Klasik havalandırma (fan) uygulamalarında motora direkt yol verilip sürekli çalışır vaziyette tutulur. İhtiyaç duyulan değişken hava ihtiyacı sistem üzerindeki damper, klepe ve valf gibi kapakların belli oranlarda açılıp, kapatılmasıyla sağlanmaktadır. Dolayısıyla motor hep aynı yük altında değişken verimliliklerde çalıştırılmaktadır. Bir günde harcanan güç kullanılan motorun gücünün 24 saat ile çarpılmasıyla bulunur.
Hız kontrol cihazıyla kontrol edilen bir havalandırma sisteminde ise ihtiyaç duyulan hava miktarına göre fana bağlı motorun hızı, hız kontrol cihazı vasıtasıyla düşürülüp arttırılarak kontrol yapılmaktadır. Sistemde değişken hava ihtiyacını kontrol eden damper, klepe gibi ekipmanlar (mevcut sistemde varsa sonuna kadar açık tutulmak vasıtasıyla) devreden çıkarılmıştır. Bir günde harcanan güç, motorun gücünün bir gün içerisindeki çalışılan farklı verimlilik ve sürelerinin çarpımlarıyla oluşan değerlerin toplamıyla bulunur.
Örneğin: İşletmemizde 37 kW bir fan motorunun bulunduğunu var sayalım. İşletmeniz 24 saat açık. Klasik sistemle 24 saatin 8 saatini klepenizi % 10 kısarak, 10 saatini % 25 kısarak, geriye kalan 6 saatini de tam yükte yani hiç kısmadan kullandığınızı varsayalım. Böyle bir uygulamada klasik sisteme göre hız kontrol cihazlı sistemin ne kadar enerji tasarrufu yapacağını hesaplayalım.
Klasik sistemde;
1 günde harcanan güç = motor gücü x çalışma saati = 37 kW x 24 saat = 888 kW
Hız kontrol cihazlı sistemde;
1 günde harcanan güç = motor gücü x ( çalışılan verimlilikler ve süreleri )
Klepenin % 10 kısılması demek verimliliğin % 10 azaltılması demektir. Hız kontrol cihazının verimliliğinin % 10 azaltılması ise hızın ( frekansın) % 10 düşürülmesi demektir. Toplam verimlilik 100 ise % 10 verimlilik düşürmek (100 – 10 = 90 ) % 90 verimlilikle çalışmak demektir. Dolayısıyla toplam hızın % 90’ında (0,90) çalışarak bu verimliliği sağlayabiliriz.
Harcanan güç = motor gücü(P) x hızın(n)³ = 37 kW x (0,90)³ = 37 kW x 0,729 = 26,973 kW
8 saatte % 90 verimlilikle harcanan toplam güç = 8 x 26,973 = 215,784 kW
Aynı şekilde klepenin % 25 kısılması (100 – 25 = 75 ) % 75 verimle çalışmak demektir.
10 saatte harcanan güç = 37 kW x (0,75)³ x 10 = 37 kW x 0,421875 x 10 = 156,09375 kW
Tam yükte çalışmak % 100 (1,00) verimle çalışmak anlamına geldiğine göre;
6 saatte harcanan güç = 37 kW x (1,00)³ x 6 = 37 x 1 x 6 = 222 kW
1 günde harcanan toplam güç = 215,784 + 156,09375 + 222 = 593,87775 kW
Tasarruf edilen enerji miktarı = 888 – 593,87775 = 294,1225 kW
% 33 enerji tasarrufu yapılır.
--------------------------------------------------------------------------------
BİLMEM ANLATABİLDİMMİ
KOLAY GELSİN İYİ GÜNLER
