Evinizdeki her elektrik prizinin bir iletişim merkezi haline geldiğini, internet ve interaktif televizyon hizmetinizi elektrik hatları üzerinden aldığınızı düşünün. Bütün bunları sağlayabilen yeni teknoloji CeBIT 2001’de görücüye çıktı. Halen bir çok ülkede denenen Powerline adlı teknoloji, sıradan elektrik kabloları üzerinden veri iletimi sağlıyor.
Powerline teknolojisini geliştiren şirketlerden Main.net’in yönecileri, herkesin evinde elektrik bağlantısı bulunduğuna dikkat çekerek, “Sistem, bir evdeki her prizi iletişim merkezine dönüştürüyor” diyor. İsrail merkezli Main.net, Avrupa’da altı şehirde yeni sistemi deniyor. Bu projeler arasında en büyüğü Almanya’da Mannheim’daki. Mannhaim’da 200 hane telefon ve yüksek hızlı internet bağlantı servislerini yerel elektrik şirketi MVV üzerinden alıyor. MVV bu yaz ticari kullanıma geçmeyi planlıyor. Ülkenin en büyük elektrik sağlayıcısı RWE de bu yılın sonuna doğru 20 bin kişiye elektrik kabloları üzerinden internet sunmayı planlıyor.
SANİYEDE 2 MEGABIT
Yeni sistem, yüksek hızlı telekomünikasyon ağlarını elektrik şebekeleriyle birleştiriyor. Özel adaptörler sayesinde ses ve veri iletimleri şebekeye aktarılıyor ve elekrik hatları üzerinde evlere taşınıyor. Evlerdeki power socket modemleri elektrik ve veriyi birbirinden ayırıyor. Kullanıcı internete bağlanmak istediği zaman bu modemi sokete takması yeterli oluyor.
Normal şartlar altında iletim hızı saniyede 2 megabit’i bulabiliyor. Bu ISDN hattından 30 kat daha hızlı. Prizler aynı anda hem elektrik hem de veri için kullanılabiliyor. Her iki akış da birbirini etkilemiyor.
Bu teknolojinin kökleri 1940’lı yıllara dayanıyor. Ancak yakın bir zamana kadar, hatlardaki düzensizlikler nedeniyle elektrik şebekeleri üzerinden sinyal iletmek mümkün olmuyordu.
İLK TİCARİ KULLANIM BAŞLIYOR
Powerline bir çok ülkede denenirken, İsviçreli Ascom ve Alman RWE yeni teknolojiyi ilk kez ticari kullanıma sokmaya hazırlanıyor. Denemelerin elekrik hatlarının güveninirliğini gösterdiğini söyleyen yetkililer, yüksek hızlı internet hizmeti sunmaya başlayacaklarını söyledi. Firma, Almanya’da bu yıl içinde kaç eve elektrik hattı üzerinden internet hizmeti sağlayacaklarını açıklamadı.
Yeni sistemden yararlanacak kişiler, saat ücreti yerine, indirdikleri bilgilere göre ücret ödeyecek. Buna göre, resim, ses ve video tabanlı uygulamalar, metin tabanlı uygulamalara göre daha pahalı olacak.
’POWERLINE ABARTILIYOR’
Powerline’ı geleceğin teknolojisi olarak gösterenlerin yanı sıra, performansının abartıldığı kadar iyi olmadığını söyleyenler de var. Avrupa’da aynı transformatörden beslenen hane sayısı 200’ü buluyor. Eğer bunların hepsi aynı anda internete bağlanırsa, 2 megabit’lik hızı böleceği için pratikteki iletim hızı çok düşmüş olacak. ABD’de ise bir transformatöre dört ev düştüğü için powerline’ın hızı daha fazla olabilir, ancak her transforlatöre bir adaptör gerektiği için bunun da maliyeti fazla olacaktır.
Powerline’ın önündeki bir başka engel ise regülasyon (düzenleme). Bu sorun özellikle telekomünikasyon ve elekriktrik endüstrilerinin birbirinden tamamen ayrıldığı ülkeler için geçerli. Uzmanlar, hükümetlerin, elekrik şebekelerinin sadece elektrik iletmek için tasarlandığı gibi sabit bir fikre sahip olduğuna dikkat çekiyor.
Almanların elektronik devi Siemens Powerline teknolojisinden vazgeçmiş. Siemens, yeni teknolojinin geniş pazarlara yaymanın uygun olmadığına karar vererek, ADSL (asymmetric digital subscriber line) teknolojisi üzerine yoğunlaşacağını belirtti. ADSL, geleneksel telefon hatları üzerinden hızlı internet bağlantısı sunuyor. Uzmanlar, powerline’ın geleceğinin ADSL’ye bağlı olduğunu düşünüyor.
HER EVE ADAPTÖR ÇÖZÜMÜ
Florida merkezli Intellon adlı şirketin bu konudaki çözüm önerisi, adaptörlerin evlere takılması. Bu yöntemde kullanıcılar, sıradan telefon hatlarını adaptöre takacak bu adaptörü de duvardaki prize sokacak. Bu, evin elektrik kablolarını minyatür bir yerel şebekeye dönüştürecek. Böylece insanlar telefonlarını evlerindeki her hangi bir prize takabilecek.
Intellon yetkilileri, 100 dolardan satmaya başlayacakları adaptörlerden umutlu. Cisco, Intel, Compaq ve 3Com gibi büyük şirketler de bu yeni teknolojiyle ilgileniyor.