Arkadaşlar merhabalar...
İlk önce söyleyeceğim emeğe saygı olarak sayın Eyüp Esan SÜLÜN ve Muzaffer ASLAN a teşekkür ederim. Devreler alıntıdır. Geniş bilgi için yazarların kitabını alabilirsiniz.
Ekte 2 adet devre şeması vereceğim. Şemalar ikiside aynı mantıkla çalışmaktadır. kullanılan entegreler farklı oldukları için biri 16 led sürmekte diğeri ise 8 led sürmektedir. Çözünürlük nedeniyle 16 ledli olan devreyi kullanmak estetik olarak daha güzel görünüm sağlar.
kayma hızını 555 osilatör entegresinin 7 nolu uca bağlı olan trimpot ile değiştirebilirsiniz. daha farklı hız elde etmek isterseniz 555 ile ilgili daha farklı bilgiler paylaşabilirim.
basit olan 8 ledli 1. devreden başlayalım. Ekleyerek yanan ışık devresi aşağıdaki şekilde TTL entegre ailesinden olan 74194 shift register entegresi kullanılmıştır. Her bir clock palsinde üstteki entegrenin çıkışındaki LED’ler sıra ile kayarak yanarlar. Son LED’in bilgisi alttaki entegreye giriş bilgisi olarak uygulanır. Bu entegrenin çıkış LED’leri sıra ile kayarak yanarlar. En son LED yandığında buradaki bilgi 7404 entegresindeki DEĞİL kapısı ile terslenerek 74194 entegrelerinin clear (silme) girişlerine uygulanır. Çıkıştaki tüm LED’ler söner ve işlem tekrar baştan devam eder.
16 ledli devrenin açıklaması şu şekildedir. Eklenerek yanan yürüyen ışık devresinde 74164 entegresi, TTL entegre ailesine ait shift register’dir. 555 entegresi ile üretilen clock sinyali ilk önce üstteki shift register’e uygulanmıştır. Her clock palsinde çıkışı bir kayarak ilerleyen entegre, en son LED (LED8) yanınca buradaki bilgiyi VE (AND) kapısının girişine uygulanır. Diğer ucunda clock sinyali olan kapı açılarak alttaki entegreye de clock palsi uygulanmasını sağlar. Bu defa alttaki entegrenin çıkışları sıra ile birer LED kayarak ilerler. Bu entegrenin en son LED’i (LED 16) yanınca buradaki sinyal, transistörle yapılmış DEĞİL (NOT) kapısı ile terslenerek devrenin CLEAR (SİLME) girişine uygulanır. Devre sıfırlanır ve bütün LED’ler söner. İşlem tekrar yeniden başlar.
Şemalar aşağıda eklidir. Umarım sorunuza cevap olmuştur. Aklınıza takılan soru olursa yardımcı olurum kolay gelsin.