Şalter ve kablo boyut yükleri

[Alcance]

Yardımcı olan herkese teşekkür ederim. Kapasitem yettiği kadarı ile anlamaya çalıştım

Özetle
- Şalterler yanlış ve yönetmenliğe uygun değil.

- en sağdaki sigorta 40a ve buraya apartmandaki sayaç tan gelen kablo 4mm. Buda uygun değil çünkü 4mm için uygun kapasite 32a. (Bu arada kablolar duvarların içerisinde , Buda havada demek oluyor galiba)

- aydınlatma 2 adet 16a da yanlış yapılmış. (Aralarında köprü gibi bişi var galiba)

- aydınlatmalarda 1,5 kablo uygun olsada , şalter den ilk çıkışında 2,5 olmak zorunda yönetmenliğe göre.

- birde 25a sigortadan 2,5mm kablo ile cihazın 1 saat sürekli çalıştığını varsayarsak geçmesi gereken Watt nedir acaba ? 5500 Watt 1 saat geçse sıkıntı olurmu? Elektrikli Ocak

Tekrar teşekkür ederim..

 

[yakuza283]

Duvarın içerisindeki kablo havada değil, boruda demek oluyor. 4mm2 NYA kablonun borudaki akım taşıma kapasitesi 26-27 amper.

Oradaki 40 amper olan kaçak akım rölesi, sigorta özelliği yok, panoda ana sigortan yok yani.

Bu durumda sayaç panosundaki sigorta 4'lük kabloyu koruyabilmeli, bunun için 25 amper olmalı, 40 yanlış olmuş. Daireye bir tane nötr kesicili 25 amper ana sigorta takabilirsiniz veya saatin oradakini değiştirme imkanınız varsa onu değiştirin.

Korkmayın 25 amper sigortayı kolay kolay attıramazsınız, eğer atarsa o zaman daireye gelen 4'lük kabloyu değiştirmeniz gerekecek.

Ocağın 2,5luk kablosu boru içinden gidiyorsa 20 amper sigorta takın, eğer bir gün açma yaparsa o zaman kabloları kalınlaştırıp sigortaları yükseltirsiniz. 1 saat boyunca sürekli 5500w çekilebilecek bir kullanım olmasına ihtimal vermiyorum, 20 amper yeterli gelecektir.

Yönetmeliğe göre kolon hattı 4mm ama bence de en az 6 mm çekilmeli.

 

[yigitsdr]

bunun için 25 amper olmalı

Hocam bu veriye referans hangi tablonun hangi satırıdır acaba?

Bu durumda sayaç panosundaki sigorta 4'lük kabloyu koruyabilmeli, bunun için 25 amper olmalı

Burada kablonun kapasitesine biraz haksızlık edilmiş olunmuyor mu?

 

[yakuza283]

Sayfa 56
b.1- Aşırı yüklenmeye karşı koruma :
Çizelge 9 - Yalıtılmış bakır iletkenlerin 25° C 'a kadar olan ortam sıcaklıklarında sürekli olarak taşıyabilecekleri yük akımları

Tabloda 1.grup boru içindeki 4mm2 nya kablonun akım taşıma kapasitesi 27 amperdir.

Sayfa 59
Çizelge - 13 Yalıtılmış iletkenlerin anma kesitlerine göre aşırı akım koruma aygıtlarının (Sigorta, otomatik sigorta vb.) seçilmesi

1. grup 4mm için 25amper sigorta, 2,5mm için 20 amper sigorta

Ortam sıcaklığı 25°C'ın üstünde ise, aşırı akım korum aygıtlarının anma akımları, 11 ve 12 numaralı çizelgelerdeki yüzde değerleri ile çarpılarak küçültülmelidir. Hesap sonucunda bulunan anma akımı değerine göre, en yakın alt basamaktaki akımlı koruma aygıtı seçilmelidir.
https://www.emo.org.tr/ekler/cc5a85842d8d326_ek.pdf

Vatan kabloda 2,5mm 20 amper, 4mm 26 amper
4mm kablo boruda 26 amper taşırken, havada 42 amper taşıyor, toprakta 55 amper civarı taşır.

Yani kablonun bulunduğu ortam akım taşıma kapasitesini belirliyor çünkü kablonun yalıtım malzemesinin sıcaklığa tepkisi önemli burada. Termoplastik yerine XLPE yalıtım malzemesi daha zor eridiğinden akım taşıma kapasitesi artıyor veya kabloyu toprağa gömdüğünde soğuyabildiği için akım taşıma kapasitesi artıyor ama herkes havadaki ve topraktaki değerini baz alıyor, borudaki akım değeri görmezden geliniyor.
https://www.vatan.com.tr/urunler/al...arli-bakir-iletkenli-kablolar.html#print-wrap

Yapıtaş kablo 30°C derece ortam sıcaklığı için
2,5mm kablo 20 amper, sigorta 16 amper
4mm kablo 25 amper, sigorta 20 amper
https://www.yapitaskablo.com/dosya/blog/AKIM_TASIMA.pdf

Bu yüzden 2,5'luk kablo için standartta 16 amper sigorta kullanılıyor, 4'lük kablo için de 20 amper olması gerekiyor, ben fazlasını bile söyledim. Burada Emo çizelge 11'e göre küçültme uygulanmış hali.

Sigortaların anma değerleri sürekli çekilen akımlara göre yazılmış değerler, o yüzden insanları yanıltıyor. 25 amper sigorta 3 tane cihaz çalışsa hemen atar diye düşünülüyor ama düşündüğümüz gibi anlık değerler değil bunlar. Burada birde gelirim düşümü mevzusu var, omik yüklerde çekilen akımın azalmasına sebep olur, buda sigortanın atmasını engeller. Kablo ısındıkça akım düşer sigortayı attıracak seviyeye ulaşması zordur.

25 amper sigorta
(25x1,13) 28,25 amper sürekli akımda 1 saat açma yapmaz
(25x1,45) 36,25 amper sürekli akımda 1 saat içinde açma yapar
(25x2,55) 63,75 amper çekildiğinde 60 sn içinde açma yapar
Sayfa 5-7, Termik açma şartları tablosu
https://sigmaelektrik.com/wp-content/uploads/2021/12/5-Otomatik-Sigortalar.pdf

Ayrıca son olarak şunu ekleyeyim AC elektrikte akımın çoğunluğu bakır yüzeyine yakın kesitten akar.
Bize sunulan kablo değerleri alan olarak veriliyor, buda yanılgıya sebep oluyor.

2,5mm2 kablonun çapı 1,80mm
4mm2 kablonun çapı 2,25mm

Oran olarak 18 22,5 olarak düşündüğünüzde aslında arada pek fark yok, sadece 1/4 fark ama gözle bakınca çok kalın kabloymuş gibi görünüyor. Akımın çoğunluğu dış yüzeyden aktığı için kablo çapına (Çap ne kadar artarsa aynı orantıda kablo çevresi artar, 2πr) orantılı olarak bir artış söz konusu oluyor. Bu yüzden 2x2,5 kablo paralel birleştirirsek 5mm2 kablodan daha yüksek akım taşıyabiliyor. 2x2,5(paralel bağlı) kablo boru içinde 40 amper taşırken 5mm kablo ancak 30-32 amper akım taşır.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Yüzey_katmanı_etkisi

 

[yakuza283]

Paylaştığınız panoda kolon hattınız yanlış görmüyorsam 6mm2 kablo gibi duruyor. Kontrol edip yazar mısınız kaçlık olduğunu, emin olalım.

 

[yigitsdr]

Tabloda 1.grup boru içindeki 4mm2 nya kablonun akım taşıma kapasitesi 27 amperdir.

Elektrik Tesisleri Genel Teknik Şartnamesi ve Uygulama Esasları'nda ilgili Tablolara bakıp Zayıflatma Faktörü'nü uyguladığımda 32,5A çıkıyor. Hangimizde hata var?

Sayfa 380 Tablo A.1 Sütun 3, Satır A.2 Kol. 2, Grup Zayıflatma Faktörü için Sayfa 396 Tablo A.17 Sıra 1 Sütun 2

Tabloda 1.grup boru içindeki 4mm2 nya kablonun akım taşıma kapasitesi 27 amperdir.

Yani senin paylaştığın kaynakta zayıflatma faktörleri uygulanmamış değerler, diğer yorumları alalım!

 

[yigitsdr]

Bu arada Zayıflatma Faktörü için bölüyorum, çarpmalı mıyız?

 

[yigitsdr]

herkes havadaki ve topraktaki değerini baz alıyor, borudaki akım değeri görmezden geliniyor.
https://www.vatan.com.tr/urunler/al...arli-bakir-iletkenli-kablolar.html#print-wrap

Bu dediğin doğru, o yüzden Şartname'de Tesisat Yöntemi denen bir ayrıntı var, bu durumda oradan bakıp ilgili Zayıflatma Faktörü ile işlem yapmak gerekiyor. Sen benim attığım bölümleri bir incele. Bölme veya çarpma işlemi için yanılıyor olabilirim.

Fakat bir de bu var; yine Şartname'de ilgili Tesisat Yöntemi'ne göre ilerleyip çarpma yaparsam 20,8A Taşıma Kapasitesi çıkıyor, bu da Vatan'ın Tablosu ile çelişiyor!

 

[yigitsdr]

https://www.yapitaskablo.com/dosya/blog/AKIM_TASIMA.pdf

Bir evin elektrik tesisatı aşamasında Sıva Altı'ndan 8000W'lık bir Ani Su Isıtıcısı için 10m kablolama yapılması istenmektedir.

Yapıtaş Kablo'nun tablosuna göre kaç mm2 Kablo kullanmalıyız ve kaç Amper Sigorta tesis etmeliyiz?

Bir de tesisat için kablo kesiti tayin ederken Yapıtaş'ın tablosunu mu, yoksa İzin Verilen Gerilim Düşümü formülünü mü referans almalıyız? Aklımda deli sorular!

 

[yakuza283]

Bu dediğin doğru, o yüzden Şartname'de Tesisat Yöntemi denen bir ayrıntı var, bu durumda oradan bakıp ilgili Zayıflatma Faktörü ile işlem yapmak gerekiyor. Sen benim attığım bölümleri bir incele. Bölme veya çarpma işlemi için yanılıyor olabilirim.

Fakat bir de bu var; yine Şartname'de ilgili Tesisat Yöntemi'ne göre ilerleyip çarpma yaparsam 20,8A Taşıma Kapasitesi çıkıyor, bu da Vatan'ın Tablosu ile çelişiyor!

-Sayfa 396 A.17 Düzen (Kablolar birbirine dokunuyor)
-Devre ya da çok damarlı kablo sayısı
-NOT 2: Kablo aralıklarında yatay uzaklıklar kablo çapının iki katında fazla olması halinde zayıflatma faktörü uygulanmaz.

Zayıflatma faktörü için birden fazla devre olmalı ve farklı devre kablolarının birbirine dokunuyor olması gerekli. Kabloların taşındığı borular birbirine dokunuyorsa veya çok yakınsa yine uygulamak gerekir diye düşünüyorum.

Evet çarpmanız gerekiyor 26A x0,8=20,8A
Eğer sıcak bir bölgedeysek Tablo A. 14, 40C için 20,8A x0,87=18,096 amper çıkar. Değer çok düşük çıktı, bu yüzden devre kablolarını birbirinden ayrı götürmemiz lazım.

Kabloları ayrı götürürsek 26A x0,87=22,62 amper çıkar. 20A sigorta takabiliriz.

Kabloları ayrı götürmek şartıyla, serin bir bölgeyse, sıcaklık faktörü uygulamadığımızda 25A sigorta takılabilir.

Nym kablo kullanıp, kabloları borudan götürmezsek daha yüksek değerler çıkacaktır.
Nym kablo için Tablo A.2 C Sütunu 36A
40C için 36A x0,87= 31,32A 25A sigorta takılması lazım ama 32A takılmasında da sıkıntı olacağını sanmam.