Müziğin headroom seviyesi ne demektir bilinmeyince millet kafasına göre kayıt yapıyor. Üstelik bazıları kendilerini TONTONMAISTER sanıyor.
Daha önce dinlediğimiz klasik müzik eserini örnek alacak olursak...
Timpali TİM bede Tim Tim diye yavaş yavaş çalarken seviyemiz -40db ise o enstrumanı çalan sanatçının ve beraberinde orkestra şefinin bir yorumu vardır.
Bu sazın sesini daha net duyulsun diye seviyeyi yükseltip -20, -10db seviyelere çıkartırsan o kişilere hakaret etmiş olursun. Aynı zamanda klasik müziğin ruhuna da el fatiha okumuş olursun.
Tabii ki burada kayıt tekniğinde bazı kurallar da bulunmaktadır. Sadece bir enstruman çalacaksa veya konser, YAMYAM'ın keman virtüöz müydü neydi solo icrası ise, bu enstrumanı ön plana çıkartmak için seviyeyi uygun şekilde yükselterek kaydedebilirsin. Bu arada orkestradaki diğer çalgılar harala güle çalacaksa, zaten kemanın sesi bu ses yoğunluğunda alt planda kalacak, virtiöz herif diğerlerine SUSUN LEEYN BEN ÇALACAAM bile diyebilir
Yani PPM de göreceğimiz seviye bi inecek bir çıkacaktır.
Bunlar yıllardan beri zaten bilinmektedir. Ancak eski teknikte üst seviye headroom seviyesi kısıtlı olduğu için, aynı zamanda band teknolojisi kullanıldığı için, profesyonel bir makaralı band sistemindeki gürültü eşiği de takribi -72db civarı olabildiği için düşük seslerin kaydında yeterli dinamik alan sunulamıyordu.
Ama gelişen digital teknoloji ile 18db ila 24db civarı headroom seviyesi artı gürültü faktörünün de 16bit sistemler için bile -93db ler civarında olduğu düşünülürse, -50db seviyesinde kaydedilmiş bir enstrumanı bile uygun kalitede ses sistemi ile rahatlıkla duyup algılayabilmekteyiz.
Mastering olayı nedir?
Kayıtta kullanılan mixer veya kayıt cihazları üst seviye cihazlardır. +24db kadar headromm seviyesinde çalışılabilmektedir.
O halde kayıt yapan kişi referans olarak aldığı seviyede kayıt yapabilir, ancak belli bir seviyenin üzerine çıkılması durumunda eserin nüansını değiştirmeden küçük mıncıklamalarla belli seviyeye getirebilir. Bu işleme kayıt tekniğinde NORMALİZASYON denilmektedir.
Ancak işinde uzman olan kişiler normalize yapmaktan ziyade, kaydın üst seviyesini referans alarak kaydedilen eseri normal seviyeye getirebilir. Bu işlemler adobe auditionda rahatlıkla yapılabilmektedir.