Türkiye'de sınırların gerçekten zorlandığını geçtiğimiz hafta sonu İzmir'de gördüm. Afyon'un bir ilçesinde öğretmenim, ilçe ile Afyon arasındaki yolda evlerin çok yakın olmasa da üzerinden denilebilecek şekilde geçen 154 kv'luk enerji hattını görünce şaşırmıştım bu kadar büyük bir gücün evlere yakınlığı konusunda, ancak İzmir'de üstelik lüks de sayılabilecek birkaç katlı bir binanın tam üzerinden hem de çift devre 154'lük hat geçtiğini gördüm, ayrıca yanlış hatırlamıyorsam evde ya teras vardı, ya da üst katın balkonu genişti. Otobüsle hareket halinde olunca çok dikkatli bakamadım ama aradaki mesafe 5 metre ya anca vardı, ya da çok az üstündeydi, tabi göz yanılsaması da olmuş olabilir ancak çok yakın olduğu aşikardı.
Uzmanlığım elektrik üzerine değil, ancak küçük yaştan beri özellikle elektroniğe ilgim olmuştur. Sonradan bu meslek dalını seçince uzaklaştım biraz ancak son zamanlar özellikle yüksek gerilim konusunda bu siteden çok şey öğrendim, tabii ki hepsi meraktan ve hobinin ötesine de geçmeyecek. Son dönemlerde özellikle üç büyük şehirde 154 kv hatta 380 kv için yer altı kabloları döşenmiş, ve trafo merkezleri de yerleşim yerleri içinde gis şeklinde. Ama hala da bu dönüşümlerin olmadığı pek çok yer var anladığım kadarıyla ki yüksek maliyet gerektiren işler. Ancak lüks diyebileceğim o evde yaşayan insanlar tam üzerlerinden geçen elektriğin gücü hakkında bilgi sahibi mi acaba?
Büyük ihtimalle o ev de oraya enerji hattından daha sonra yapıldı, o zaman yönetmeliklerde bu sınırlar neden bu kadar küçük acaba? Yani 154 kv için 5 metre imiş minimum mesafe, ancak bu hat çift devreli bir hattı. Madem ki her yere yer altı kablosu ve gis yapmaya yetecek kadar zengin bir ülke değiliz, en azından neden yapılaşmalar bu denli büyük enerji hatlarına bu kadar yakın, hiç değilse aradaki mesafenin daha fazla olması sağlanmıyor? Başka bir çok yerde bu hatlara yakın yapılaşmalar gördüm ama bu son gördüğüm gerçekten çok yakındı. Ki muhtemelen daha da pek çok evin üzerinden geçen bir hat bu çünkü yerleşim yerlerinin üzerinden geçen bir hat.
Tabi iş bir tek manyetik alana mı kaldı bu memlekette aslında düşününce, gelişmemiz gereken daha çok şey vardır aslında ama elektrik insan hayatı için şakası olmayan bir görünmez varlık, belki öyle bir hatta kablo kopması da çok nadir görülecek bişey ama ben o kadar para verip de o evde yaşayan insanların yerinde olmak istemezdim.