Transistörü Tam İletime Geçirme

[ercanatnr]

Merhaba arkadaşlar bu soruyu daha önce sormuştum ancak kafamda hala soru işaretleri var. Şimdi mesela kaynak gerilimimiz var 12 volt bu gerilimle transistör kullanarak yüksek güçlü bir lambayı yakmak istiyorum. Şimdi lamba üzerine 12 volt düşmesi için transistörün base ucuna ne kadarlık bir gerilim vermem lazım örneğin base 12v verirsem tam iletken olup lamba üzerine 12 volt mu düşer yada 3 volt gibi düşük bir gerilim verirsem ne olur. Yani 3 volt vermem ile 12 volt vermem arasındaki fark nedir? Transistör nasıl tam iletime geçirilir?

GT-I8190 cihazımdan gönderildi

 

[İsm@il]

transistorlar akım kazanç mantığı ile çalışırlar. kollektör-emiter akımı, bayz-emiter akımı ile transistörün akım kazancının bir sonucudur. ve en mükemmel iletime geçme durumunda dahi en az 0,7v gerilim düşümü olur (pratikte bu gerilim daha da yüksektir)

bu tarz anahtarlama uygulamalarında mosfet kullanmak çok daha pratiktir.

 

[çorbadatuz]

Transistörlerin üç çalışma şekli vardır.Kesim,iletim,doyum.NPN bir transistörün beyz gerilimi 0,7 voltun altında ise transistör kesim durumundadır ve kollektör emiter arasında akım akmaz.Beyz gerilimi 0,7 voltu aşarsa transistör iletime geçer kollektör emiter arasında akım akmaya başlar.Beyz gerilimi kollektör gerilimine yaklaştıkça kollektör-emiter akımı artar.Beyz gerilimi kollektör gerilimine geldiğinde transisitörün akıtacağı akım maksimuma ulaşır.Bu durum transistörün doyum halidir.Kuvvetlendirme devrelerinde iletim,anahtarlama devrelerinde ise doyum hali kullanılır.Bilginize ve kolay gelsin.

 

[ercanatnr]

Peki iletim hali nasıl oluyor. Yani doyumdan farkı nedir ?

 

[İsm@il]

kasıt liner çalışma bölgesi, yani tam doyum ve tam kesim arasında kalan oransal çalışma bölgesi, beyz akımının oransal olarak kollektör akımını kontrol ettiği çalışma bölgesi

bir musluğa benzetecek olursak
kesim=musluk kapalı
doyum=musluk tam açık
liner çalışma bölgesi=musluk ne kadar açıksa o miktarda su geçmesi gibi

 

[bolubeyi]

Transistörü ve lambayı aynı kaynakla besleyecekseniz bu iş olmaz. Transistör olmayan bir gücü yaratmaz. Yani sizin 12 voltluk kaynağın gücü lambayı yakmaya yetmiyorsa transistör kullanarak yakamazsınız. Daha yüksek güçlü kaynak kullanmalısınız.

 

[Erdem⁣]

Transistörlerin anahtarlama elemanı olarak nasıl kullanıldığını pratik olarak bu videoda çok güzel anlatmışlar.

[video=youtube;8DMZSxS-xVc]http://www.youtube.com/watch?v=8DMZSxS-xVc[/video]

Şimdi vaktim yok çeviremiyorum. Ama ilerde olabilir.

 

[ercanatnr]

Sn. bolubeyi aynı kaynağın olmayacağını biliyorum.

Peki şöyle bir soru sorsam elimde iki adet güç kaynağı var mesela birisi 12 volt 500mA diğeri 12 volt 5A şimdi şöyle bir bağlantı yaptım,transistörün C-E bacakları arasına 12v 5A güç kaynağı ile yüksek güçlü bir lamba bağladım mesela. Transistörün base ucuna ise 12v 500mA güç kaynağını bağladım eksileri birleştirdim. Şimdi transistörün base ucuna 500mA lik kaynak ile 12v verdiğimde lambanın üzerine 12v gerilim düşüp lambanın yanacağını anladım. Peki ben transistörün base ucuna 12v değilde 5v versem bu sefer lambanın üzerine 5v mu düşer ?

(Uzun oldu kusura bakmayın telefondan yazıyorum bilgisayarda olsaydım şema ile soracaktım)

GT-I8190 cihazımdan gönderildi

 

[bolubeyi]

Transistörün beyzinde seri direnç olmak zorunda ve transistörün beyz emiteri arasına 0,7 volt düşer geriye kalan 4,3 volt da seri dirence düşer. Eğer 5 voltu direk beyze verirsen transistör bozulur. Hem tarif ettiğin şekilde istediğini yapamazsın. Yaptığını varsayalım lambayı beslediğin kaynak daha fazla akım sağlamaz. Burada transistör kullanmanın bir mantığı yok. Lambanızı kaynağa direk bağlayın. En iyi verimi o şekilde alırsınız.

 

[ercanatnr]

Ben böyle birşey yapacam demedim örnek olarak söyledim. Beyz önündeki direnci neye göre belirliyoruz.
Birde kaynak daha fazla akım sağlayamaz demişsiniz neden daha fazla akım sağlayamaz transistör anahtar görevi görmezmi orda
GT-I8190 cihazımdan gönderildi