfeksiyon Atölyem vardır ve ben sizleri çağıroyorum gelin bunun konpanzasyonunu yapın diyorum.siz geliyorsunuz. Aynı zamanda Atölyemizde (450 AD. 1x40 TMS) ve (100 AD. Singer Makinaları),(4 AD. 25'şer KW'lik Trifaze çalışacak Hava Komprosörümüz) olacak. Ama dikkatederseniz 1x40 TMS ve Singer Makinalarının gücünü belirtmemişim Sadece Komprösörlerin ki bellidir fakat cosf 'leri bile belli değil.Ölçümleri alabilmeniz için Elinizdede Sadece Bir tane PensAmpermetreniz var başkada hiç bir aletiniz yok...

Siz Hoca'm olarak gelip birinci adım olarak ne yapacaksınız? ikinci adım olarak ne yaparsınız ve üçüncü adım olarak vb...Fakat bu adımlarınızı yukarıdaki açıklayıcı ve veciz dilinle Örneklendirerek anlatırsanız mükemmel olur.Hürmetlerimi sunarım, Bilgilerin Ruhuma can katıyor Rabbim Ömür boyu mutlu kılsın sizi......

 

[scorpion eyes]

Sn yılmascan dikiş makinası motorları tek fazlı motorlar olup sık devreye girip çıkan yüklerdir, adetinin fazla olması hem anlık dengesiz yüklenmenin ve anlık güç değişimlerinin fazla olacağının göstergesidir. Dikiş makinası motorlarının hız değişken olup ayarı pedallarla yapılır her bir motor için kondansatör(münferit kompanzasyon) uygulamakta mantıklı değildir zaten sayısıda fazladır. Bu tip devreye sık girip çıkan yükler için tristör tetiklemeli kompanzasyon sistemleri kullanılır.
Sağlıklı bir sonuca varabilmek için uzun süreli yapılan ölçüm sonuçlarının değerlendirilmesi doğru olacaktır. Örneğin sisteme bir analizör bağlanıp en azından birkaç günlük verilerini incelemek gibi. Böyle bir şansım yok diyorsanız fabrikaya gittiğinizde önce sorumlu teknik eleman varsa onunla konuşup yükün en yoğun olduğu zaman dilimini öğrenmeniz gerekir. Bu zaman dilimlerinde kompanzasyonu devre dışı bırakıp pensampermetre ile çekilen akım ve cosfi bilgisini almanız gerekir. Ana panoda multimetre var ise oradaki değerler ile ölçüm sonuçlarınızı karşılaştırırsınız.
Ama unutmayınız bu tip tesislerde kontaktörlü kompanzasyon sistemi doğru bir seçim değildir başarı elde edilemez tristörlü kompanzasyon sistemlerinden biri tercih edilmelidir.

 

[yılmascan]

SaygıDeğer Üstad Yukarıdaki açıklamalarında geçen " pensampermetre ile çekilen akım ve cosfi bilgisini almanız gerekir. " bu cosfi bilgisini almanız dediğini biraz daha bir örnekle açıklarmısınız veya nasıl alcağımızı öğretirseniz......
Tabiki Mühterem Hoca'm şu sorumu da sormadan bu seferlik geçemiyeceğim.Örnek Bir Atölyede40 AD. 1X40 TMS),(1 AD.Monofaze Kesim Makinası 2 KW cosfi Belli değil),(3 AD. Komprösör Birinci Komprösör 20 kW cosfi 0.8-İkinci Komprösör 15 kw cosfi 0.54-Üçüncü Komprösör 15 kw cosfi 0.64) olan bu gücümüz için Biz buna nasıl bir kompanzasyon hesaplamasını yapacağız,neresinden başlayacağız ve nasıl kademelendireceğiz ve akım trafo olayı nasıl olacak (Kısacası bunu örneklerinle bizleri aydınlatırsanız sevinir saygılamızı sunarız.....

 

[scorpion eyes]

SaygıDeğer Üstad Yukarıdaki açıklamalarında geçen " pensampermetre ile çekilen akım ve cosfi bilgisini almanız gerekir. " bu cosfi bilgisini almanız dediğini biraz daha bir örnekle açıklarmısınız veya nasıl alcağımızı öğretirseniz......
Tabiki Mühterem Hoca'm şu sorumu da sormadan bu seferlik geçemiyeceğim.Örnek Bir Atölyede40 AD. 1X40 TMS),(1 AD.Monofaze Kesim Makinası 2 KW cosfi Belli değil),(3 AD. Komprösör Birinci Komprösör 20 kW cosfi 0.8-İkinci Komprösör 15 kw cosfi 0.54-Üçüncü Komprösör 15 kw cosfi 0.64) olan bu gücümüz için Biz buna nasıl bir kompanzasyon hesaplamasını yapacağız,neresinden başlayacağız ve nasıl kademelendireceğiz ve akım trafo olayı nasıl olacak (Kısacası bunu örneklerinle bizleri aydınlatırsanız sevinir saygılamızı sunarız.....

Yükün en yoğun olduğu zaman diliminde 3 fazdan da cosfi ölçme özelliği olan pensmapermetre akımlar ölçülür. Ölçülen en büyük akım ve en küçük cosfi değeri referans alınıp bir miktar opsiyon konur. Analizör ile daha uzun ve sık ölçüm sonuçları alınacağından değerlendirme doğruya daha yakın olacaktır.
Örneğin;
R fazı 90 cosfi:0,7
S fazı 95 cosfi:0,65
S fazı 85 cosfi:0,75
Diyelim ölçümlerimiz bu şekilde referans alacağımız akım 95A cosfi:0,65
S=1,732xUxI
S=1,732x380x95
S=62525,2VA = 62,525kVA
Opsiyonuyla birlikte 65kVA görünür güç kabul edersek mevcut cosfi:0,65
P=Sxcosfi
P=65x0,65
P=42,25kw
Mevcut cosfi:0,65 hedef cosfi:0,99 için k:1,03
Qc=42,25x1,03
Qc=43,5kVAr ihtiyaç olan toplam kondansatör gücü.

İkinci sorunda vermiş olduğun kompresörlerin aktif ve endüktif güçleri ayrı ayrı toplanması gerekir vektörel toplam için bu şarttır. Bu noktada yine trigonometri işin içine girer.
1.kompresör;
20kw ve cosfi:0,8
fi = Arccosfi(0,8) = 36,869°
tanfi = QL / P
QL= P x tanfi
QL= 20 x tan(36,869)
QL= 15kVAr Motorun endüktif reaktif gücü
2.kompresör;
15kw ve cosfi:0,54
fi = Arccosfi(0,54) = 57,316
tanfi = QL / P
QL= P x tanfi
QL= 15 x tan(57,316)
QL= 23,38kVAr Motorun endüktif reaktif gücü
3.kompresör;
15kw ve cosfi:0,64
fi = Arccosfi(0,64) = 50,208
tanfi = QL / P
QL= P x tanfi
QL= 15 x tan(50,208)
QL= 18kVAr Motorun endüktif reaktif gücü

Ptoplam=P1+P2+P3
Ptoplam=20+15+15
Ptoplam=50kw Toplam aktif güç

Qtoplam=Q1+Q2+Q3
Qtoplam=15+23,38+18
Qtoplam=56,38kVAr Toplam endüktif reaktif güç aynı zamanda ihtiyaç olan toplam kondansatör gücü

Tanfi= Q / P
Tanfi = 56,38 / 50
Tanfi=1,1276
Fi = Arctanfi(1,1276) = 48,432
Cosfi = 0,66 Sistemin cosfi değeri

 

[yılmascan]

Hocam Merhaba öncelikle saygılarımı sunarken,yukarıda öğretmiş olduğun bilgilendirmelerinizi candan okuyup anlamaya çalıştım.Onların k cetvelinden nasıl pratik olarak alacağımı çözdüm fakat şu aşağıda yazmış olduğumu bir türlü çözemedim yani onu da k cetvelinden çözebilme şansımız var mı.! var ise şayet nasıl birbirine çarpılıyor...? yoksa değişik başka cetvellerden öğrenebilme-açıklayabilme şansınız var mı öğretirseniz sevinir,yürekten Allah razı olsun diyorum saygılar...... Yani Q/P=1,276 Yapar onu anladım fakat şu " Fi=Arctanfi(1,1276)=48,432 Cosfi=0,66 Sistemin cosfi değeri " dediğiniz kavramları çözemedim.
Lütfen bana trigonometrik değil de anlayacağım dilimi zaten kavramışsındır onun bana açıklarmısınız.....
Tanfi= Q / P
Tanfi = 56,38 / 50
Tanfi=1,1276
Fi = Arctanfi(1,1276) = 48,432
Cosfi = 0,66 Sistemin cosfi değeri...

 

[scorpion eyes]

Abi benim bu kadar matematik bilgim yok şu işi pratikleştiremezmisin dersen eğer(Matematiksel olarak tam doğru olmamakla beraber);
Üç adet motorun aktif güç toplamı 50kw üç motorun cosfi ortalaması (0,64+0,54+0,8)/3 = 0,66
Bu iki veri hesap yapman için yeterlidir P=50kw Cosfi1=0,66

Aydınlatmada manyetik balast elektronik balast durumuna göre değişir. Balast cosfi değeri önemlidir. Bunu biliyorsan yukarıdaki örnekteki gibi hesaba ilave edebilirsin.

Not: Toplamda 56,38kVAr kondansatör gücü ihtiyaç görünmekte sen bunu 60kVAr olarak dizayn edersin ama uygulamada bir bakarsın 30-40kVAr'I geçmiyor ihtiyaç böyle bir durumla karşılaşırsanız motorların tam yükte çalışmadığını, gerilim değeri gibi faktörlerin ihtiyaç olan kondansatör gücünü azaltabileceğini veya arttırabileceğini unutmayın.