KAR test cihazı yapamazmiyiz?

[fahri yetiş]

Bilgi.

 

[arkaplan]

Sn . Fahri Yetiş'in vermiş olduğu ek dosya .

EKİ :
Kaçak Akım Elektrik tesisatları her zaman bazı risklerideberaberlerinde getirirler.

Zayıf yalıtım malzemeleri,hatalı iletkenler, veya cihazların doğru olarak kullanılmamaları malzemelerin hasar görmelerine,yangınlara ve insanların yaralanmalarına sebep olurlar.

Kısa devre ve aşırı yüklere karşı klasik olarak yapılan termik ve manyetik korumalar otomatik sigortalar sayesinde gerçekleştirilir.

Fakat otomatik sigortalar pek çok kazaya neden olan toprak kaçak akımları gibi düşük değerlerdeki akımları algılayamazlar.

Kaçak Akım: kablonun yalıtkanının zayıflaması,hasarlanması, hatalı montaj yada bunlara benzer nedenlerden ötürü gerilim altındaki bir iletkenden toprağa bir temas sonucu akan akımdır.

Bir hata sonucu ortaya çıkan bu akım normal şartlarda akmaması gereken bir yoldan aktığı için çevresindeki tutuşmaya müsait malzemeleri tutuşma sıcaklığına getirerek yangınlara sebep olabilir.

Toprak kaçak akımı yalıtım yüzeylerinin kirlenmesi sonucu da oluşabilir.

Örneğin bir cihazaait giriş terminalinin ıslandığını düşünelim zamani çerisinde ıslaklıktan dolayı bir nem oluşacak ve bu nem gerilim altındaki iletkenden topraklanmış metal gövdeye doğru bir akım akmasına neden olacaktır.

Toz veya diğer kir tabakalarıda (özellikle tuzlu tabakalar) nemin yarattığı akım yolundaki direnci düşürerek kaçak akım değerini yükselteceklerdir.

Bu şekilde bir hata olmaksızın oluşan yüzey kaçak akımları da ciddi elektrik kazalarına neden olabilirler.

Unutulmaması gereken bir diğer noktada aslındaher elektrikli cihazın bir kaçak akım kaynağı
olduğudur.
* Aydınlatma armatürleri > 1 mA
* Fotokopi 0.5 - 1 mA
* Faks 0.5 - 1 mA
* Yazıcı < 1 mA
* Bilgisayar 1-2 mA
* Elk. ev aletleri > 0.75 mA mertebesinde kaçak akım üretirler.

Ayrıca her elektrik hattının yaklaşık 1 mA lik bir kaçak akımı olduğu hesaplamalarda göz önüne alınmalıdır.

Zaman içinde eskiyen ve kirlenen hatlarda kaçak akım artacaktır.

Yapılan hesaplamalar neticesinde 30 mA'lik birkaçak akımın canlılar için eşik değer olduğu saptanmıştır.

Dolayısıyla evlerde ıslak prizler vedoğrudan temas riski olan tüm cihazların prizleri bu eşik değerlerindeki kaçak akım rölesine bağlanmalıdır.

Yangınlardan korunma içinde 300mA eşik değerli kaçak akım koruma cihazlarının kullanılması gerekmektedir.

Sabit cihazlar veulaşılması zor prizlerde kullanılmalıdır.

Elektrikli cihazda topraklama yapılmamış ise, bir kaçak akım durumunda cihazın gövdesinden akacak akım biri habersizce o gövdeye dokunduğunda, gövdesi kaçak akımın toprağa ulaşması için bir yol görevi göreceğinden çarpılma gerçekleşecektir.

Bu durumda sistemde bir kaçak akım rölesi mevcutsa, devre 30 ms'de açacağından insan zarar görmeyecektir.

Yönetmelikler gereği kaçak akım röleleri açma moduna eşik değerinin yarısından itibaren girecek şekilde ayarlanırlar.

30 mA lik bir cihaz bu değeribeklemeden 15-30 mA arası bir kaçak akımdurumunda açma yapmalıdır.

Uygulamada yapılan hatalar nelerdir :

*. Sıfırlama denilen Nötr ve toprak ucununbirleştirilmesiyle gerçekleştirilen bağlantıs onucu kaçak akım yükün gövdesinde kalır.

Daha sonra yükün toprağa değen kısmından dolayı kaçak akım cihazı sürekli açılabilir .

*. Topraklama direncinin aşırı yüksek olmasından dolayı kaçak akım yükten toprağa akamaz ve cihaza ilk dokunan insanı toprak olarak görerek kaçak akım rölesinin sık sık açmasına sebebiyet verebilir .

*. DC kaçak akımı olan bir cihazın AC tipkaçak akım rölesine bağlanması sonucu elektromanyetik röle ya duyarsızlaşır ya da mıknatıslanır.
Bunun sonucu sistemde sık sık açma ya da kaçak akımı algılayamama meydana gelir.

*. Jeneratörlü sistemlerde, nötürün ortak olması, yükten nötr üstünden dönen akımın ikiye bölünmesine yol açar. Kaçak akım varsanıp devreyi açar.
Ayrı bara ve nötrçekilmesi gerekir ya da jeneratör devresinde 4 kutuplu şalter kullanılmalıdır.

*. Yanlık kablaj sonucu faz ve nötr akım yönlerinin aynı olması, akım trafosunda birbirini sıfırlayan iki akım yerine 2*l olarak görünmesine yol açar. Devre açar.

*. Toroidden geçen kabloların içindeki akımın herhangi bir yanlık ölçüme karşı tam merkezleşmiş olması gerekir.
a devresinin kaçak akımrölesinden önce bağlanması fazdan geçen akımla nötrden dönen akım arasında fark oluşmasında sebep olur. Devre açar.

 

[fgencal]

Dokümanların birisinde hata olmalı.

 

[arkaplan]

Kaçak akım koruma cihazları (RCD’ler) arasında nasıl seçicilik sağlanır .

https://new.abb.com/low-voltage/tr/solutions/secicilik/focus-on/kacak-akim-koruma-cihazlari

Kaynak tarafındaki cihazın kaçak akım açma eşiği , yük tarafındaki cihazın kaçak akım açma eşiğinden yüksek ya da iki katı olması gerekir:

• I∆nKaynak tarafı≥ 2xI∆n Yük tarafı
• Bu ilişki, kaçak akım devre kesicisinin kesinlikle açmadığı maksimum akım değeri olan , “nominal açma olmayan kaçak akım” kavramını dikkate almak için gereklidir . Standartlar bir I∆n/2 akım değeri belirtir ve bu değer altında cihazın belirli bir davranışı yoktur ; yani açma yapabileceği gibi yapmayabilir de.