Akım nedir? Gerilim nedir?

[İsm@il]

Bir elektron gelir bir elektron gider maddenin yapısı bozulmaz, zaten durduk yere, elektron gelmeden, elektron fazlalığı oluşmadan, maddeden elektron neden ayrılsın?

iyi günler

 

[m-usta-fa]

Tekerleği makinacılar icad etsinler bana ne ben elektriği aşmaya çalışıyorum.Ama gerçekten yaptığımız işi bilmeyelim mi yani?
Neyse zaten epeyi anladım sayılır.

 

[tmos]

Ne zamanki - bir Elektrik yükü, + bir elektrik yükü bir birini çeker, veya iki aynı yük eksi-eksi, pozitif-pozitif bir birini iter, gerilimin gözle görünmeyen elektrik alan çizgileri yükler arasında mevcutur. Bu alan çizgileri gerili yay gibi bir potansiyel enerjiyi biriktirir. Bu elektrik alanının kuvveti sonucu hareket başlar, buna elektrik akımı diyoruz. Elektrik alan ile gerilim arasında mesafe ve gerilime bağlı olarak olarak basit matematiksel ifade vardır.
E = V / d. E: elektrik alan şiddeti, V: gerilim (v, kV, mV), d : mesafe (m, cm..)

Gerilim bir çeşit elektriksel basıncı anımsatır. Gerilim sadece varolan yükleri iter veya çeker. Bunun için yüklerin dengesiz dağılması, bir birlerini itmeleri veya çekmeleri için kendi aralarında ayrılıp aralarında kalan bölgeye elektrik alan uygulamaları gerekir. Gerilim yük olmayan yerde de görülebilir. Akünün + ve – uçları arasında bağlı bir tüketici olmasa da uçları arasında gerilim ölçülür. Ama “elektriksel basınç” ta, yani aküden bir tüketici beslense de gerilim “basınç” değişmez.

Gerilim uzaydaki elektrik alanlarla ilgilidir. Ne zaman ki gerilimin mevcut olduğunu biliyoruz, o zaman mutlaka bir elektrik alan da mevcuttur. (Yüksek gerilimin olduğu yerde yüksek elektrik alan bulunur. Trafoların XLPE kablo girişlerinin bulunduğu bölümde kablolara sanki toz parçacıkları diken gibi olup yapışmış gibi göründüğünü farketmişsinizdir. Bu yüksek alandan ileri gelir. Yüksek gerilim kabloların kapasitif etkisinin a.g. kablolarına gore ağır basması da aynı elektrik alanın büyük değerinden ileri gelir.)

Akım ise elektrik yükünün akışıdır.
Ne zaman ki bir elektrik yüklü cisim(elektron, proton, anyon, katyon vs.) hareket eder veya “akarsa” bu bir elektrik akımıdır. “elektrik akımı” kelimeleri “yük akımıyla” aynı anlamdadır.
Bir benzetme : eğer hava yük olarak kabul edilirse, o zaman elektrik akımı rüzgar gibidir. Veya yük su gibi kabul edililirse elektrik akımı, suyun litre/saat cinsinden akışında (debi) olduğu gibi birim zamanda akan yük miktarıdır.

Akım ise uzaydaki manyetik alanla ilgilidir. Ne zaman ki bir akımın mevcut olduğunu biliyoruz, o zaman mutlaka bir manyetik alan da mevcuttur. Ne kadar yüksek akım varsa o kadar yüksek manyetik alan vardır. (Mesela kısa devre geçirmiş baralar bir birini iter veya çeker, kırılabilir. A.G. `de kullanılan TMŞ`nin akım kesmesinde bu özellikten faydalanılır.)

 

[edremit]

Bölüm yöneticimiz kormaz_design söylediği gibi akım mı çarpar gerilim mi konusu çok işlendi. Şu konuda akım gerilim olayını kendime göre uzun uzun anlatmaya çalışmışım. Tekrar dönmeyeceğim. https://www.kontrolkalemi.com/forum...n_2000_a_gecti-t6318.0.html;msg45451#msg45451

Görüyorum ki m-usta-fa da özellikle 16 yıldır mesleğin içinde olduğunu belirterek bu soruyu sormuş. Bende 22 yıldır bu mesleğin içindeyim artık kitap tarifleri bizi tatmin etmiyor. İzahatlardaki eksikleri hissedebiliyoruz yada tam olarak bilgimiz yetmiyor anlayamıyoruz (artık yaşlandık)

Konuya gelirsek bir atomdan elektron kopardığımızda atom elektron eksiği olan bir atom olur ve + yük taşır. Çünki proton sayısı elektron sayısından fazla olur. Bu atomdan aldığımız elektronu nereye götürürsek götürelim hangi atom ile bağlarsak bağlayalım gittiği atomu - yük ile yükleyecektir. Çünki elektron sayısı protondan fazla olacaktır. Sonuç olarak bir yerde eksik diğerinde fazla elektron bir potansiyel fark (gerilim) oluşturacaktır. Yani yerden bir çakıl taşını alıp havaya kaldırdık taşta bir gerilim oluştu. Elektronun hareketine izin verirsek (kablo ile bağlarsak) kopardığımız yere geri gider / havaya kaldırdığımız taşı bırakırsak yere düşer. Buraya kadar herşey normal ve anlaşılır. (gibi)

Elektron atomuna geri döner. Hızı saniyede 7 cm kadardır buna elektron akımı deriz ancak bir de Elektrik akımı biliyoruz ki bu elektron akımı ile izah edilemez. Oluşması için elektronların yer değiştirmesi şarttır bu tamam ama elektron akımından çok farklıdır. Buna oyuk yada boşluk akımı deriz. Elektronlar bir yöne hareket ederken çok daha hızlı olarak oyukların ters yönde hareket ettiğini kabul ederiz ve elektrik akımını böyle izah etmeye çalışırız. Gerçekten bir borunun içinde elektron fazlalığını ve elektron oyuğunu (kopan elektrondan kalan boşluk) çizersek elektronların bir yöne gittiğini varsayarsak boşluklar diğer yöne ilerlemek zorundadır. Buraya kadar da anlaşılır gibi.

Ancak elektrik (oyuk/boşluk) akımı heden bu kadar hızlıdır. Etkileri sadece elektron akımı ile izah edilebilrmi insanı çarpıyor, teli ısıtıyor, manyetik alan oluşturuyor vs vs . Bunu nedeni nedir doğası nedir sorusu yukarıdaki izahatleri bilen biri için daha önem taşıyor. Ya benim bilgi sınırım buraya kadar cevap için yetersiz bilgi birikimine sahibim / anlayamıyorum (öğrenmek isterim) yada klasik fiziğin tam olarak açıklayamadığı yetersiz kaldığı konulardan biri de budur. Hal böyle olunca aklımızda çeşitli teoriler oluşuyor belki daha sonra paylaşırız. Çok uzadı saygılar.

 

[İsm@il]

Elektron atomuna geri döner. Hızı saniyede 7 cm kadardır buna elektron akımı deriz

Konu sanırım açıklık kazanmıştır artık. Ustam herşey tamamda, fakat bu söylediğiniz bilgi bana yanlış gibi geldi çünkü, elktronlar çekirdek etrafında başdöndürücü bir hızla hareket eder diye biliyorum. Bir kaynak gösterirseniz sevinirim.

Amacım polimik yaratmak değil ama gerçekten bu şimdi kafama takıldı, Bir yanlışlık olmasın

Saygılar

 

[edremit]

Google de "elektron hızı" yazdım karşıma ilk çıkan tubitak alıntısı aşağıdadır.

Elektronların hızı yaklaşık olarak ne kadardır?

Elektronlar çok çeşitli hızlara sahip olabilirler.

Düşük Hız: Bir Elektrik telinden akım geçerken içinde elektronların hareket ettiğini biliyoruz. Elektronların bir tel içindeki hızları birçok insanı şaşırtacak derecededir. Mesela 2 mm çapında ve 10 A akım taşıyan bir bakır teldeki elektronların hızı saniyede ortalama 0.024 cm civarındadır.

Yüksek Hız: Bohr atom modelinde elektron, çekirdeğin etrafında bir yörünge çizerek döner ve bu elektronun hızı yaklaşık saniyede 2,000,000 metredir. Yani ışık hızının % 1’i civarında.

Çok Yüksek Hız: Bir çekirdek bozunmasında açığa çıkan beta (elektron) parçacığının hızı ışık hızına çok yakındır (300,000,000 m/s). Bunun yanında ,büyük çekirdekli atomların (Uranyum) en iç yörüngesindeki elektronların hızı da ışık hızına yakındır.

 

[m-usta-fa]

Sayın Edremit , ellerinizden öperim.Uzadığı falan yok ki uzasa da uzaması gereken bir konu bu.sonuçta mesleğimiz.
sayın Abuzittin20 kardeşim,sanırım sayın edremit atomdan kopan elektronun hızından bahsediyor.

 

[İsm@il]

Sn.edremit hocam gerçekten çok sağol bugüne dek hiç araştırmadığım bir konuydu, ama tatmin olmadım nedense belki kalıplaşmışlık diyebiliriz tabi burda sizin bir eksiğiniz söz konusu değil, bu kendimle yaşadığım bir çelişki.

Buna istinaden bir arama yaptım malesef diğer sayfalarda bire bir kopya, neyse genede bu konuda bilgilendirdiğiniz için teşekkürler.

Belkide şimdiye dek yanlış biliyorda olabilirim.? Sadece net bir sonuç buluncaya kadar araştıracağım bir konu bu.

Teşekkürler

 

[edremit]

Kompanzasyonda reaktif nedir diye bir konu açmıştım. Gelişi güzel değil bu konu ile ilgili bir çok tez hatta doktora okudum hepsinde reaktif tam olarak anlaşılmadan kompanzasyona geçiliyor. Tubikak açıklamalarını okudum benzer bilgiler.
Elektrik nedir konusu da bunun gibi 7 cm / saniye benim meslek lisesi bilgimdi Allahtan ilk çıkan açıklama bunu doğruladı.

Ancak doğada olan her şeyin bir ilmi izahı olduğuna inanırım. Dini inancım da bunu gerektirir. Günümüz teknolojisinde deney, gözlem, hesaplamalar, buluş ve icatlar okadar hızlı gelişiyor ki. Sona koyduğum bu açıklamayı yazmak zorunda kalıyorum "Ya benim bilgi sınırım buraya kadar cevap için yetersiz bilgi birikimine sahibim / anlayamıyorum (öğrenmek isterim) yada klasik fiziğin tam olarak açıklayamadığı yetersiz kaldığı konulardan biri de budur. Hal böyle olunca aklımızda çeşitli teoriler oluşuyor "

Aslında dikkat ederseniz bilim adamları da bir çok sorunun cevabını arıyor ve buldukları her cevap daha çok soru ortaya çıkarıyor. Belki de bizim seviyemizdekilerin bir şeyleri olduğu gibi kabul ederek devam etmesi daha doğru olacaktır.:-\

 

[İsm@il]

Sn.edremit şu anda gerçekten rahatlamış durumdayım, sanırım ben yanlış anladım. sizin basettiğiniz hız Elektrik iletimi esnasında elektronların transfer hızıdır. yani elektronun proton çevresinde dönme hızı değildir. Yine yeni bir anlam kargaşasına düştük gibi görünüyor. fakat sizin kastettiğiniz bu hız bir çok etkene bağlı olarak değişim göstermektedir. sabit değildir.

Teşekkürler