toprak hattı varsa nötrle topraklama hattının birleştirilmesinde ne sakınca var?
Merhaba. Sn toyer, bakın buradaki asıl konumuz insanın direk güvenliğiyse eğer yapılan her bağlantıyı nizami (Kuralına tam uygun tutmakta) her zaman büyük yarar vardır. Ama her şeyin öncesinde
“nötr hattı” ve
“toprak hattı” arasındaki anlam ve fonksiyonellik ayrımını burada açıkça görmek çok daha önemli.
Nötr hattı: Yeryüzündeki iletken toprak parçasıyla birlikte yerine göre bazen kısmen,bazen de tamamen taşınır,ama bu hat 2 kutuplu (tek faz) ve 4 kutuplu (Trifaz) sisteminde yıldız noktası şeklinde santrallerin çıkışında veya trafo giriş-çıkışlarında direk topraklanmış (Toprak parçasıyla,araziyle birlikte gelebilen) bir ucudur. Ölü (Cansız) hat (uç) olarak hiç bir zaman da görülmemeli, zamanla şartlara (Bazı mekanik gevşemelere) bağlı olarak üzerinde her zaman bir elektrik yükünü oluşturabileceği düşünülmelidir.Yani bu ucun her zaman da nötr kalacağına hiç güvenmemek,hiç bel bağlamamak çok önemlidir.
Toprak hattı: Elektrik hatlarıyla hiç ilgili olmayıp kendi ev,işletme, fabrika,vb. güvenliği için elektrikle birlikte sonradan oluşturulan
özel bir hattır. Nötr hattı demek toprak hattı demek veya toprak hattı demek nötr hattı demek de değildir. Toprak hattı, hatta bir kaçak (Statik veya normal elektrik kaçağı) oluşması durumunda her zaman olması gereken bir güvencedir,bir emniyettir,şebeke elektriğinin bunu direk isteyen bazı makine ve cihazları (Su ve elektriğin birebir çok yakın olduğu,bazı özel çalışma koşullarında) için olmazsa da olmazıdır.
Nötr ve toprak hattını bizim
sıfırlamayla tek kablo (Hattı) yapmamız aslında çok faydalı (Güvenli) olarak kurduğumuz bir emniyet sistemini,bazı özel şartlara bağlı çok oynak bir hat sistemiyle yer değiştirmemiz, bu güvenceyi tam olarak da kaldırmamız demektir.
Nötr hattında yıldız noktasıyla ilgili bağlantı sorunları olmadıkça,bu toprak hattıyla tam birleşik olması bu geçici anlarda aslında bir sorun teşkil edemez. Ama nötr bağlantılarındaki bazı gevşemeler (özel) durumunda toprakla ayni anda direk iletilip de gidebildiği makina ve cihazların metal gövdelerinde doğrudan faz kaçakları oluşur. Bu kaçınılmazdır. Çünkü bu sonradan kendimizce oluşturulan güvence,sadece nötr hattında oluşan yüksek akımlara göre değil,sadece ve sadece küçük,kısmi ve daha kaçak statik veya çok zayıf faz akımlarını tam deşarj edip toprağa akıtacak şekilde biz bu toprak hattını oluşturuyoruz ,toprak omajını (Topraklama direncini) tam buna göre de ayarlıyoruz. Bu şekilde her şey en baştan ayarlanıp çok hesaplı da olduğundan, bu nötr hattında bağlantı sorunlarıyla oluşan daha büyük akımların toprağa akıtılmasından normal toprak hattı tam olarak da oluşan bu şartlarda altından kalkamaz. Bu sorunların oluşmasında üzerinde hayati güvenliğimizi tehdit eden kaçak faz akımları bu anda kalabilir veya direk olarak toprağa tam olarak da gidemeyebilir.İşte sıfırlamayı yapmanın da en büyük sakıncası (Riski) aslında budur.
Yani bu sıfırlamayı hiç yapmamak da bu kötü senaryoyu hiçbir zaman görmek istemeyişimizin yüzündendir. Umarım size biraz yardımcı olabilmişimdir. Kolay gelsin.