Ldr ile Röle Kontrol

[bolubeyi]

LDR karanlık ortamda iken direnci büyük olur. LDRnin direncinin büyümesi üzerinde düşen gerilimin artmasına neden olur. Devredeki transistörlerin iletime geçebilmesi için LDR uçlarındaki gerilim yaklaşık 1,4 Volta ulaştığında her iki transistör de iletime geçer. T nin iletime geçmesiyle beraber röle enerjilenir ve kontakları konum değiştirir. LDR aydınlık ortamda iken direnci küçük olacağından üzerine 1,4 Voltun altında gerilim olacaktır. Devrede 2 transistörün beyz emiteri seri bağlanmış. Bir transistörün iletime geçebilmesi için VBE geriliminin 0,7V olması gerektiğini varsayarsak her iki transistörün birden iletime geçebilmesi için 0,7+0,7=1,4 Volt gereklidir. Aydınlıkta LDR üzerindeki gerilim 1,4Voltun altına düşmesiyle beraber transistörler yeterli beyz polarması sağlayamaz ve T2 nin yalıtıma geçmesiyle beraber röle bobininin enerjisi kesilir. Kontakları eski konumuna gelir. 10K lık direnci devreye bağlamamanızı tavsiye ederim. Gereği yok. Diyot röle bobininin enerjisi kesildiğinde bobinin üreteceği ters emk nedeniyle devre elemanlarının ya da aynı kaynaktan beslenmesi muhtemel diğer devrelerin olumsuz etkilenmemesi bozulmaması için konulmuş. Onu da takmasanız olur. Çok önemli bir görevi yok. Sadece bobinin ürettiği ters emk nedeniyle oluşan enerjiyi yok etmek için konulmuş. Potansiyometre devrenin hassasiyetini ya da hangi ışık derecesinde devrenin çalışacağını ayarlamaya yarar. 1klık direnç ise pot minimum direnç değerinde iken transistörlerin beyz polarması sadece bu direnç üzerinden sağlanır. Bu direnç kullanılmasaydı pot min. Direnç değerinde iken transistörlerin beyzine seri direnç bağlı olmayacağı için kaynak gerilimi direk beyze uygulanmış olurdu ve transistörler bozulurdu. 1,5klık direnç de gerilim bölücü direnç olup T2nin beyz akımını sınırlamaya yarar.

 

[ercanatnr]

Hocam elleriniz dert görmesin çok teşekkürler.

GT-I8190 cihazımdan gönderildi

 

[ercanatnr]

Devreyi bread boarda kurdum ancak ldr üzerini elimle karanlık yaptığımda röle çekiyor buraya kadar çok güzel çalışıyor ancak sorun ldr üzerine ışık düşürdüğümde rölenin bırakmaması aşağıdaki resimde bütün gerilimleri verdim aydınlık ve karanlıkta kırmızılar aydınlık siyahlar karanlık

 

[Erdem⁣]

Aslında bu devrenin deneme kartı üzerinde istenilen şekilde çalışmayacağını tahmin ediyordum.

Öğrenci arkadaşlara en başından işi temelinden anlatarak konuyu anlamalarını istiyoruz. Transistörlerin anahtar olarak nasıl kullanıldığını ya da AA devre modelini öğrenirseniz, artık kimseye ihtiyaç duymadan kendi devrelerinizi tasarlayabilirsiniz. Örneğin yükselteç ya da çok ilginç devreler tasarlayabilirsiniz.

Vakit ayırarak konuyu temelinden anlatmaya çalışıyorum. Ama bakıyorum ki öğrenci arkadaşlarımız yazılanları tam okumuyor, kağıt kalem üzerinde basitçe yapılabilecek hesapları yapmaya zahmet etmiyor.

İnternet üzerinden kopyala-yapıştır bir devre kurup, altına da bir kaç satır açıklama yazarak hiç bir şey öğrenemezsiniz.

O yüzden benim arkadaşlara tavsiyem mesleğe biraz meraklı olmaları. Tabi bu noktada da hocalara da çok iş düşüyor. Öğrenci de sürekli bir ilgi, merak uyandırmak da hocaların görevi.

LDR'nin karanlıkta ve ışıkta direncini ölçtüğünüzde hangi değerleri okuyorsunuz.

 

[ercanatnr]

330 ohm aydınlıkta
40M ohm karanlıkta



GT-I8190 cihazımdan gönderildi

 

[Erdem⁣]

Daha önce paylaştığım devrede ufak değişiklikler yaparsan sanırım yapmak istediğini yapabilirsin.

Devrenin benzetim programında gösterimini burada bulabilirsin.

Eğer devreyi incelersen ikinci transistörün vBE gerilimi 0.7 voltun altındaysa anahtar görevi gören ikinci transistör kapalı durumda, eğer vBE gerilimi 0.7 voltun üzerine çıkarsa vBE gerilimi 0.7 voltun üzerine çıkıyor ve anahtar açık duruma geliyor. Bu durumda led yanıyor.

Alttaki grafik de vBE gerilimini gösteriyor. 40M ve 330 ohmdan oluşan anahtarı ışığa bağlı direnç (LDR) olarak düşünebilirsin.

 

[bolubeyi]

ekteki resimde görüldğü gibi birinci transistörün beyzine bir diyot ekleyip deneyin.