Aktif-Reaktif-Kapasitif İlişkisi

[fahri yetiş]

Kompanzasyon tesisiniz ile ilgili açıklayıcı bilgilere ihtyaç var.

 

[srdr_ks]

oranınız. bunlar birbirindne cıkarılıp düzgünce hesaplandıgında
aktif: 8.579
endüktif: 4.564
kapasitif 2.509 olmaktadır.
burdanda oran (4.564-2.509)/8.579 olur buda % 23.95 olur yinede cezaya maruz kalırsınız.

 

[GRKNDRMSYLMZ]

endüktif yükler şebekeye reaktif güç çeker. Kapasitif yükler şebekeye reaktif güç verir. Tam olarak böyle değil diye biliyorum.
https://www.kontrolkalemi.com/forum/kompanzasyon/32594-reaktif-enerji-nedir/sayfa2.html burda açıklandığı kadarıyla bobin ve kondansatörler alternatif akımda dönüşümlü olarak reaktif güç alıp-verirler. Birisi reaktif güç depolar diğeri ise o anda reaktif gücü verir.

 

[madmemed]

Hayır.
Bobinli alıcıların (motor, balats..) şebekeden çektiği reaktif endüktif güçtür.
Kapasitif özellikli alıcıların (UPS, kondansatör...) şebekeye verdiği güç ise reaktif kapasitif güçtür.

Biz kompanzasyon yapmasak da motorlar çalışır. Yapsakta. Yapmamızın amacı şu: Şebekeden çekilen reaktif endüktif gücü azaltmak. Bunu şöyle izah edersem daha iyi anlaşılır:

Birisi aldığı gıdadan zehirlenmiş diyelim. İyileşmesi için panzehir gerekli. Biz panzehiri öyle oranda vermeliyiz ki aldığı zehiri yok etsin veya azaltsın. Panzehiri de fazla verirsek hastanın durumu daha da kötüleşecek. Yani ne kadar zehir, o kadar panzehir.
Bu örnekte;
Hasta = motor
Zehir = şebekeden çekilen reaktif endüktif güç,
Panzehir = Şebekeye verilen reaktif kapasitif güç
Biz = Reaktif güç kontrol rölesi.

Bu bilgiler ışığında:
Motor çalışırken şebekeden hem aktif güç hem de reaktif endüktif güç (zehir) çeker. Şebekeden çekilen reaktif endüktif gücü (zehiri) yok etmek için devreye gerektiği kadar kondansatör (panzehir) bağlanmalı. Eğer kondansatör (panzehir) fazla bağlanırsa bu seferde sayaç kapasitif yazar (panzehir zehirler). Bu işlemleri de en iyi Reaktif güç kontrol rölesi yapar.

Aşağıda çizdiğim şekillere baktığımızda
P : Şebekeden Çekilen Aktif Güç,
Qe : Şebekeden Çekilen Reaktif Endüktif Güç,
Qc : Şebekeye verilen Reaktif Kapasitif Güç, olmak kaydıyla

Motorun çektiği reaktif endüktif gücü, kondansatörün şebekeye verdiği reaktif kapasitif güç ile yok ederiz (Veya azaltırız) Röle devreye her kademe aldığında şebekeden çekilen reaktif endüktif güç biraz azalır (Kondansatör gücüne göre.)

Aşırı kompanzasyon durumunun oluşması için ise, devreye alınan kondansatörlerin gereğinden fazla olması gerekir.
Mesela: Şebekeden çekilen reaktif endüktif güç 15kVAr ise devreye 15kVAr lık reaktif kapasitif güç girmeli ki toplamları sıfır olsun (Daha önce de belirtmiştim, bu ikisinin yönü birbirine zıttır.)
Eğer şebekeden çekilen reaktif endüktif güç 15kVAr iken devreye giren kondansatörlerin toplam kapasitesi 14kVAr ise, sayaç her saatte 1kVAr endüktif hanesine (5.8.0) kayıt yapacaktır. (Eksik kompanzasyon durumu. Atmış sigorta olabilir...)
Eğer şebekeden çekilen reaktif endüktif güç 15kVAr iken devreye giren kondansatörlerin toplam kapasitesi 16kVAr ise, sayaç her saatte 1kVAr kapasitif hanesine (8.8.0) kayıt yapacaktır. (Aşırı kompanzasyon durumu. Yapışık kontaktör olabilir...)

----------------------

Cos-fi ayarına da değineyim: Biz cos-fi'yi 0,98-0,99-1,00 yaptığımızda, röleye "devreye ne kadar büyüklükte kondansatör alacağını" izah etmiş oluruz. 0,98 yaptığımızda devreye az kondansatör alacaktır.

cos fi dediğimizde fi açısının komşu dik kenarının, hipotenüse oranını hesaplarız.
cos-fi=P/S
Tedaş trifelerine göre %20 den fazla endüktif/aktif oranında güç tüketirsek ceza gelir.

cos-fi'yi0,98 yaptığımızda fi açısının değeri:11,48o olmakta.
Bizim endüktif/aktif oranı ise güç üçgeninden Q/P'dir. Bu da tan-fi'dir (karşı dik kenar / komşu dik kenar)
tan-fi=Q/P
11,48o açısının tanjantı da 0,2030 etmekte yani %20,3 bu durumda ceza kaçınılmazdır.
cos-fi'yi 0,99 yaparsak, fi açısı 8,109o değerini alır. 8,109o açısının tanjantı da 0,1425'tir. Yani %14,25

Roboelektronik'de değinmiş. cos-fi'yi 1,00 bile ayarlasak biz, röle gecikme süresi, uygun kondansatör kapasitesi olmayışı gibi etkenlerden dolayı cos-fi'yi tam olarak 1,00 yapamamaktayız. Zaten tam olarak 1,00 yapılmış bir kompanzasyonda endüktif/aktif oranı %sıfır olurdu.

Şunu da belirtmekte fayda var: Reaktif güç dediğimiz, reaktif endüktif ve reaktif kapasitif olmak üzere iki çeşittir. Bunların vektörel yönleri birbirinin tam tersi yöndedir. Eşit büyüklükteki Reaktif endüktif ve reaktif kapasitif güçlerin toplamı sıfırdır.
Daha önceden edremit arkadaşımızın foruma eklediği bir anlatımla bu daha iyi anlaşılır:

https://www.kontrolkalemi.com/forum/konu/kısaca-kompanzasyon.673/

kardeş merhaba, bizim bir endüktif ceza sorunumuz var konuyu şu sayfaya yazmıştım: sana zahmet bilgilerine ihtiyacımız var.

https://www.kontrolkalemi.com/forum/konu/İndüktif-sorunu-hakkında-yardım.49097/#post421911

 

[SAHİNCELAL]

merhabalar benim bugün aldığım değerlere göre

aktif : 145,751
endüktif : 71,258
Kapasitif : 10,120

şu andan itibaren cezaya girmemek için nasıl bi yol izlemeliyim çok sıkışık durumdayım ve bir türlü önüne geçemiyorum yukarıdaki değerler 13.08.2011 de alınmıştır ayrıca elimde 06.08.2011 tarihine göre;

aktif : 137.172
endüktir : 66,694
kapasitif : 7,611 değerleri vardır farkların hesaplanması için faydalı olabileceğini düşündüm aktif olarak şu anda 71,258/145,751 = %48,9 ile cezadayım acil yardıma ihtiyacım var yardımcı olursanız çok sevinirim iyi günler iyi çalışmalar dilerim.

sisteminizde kompanzasyon mevcutmu.

 

[SAHİNCELAL]

145,751-137,172=8,579
71,258-66,694=4,564
4,564/8,579=%53.19 % 48 de değil

 

[kağan türkoğlu]

Güç kontrol rolemizin aşırı kompanzasyon hatası verip elektronik sayacında indüktüf raktif yük yazması normal mi? Elektrik faturasına indüktif reaktif ceza yansıyor ama güç kontrol rolesi aşırı kompanzasyon hatası verip hiç bir kondansatör kademelerini çekmiyor.Elektronik sayacımdaki değerler ile güç kontrol rolesindeki reaktif değerlerin tam birbirinin zıttı (sayaçta %130 indüktif reaktif iken güç kontrol rolesinde %130 kapasitif) olmasındaki sıkıntı nereden kaynaklanıyor olabilir ?

 

[gunerdr]

Kompanzasyon rolenizin akım trafo polaritileri ters olabilir.
Roleniz 3 Fazlımı ?
Rolenize Akım trafo testi yaptırmanızda yarar var
Rolenizin akım trafoları yanlış yere bağlı olabilir