Trafolardaki güç yetmezliği deneylerimize konunun daha iyi anlaşılabilmesi için yine devam ediyorum.Şebekeden gücü sınırlayıcı 100 watt 220/220 ac/ac çıkışlı izolasyon trafosu ile deneylerimize devam ediyoruz.Yani bu çıkışını 280 volt ac ‘ye değiştirmeden önceki ilk haliyle deneylerimize devam ediyoruz.Elimize 100 watt.lık 90/100 watt,12 volt’luk uzun/kısa far ampulü (Çift telli) alıyoruz.Trafomuz da 100 watt.lık bunda da 100 watt.lık güç farkı görünmediğine göre bu ampulün bu izolasyon trafosu çıkışında yanabileceğini,gücü de sınırladığımız için,bu içinden geçen 0.4545 A’lik akım şiddetinin ve voltu 220 volt olmasına rağmen ampul telini eritmeden de bir ölçüde yakabilmesini umuyoruz.Bunu trafo çıkışına direk pinlerinden bağladığımızda (100 watt.lık uzun far flamanını) flamanında hiçbir kızarma ve ışık belirtisi görülmüyor.İzolasyon trafosunun sarımlarına elimizi hafifçe de dokundurduğumuzda giderek hızla da ısındığını,elimizi iyice de yakacak hale saniyeler içinde ulaştığını göreceğiz.
Yukarıdaki deneyde alıcı (Ampul) ve besleyici (trafo) arasında güç farklı (Watt) olarak da bulunmamasına karşın,bu akımın şekli (Amper/volt şeklinde olan bu) oranı alıcı ve verici kaynaklar açısından hiç de uygun değildi.Bu da şebekedeki trafolara alıcıların çok fazla paralel bağlanmasında (Şebeke bağlantısına yapılan çok sayıda cihaz,makine gibi) olduğu gibi,yani aşırı yüklenmesinde olduğu benzeri büyük zorlanma getiriyor,bu izolasyon trafosunun sekonder çıkış sarımına.Ampulü uzun süre yanmadan bu şekilde bağlı tutarsak trafo sargıları kısa sürede de yanıyor.
Ayni deneyi ampulün bu 100 watt.lık uzun far flaman kısmını trafo çıkışına önceden bağlı tutmayarak ampulü elimizde tutarken trafo sekonder çıkışına çok kısa aralıklarla değdirip çekerek gözlüyoruz.Bu anda sarımlar kısa devre şartından bu kısa sürelerde de kurtulacağı için ampul telinde hafif hafif parlama ve yanmalar gözelenecektir.Anahtarlama (Değdirip uzaklaştırma) sıklığını (Frekansını) çok fazla elimizden geldiği gibi arttırdığımızda ise flaman bazı evrelerde patlayacak kadar çok şiddetli ışık verecek ve en sonunda da eriyerek kopacaktır.İlk bağlı olduğu halde trafomuzun sargılarını fazla ısıtıp yakma riski bulunan bu 100 watt.lık far ampulü bu defa bu yüksek sıklıkta anahtarlamalarla gelen şok akımlarla yanarak zarar görmüş olacaktır.Çünkü anahtarlama sırasında hem sarımlar kısa devre konumundan çıkmakta,hem de bu sırada trafo sekonder sarımlarında anahtarlama yaptığımız sıarad oluşan öz-indüksiyon e.m.k. ile elektrik şokları şeklinde ampul flamanının yanmasına sebebiyet vermektedir.Ayni durum şebekede 220 volt ac. ile çalışan ampulleri açma-kapatma anahtarından bazen oluşabilne uygunsuz açma-kapatma el hareketimizle de şebeke tarfosu tarafından gelen elektrik şokunun ampul flamanını iki ucundan da koparak ampulün kullanılmaz duruma gelmesiyle yine sonuçlanmaktadır.Burada far ampulünde olan olay da bunun aynisi olmuştur.
Bu deneyi evde,çok eskiden,renksiz tv (Lambalı) lerde kullanılan voltaj regülatörlerinin 220 vac çıkışında,55/60 watt,12 voltluk oto far ampulü ile,ayni yukarıdaki gibi 100 watt.’lık 220/220 ac/ac regülatörün çıkış sarımlarında uygulamış ve anahtarlamanın çok fazla sıklıkta (Frekansta) olduğu anlarda ampul flamanının eriyerek kopmasına da neden olabildiğini görmüştüm.Yukarıda anlatımlarım çocuk yaştaki (16) bir merakla yaptığım deneyimlerin sonucu edinilmiş bir tecrübe olmuştur.Kolay gelsin.
Yukarıdaki deneyde alıcı (Ampul) ve besleyici (trafo) arasında güç farklı (Watt) olarak da bulunmamasına karşın,bu akımın şekli (Amper/volt şeklinde olan bu) oranı alıcı ve verici kaynaklar açısından hiç de uygun değildi.Bu da şebekedeki trafolara alıcıların çok fazla paralel bağlanmasında (Şebeke bağlantısına yapılan çok sayıda cihaz,makine gibi) olduğu gibi,yani aşırı yüklenmesinde olduğu benzeri büyük zorlanma getiriyor,bu izolasyon trafosunun sekonder çıkış sarımına.Ampulü uzun süre yanmadan bu şekilde bağlı tutarsak trafo sargıları kısa sürede de yanıyor.
Ayni deneyi ampulün bu 100 watt.lık uzun far flaman kısmını trafo çıkışına önceden bağlı tutmayarak ampulü elimizde tutarken trafo sekonder çıkışına çok kısa aralıklarla değdirip çekerek gözlüyoruz.Bu anda sarımlar kısa devre şartından bu kısa sürelerde de kurtulacağı için ampul telinde hafif hafif parlama ve yanmalar gözelenecektir.Anahtarlama (Değdirip uzaklaştırma) sıklığını (Frekansını) çok fazla elimizden geldiği gibi arttırdığımızda ise flaman bazı evrelerde patlayacak kadar çok şiddetli ışık verecek ve en sonunda da eriyerek kopacaktır.İlk bağlı olduğu halde trafomuzun sargılarını fazla ısıtıp yakma riski bulunan bu 100 watt.lık far ampulü bu defa bu yüksek sıklıkta anahtarlamalarla gelen şok akımlarla yanarak zarar görmüş olacaktır.Çünkü anahtarlama sırasında hem sarımlar kısa devre konumundan çıkmakta,hem de bu sırada trafo sekonder sarımlarında anahtarlama yaptığımız sıarad oluşan öz-indüksiyon e.m.k. ile elektrik şokları şeklinde ampul flamanının yanmasına sebebiyet vermektedir.Ayni durum şebekede 220 volt ac. ile çalışan ampulleri açma-kapatma anahtarından bazen oluşabilne uygunsuz açma-kapatma el hareketimizle de şebeke tarfosu tarafından gelen elektrik şokunun ampul flamanını iki ucundan da koparak ampulün kullanılmaz duruma gelmesiyle yine sonuçlanmaktadır.Burada far ampulünde olan olay da bunun aynisi olmuştur.
Bu deneyi evde,çok eskiden,renksiz tv (Lambalı) lerde kullanılan voltaj regülatörlerinin 220 vac çıkışında,55/60 watt,12 voltluk oto far ampulü ile,ayni yukarıdaki gibi 100 watt.’lık 220/220 ac/ac regülatörün çıkış sarımlarında uygulamış ve anahtarlamanın çok fazla sıklıkta (Frekansta) olduğu anlarda ampul flamanının eriyerek kopmasına da neden olabildiğini görmüştüm.Yukarıda anlatımlarım çocuk yaştaki (16) bir merakla yaptığım deneyimlerin sonucu edinilmiş bir tecrübe olmuştur.Kolay gelsin.
Son düzenleme:
