Step Motor ve Sürücülerimizi Ne Kadar Tanıyoruz?

[asenyurt]

step motorun datasheet verilerinde 60 volt yazıyorsa 60 volt besleyemezsiniz ki
burada önemli olan çektiği akımdır.
sürücünün max voltaj değerine bakmanız gerekir motorun değil.
motor ile sürücü arasındaki önemli faktör ise motora uydun amperde sürücü seçimidir.
mesela bizim genelde kullandığımız şahin rulmandan aldığımız 2.2nm lik 3 amper lik motorlar m542 sürücü ile rahatlıkla beslenir.

örnek veriyorum. 3 tane step motorumuz var her biri 3 amper max.
3 tane m542 sürücü ile besleyebiliyoruz bunda problem yok.
24 volt 10 amper 1 tane güç kaynağı ile 3 tane sürücüyü de besleyebiliriz
fakat yüksek devirlerde ve aynı anda birden fazla eksenin çalışmasında limitlere yakın olacağımız için 9-10 amper akımının üstünde seçim yapmalıyız güç kaynağını.
sürücü voltajı konusunda ise motora göre güç kaynağı seçemeyiz. sürücünün max voltajına göre güç kaynağı seçmeliyiz. bu arada m542 ler max 48v ile beslenebilinir.
hatta kimi sürücüler var direk 220v ile de besleniyor AC

 

[Yusuf&CNC]

step motorun datasheet verilerinde 60 volt yazıyorsa 60 volt besleyemezsiniz ki

Sorun zaten katalog voltaj değeri ile çalışma (katalog torkunu vermesini sağlayacak) voltaj değeri arasındaki fark. Step motorların voltajı böyle tanımlanıyor. 60 V gibi bir değer görüyorsanız büyük olasılıkla çalışma voltajıdır ama hiç örneğine rastlamadım.

Sürücü, motor veya güç kaynağı verilerinden hangisini baz alıp diğerlerini seçtiğiniz size kalmış. Eğer motoru değilde sürücüyü baz alırsanız motoru yeterli verimde kullanamıyorsunuz demektir. Başka bir deyişle motorunuzun torkunu ihtiyacınıza göre belirlediyseniz bunu elde etmek için sürücü ve güç kaynağı da uygun seçilmeli. Motorun torku benim için fazla, daha azıda bana yeter diyebilirsiniz.

Bir başka örnek; 2.2 Nm, 3 A ve 3.6 volt değerindeki bir motoru,
3 amper değerinde ve max voltajları 30 ve 50 volt olan iki farklı sürücü ile (ve sırasıyla 30-50 volt güç kaynakları ile) çalıştırdığınızda aynı torku elde edebilir misiniz? Her iki sürücü de motorun katalog tork değerini elde etmenizi sağlar mı? 3 A - 3.6 V bir sürücü bulsak aynı torku elde etmek için yeterli olur mu?

Voltaj ve amperin artışı gerek sürücü gerekse güç kaynakları için maliyetin artışı ile orantılı. Bu nedenle her ikisi ile ilgili doğruların söylenmediği, abartılı bilgi (reklam) ile karşılaşıyoruz (3. mesajdaki örnek gibi). Sanırım yaşanılan arızaların, zayıf kalan CNC'lerin bir kısmının nedeni de bu.

 

[Yusuf&CNC]

Yazılarımla arkadaşın reklamını yapıyor gibi oldum ama 12 V güç kaynağı kullananların (sürücüleri de uygunsa) hiç değilse 24 volta geçmelerini öneriyorum.

Son 3 adet kaldı...

"CNC için Güç Kaynağı 24 Volt 20 Amper"

amper değeri de iyi, kaliteli firma olduğu için verilen değerlerin de doğru olduğunu varsayabiliriz. Güç kaynaklarında belirli bir oranda voltaj değeri de artırılabiliyor, sanırım bu artış amperin düşümü ile dengeleniyor(?).

 

[elektrikçicüneyt]

Elektrik bağlayacağınız cihaza etiketinde yazan değer de elektrik vermelisiniz daha düşüğü veya daha yükseği o cihazın arızalanmasına veya çalışırken verimli çalışmamasına neden olur.Genel kural budur ama step motor da sanki bu kural yok gibi.Ayrıca amper bir cihazın yük esnasında çektiği akım dır!Elektrik kablosuna boştayken elektrik verin kaç volt olduğu önemli değil o kabloda bir voltaj vardır ama amper oluşmaz ancak kabloyu bir motor veya lambaya bağladığınızda kablo da amper yani akım oluşur.Buyüzden güç kaynağı 3A olması yeterlidir eksik bir bilgidir!Kaç volt a göre 3 amper 24 volt mu yoksa 12 volt mu veya 48 volt mu?
Güç dediğimiz olay da volttaj la amperin çarpımıdır.Yani bir motorumuz var ve 24 volt ta 3 amper çekiyor.Bu demek tir ki bu motor 24*3=72 Watt tır.Eğer ki bu motor 2 amper çekiyorsa aynı voltaj da 48 watt olur.
Yani voltaj bizde sabittir ancak amper devredeki motorun gücüne göre değişir!
Şebeke de böyledir Türkiye de şebeke voltajı monofaze de 220 Volt trifaze de 380 volt tur ve biz bu voltajı devreye bağladığımız da lambalarımızın ve motorlarımızın çektiği ampere göre güç çekeriz şebekeden.

 

[asenyurt]

örnek bizim motorumuz 60v
60v ile çalışan bir sürücü hiç görmedim ben
ya da kendimiz sürmedikce o voltaj değerlerine çıkabileceğimizi sanmıyorum..
bu konuda sürücünün max voltaj değeri ve motora uygun akım sürücü üzerinden ayarlanarak baz alınmalı konfigürasyon..

 

[Yusuf&CNC]

Aşağıdaki sayfada 60 volt ve üzeri sürücü örnekleri var;

http://sahinrulman.com/site/index.php/en/step-motor-surucu/step-motor-surucu.html

 

[asenyurt]

motor 60v olduğu için o zaman sürücü de 60v seçmek yazılan tork değerini kullanabilmeyi sağlar tabiki.
bir de bu para harcama meselesi

 

[Yusuf&CNC]

Maliyeti biraz ayırmak gerekiyor. Önce işin doğrusunu, istediğimiz değerleri nasıl sağlayabileceğimizi bilmemiz daha sonra maliyetine göre bir seçim yapmamız gerekiyor. İş için güçlü bir makina gerekiyorsa maliyet ikinci planda da kalabilir.

86HS35 Nema 34 motorun katalog voltaj değeri sadece 2.29 volt (paralel bağlı).

Yukarıdaki mesajlarda belirttiğim gibi, kullandığımız motorların unipolar, seri ve paralel değerlerini (verilmediği için) bilmiyoruz. Bağlantı şekline göre amper, voltaj ve endüktans değerleri de değişiyor (aslında elimizdeki değerlerin tam olarak ne şekilde bağlı olması halinde geçerli olduğunu biliyorsak diğerlerini de hesaplayabiliriz). Sanırım yukarıdaki tablo da eksik denebilir. Seri bağlı durumdaki amper değerinin, paralel bağlı olmasına göre %50 daha az olması gerekiyor. Seri bağlı olması halinde, eğer akım aynı kalırsa ve yukarıdaki tablodaki gibi paralelin iki katı voltaj ile beslersek, torkun da iki kat fazla olması gerekir.

Bir örnek verecek olursak (sınırları da aşmadığımızı varsayarak) belirli bir step motor;

Seri bağlı iken
2 amper ve 48 volt (veya 4 amper ve 24 volt) ile

Paralel bağlı iken
4 amper ve 24 volt ile besleniyorsa aynı torku verecektir.

Seri veya paralel bağlı ile iken, hız artışına bağlı tork kaybı ise grafiklerde de görüldüğü gibi birbirinden farklı olacaktır.

Parelel ve seri bağlama seçim şansımızın olması, voltaj ve amper sınır değerlerine bağlı elimizdeki sürücü ve güç kaynağını daha verimli kullanmamıza da olanak sağlıyor.

 

[Yusuf&CNC]

sürücü voltajı konusunda ise motora göre güç kaynağı seçemeyiz. sürücünün max voltajına göre güç kaynağı seçmeliyiz

Yeterli ve aynı amper değerine sahip, 12,24 ve 48 volt üç sürücü olduğunu düşünelim. Sizin varsayımınıza göre üçü arasında bir fark olmaz, o zaman muhtemelen en ucuz olan 12 voltluk sürücüyü seçebiliriz.

Sürücü ve güç kaynağı fiyatları yüksek olduğu için daha çok fiyatlarına bakarak seçiyoruz. Pratik böyle olsa da doğru olduğu anlamına gelmiyor. CNC'nin hesabı yapılmış olsa gereken tork bulunmuş olur. Motoru hesaplanan tork değerinde almamız da yeterli olmaz. Voltajı ve amperi, fiyatına bakıp aldığımız sürücüye uygun seçersek, motor istediğimiz torka ulaşamıyor demektir. Doğrusunu yapmak istersek motora uygun sürücü ve sürücüye uygun akım ve gerilim değerlerine sahip güç kaynağı almamız gerekir.

Doğrusunu yapmazsak ne olur, makina sadece daha güçsüz çalışır, belki 4 mm dalma yapabilecekken 2 mm veya 1 mm ye düşerek çalıştırırız veya adım kaçırma sorunu yaşayabiliriz (rijit bir makina ise ve yeterli güçte spindle varsa).

Az bilgi ile ilk CNC'mizi yapmaya kalktığımızda, birbirimize aktardığımız bilgi yol alabilmemiz için çok değerli. Diğer yandan aktarılan bilgiyi nedenleri ile doğru anlamadan devam edersek aynı dar çerçevede sıkışır kalırız. Kimi zaman maliyet bile fazla değişmeden daha iyisini yapma şansımızı kaybedebiliriz. Bizden sonra yapacak olanlar da aynı şanstan yoksun olur. Step motor, sürücü ve güç kaynağı CNC'nin önemli bileşenleri ve daha fazla bilgi edinmek için çaba göstermemizi hak ediyor.

Foruma ilk katıldığımda aynı nedenlerle sorgulamanın değerli olduğunu belirtmiştim. Amacım, daha bir CNC'im dahi yokken yazdıklarımla deneyimli arkadaşları kırmak veya atışma ortamı yaratmak değil. Okuduklarımdan anladıklarımı paylaşmak, varsa benim hatalarımın ortaya çıkması yoksa da forumdakilerin tekrarlanan hataların dışına çıkabilmesi.

 

[asenyurt]

valla 4mm dalma yerine 2-1mm dalma anca spindle güçsüzlüğünden kaynaklanır.
şöyle söyliyim dedikleriniz doğru fakat öyle çok fazla fark yapmıyor.
mesela elimde nema23 2.2nm 3 amperlik motorlar var.
m542 sürücü ve 24 volt 10amperlik güç kaynağım var.
işin aslı step motorlar ne zaman adım kaçırır ne zaman stall olur ?
bu konfigürasyonda 6bin mm/dk hızdan sonra stall olmaya başlıyor.
malzemeye girip kesmeye başladığında hiç adım kaçırma stall olma olayı ile karşılaşmadım çünkü en yüksek kesme hızım bu zamana kadar 1500mm/dk üstüne çıkmadım.

ha bu güç kaynağı yerine 48 voltluk güç kaynağı nasıl olurdu hızı biraz daha yukarı çekebilirdi biraz daha torklu olabilirdi.

ama datasheet e göre seçim falan yaparsanız biraz fazla para harcamak gerekecek bu işlere.

bence amperine göre sürücü seçimi ve sürücüye göre de güç kaynağı seçimi yapılırsa hiç sorun olmayacaktır.
zaten step motor seçimlerinde makineyi yaparken, istenilen gücün hızın belirlendikten sonra o belirlenen hız ve güce göre yüzde 25-30 üstü motor ve sürücü seçilmeli..