Servo motor kontrol

[0M42]

Selam,


Arkadaşlar 12 volt ile çalışan küçük bir servo motor düşünün bu motorun devrini, ne kadar döneceğini (kaç adım) ve yönünü potansiyometre ile belirlemem gerekiyor.Daha da açarsak pot en kısık 0 ohm konumundayken motor da hareket olmayacak potu hareket ettirdikçe motor dönmeye başlayacak potu çevirmeyi bıraktığımda motorda duracak.Aynı şekilde potu geri çevirmeye başladığımda motor tekrar geriye doğru dönecek 0 ohm yani potun en kısık halinde motor duracak.


Ayrıca bu devrenin motor adım ayarını ayarlayabilmem gerekiyor yani potu %25 oranda çevirdiğimde motorun 3 tur atmasını yada 5 tur atmasını ayarlayabilmem gerekiyor.Ayrıca potu hızlı çevirdiğimde de motorun aynı tepkileri hızlı vermesi gerekiyor.


Yani işin özü bir çeşit yeni araçlardaki gaz pedalından aldığı sinyal ile çalışan Elektronik boğaz kelebeği gibi çalışan bir sisteme ihtiyacım var.Böyle bir devre yapılabilir mi ?


Motorun servo olması şart değil kömürlü de olabilir devrede istediğim kriterler mümkün mertebe sadelik, maaliyet ve kararlılık stabil çalışma.Yardımlarınızı bekliyorum arkadaşlar/abiler.

 

[ISMAILY]

Çok düzgün birşey isterim derseniz endüstriyel bir servo ve sürücüsünü kullanıp bunu kontrol eden bir şeyleri araştırmak lazım.
Geri besleme vs istenmez ise step motor ve sürücüsünü kontrol etmek de yeterli. Birde hibrit stepler var, enkoderli.
Kontrol için basit de olsa mcu-PLC gibi şeyler lazım.

Daha ucuz ve de kompakt çözüm için ise;
Çok turlu RC servo ile de istediğiniz olur görünüyor.

Çok turlu bulamazsanız son dişlideki tırnağı kırılıp potun yerine sabit dirençlerle yapılmış bir gerilim bölücü bağlanmış bir RC servo da iş görür. Servoyu sürmek için kullandığınız pwm duty sinin orta noktadan ne kadar uzaklaştığına göre servo hareket eder.
Bir diğer yöntemde RC servoyu sabit duty ile sürüp, potu sadece mekanik olarak sökmek. Pota bağlayacağınız iki adet seri direnç ile de hızı limitlenir. Basit bir 555 vs. ile de pwm üretilebilir.

Hack lenmiş servonun sıkıntısı direk olarak potun konumuna değil o konumda ne kadar süre kaldığına göre motorun pozisyonunun ayarlanması ve pozisyon geri beslemesinin olmaması.

Çok turlu RCservo olursa ile pozisyon geri beslemesi de sağlanır.

Pozisyon geri beslemesi olsun ve Pot konumuna göre motor pozisyonlasın derseniz mcu vs. ler işin içine girer.

 

[serkan_48]

potu geri çevirince servoyu ters yöne çevirme işi bozuyo..

gaz sistemlerinde bildiğim kadarıyla servonun geri dönmesi yay geri dönüşlü değilmi? Sanırım motor işleri ile uğraşıyorsunuz.. tam bilgim yok o sistemler hakkında ama bunun arızalanma durumlarınıda göz önünde bulundurmak lazım..

 

[seagate]

Çok güzel bir soru sordunuz, hoşuma gitti...
**Sırf bu yüzden size popularite puanı verdim...

Gelelim sorunuza...
Potu sanal olarak sektörlere böleceksiniz ve gelen değerleri çift yönlü bir sayıya atayacaksınız(U/D counter).
Potun saat yönünde veya tersi yönde döndüğünü direnç değerinden anlarsınız.
Şayet değer belirli bir aralığın üstünde bir değişim oluştuysa bunu hız çarpanı olarak gireceksiniz. Bu aynı zamanda hızlanma ve yavaşlama katsayılarınıda dinamik olarak değiştirecektir.
Misal değişim 1 ise hız 500, 20 ise 3000 gibi.Gideceği yol ise potunuzun bir önceki pozisyonu ile şu andaki değerinin çözünürlüğünüze oranıdır.
Potun değerini bir sayıcıya atma sebebi ise yazılımsal olarak sistemin nerede olduğunu bileceksiniz.
Dikkat etmeniz gereken konu sanal sektörlerin servo sürücünüzün çevrimine , sistem refleksine ve toleranslarınıza uygun şekilde tasarlanmalıdır.

Kolay gelsin...

 

[0M42]

Otomotiv sektöründeyim zaman buldukça yadigar 79 model opelime hobi olarak günümüz araçlarındaki donanım eklemeleri vs. yapar hemde kendimi geliştirmeye çalışırım özellikle Elektronik konusunda.Tabi elektronik ile de hobi olarak ilgileniyorum özellikle dijital elektronik te bilgim yetersiz, zayıf.

Yapmaya çalıştığım bir çeşit elektronik gaz kontrol sistemi.Bu sistem aynı zamanda diagnostic sistemler üzerine gitmekte olduğum bir kurs için bitirme projesi olacak.Ama anlaşılan bu şekilde tasarımı oldukça karmaşık ve yapımı zor bir devre çıkacak ortaya, en azından benim için.Peki bu sistemi biraz sadeleştirsek servo motor ile değil de kömürlü DC motor ile yada step motor ile yapsak ve geri dönüş olmasa geri dönüşü serkan abinin dediği gibi yay kuvveti ile yapsak, sadece potu çevirmeye başladığımızda motor dönse çevirmeyi bıraktığımızda motor o adım da sabit kalsa yapacağımız devre ne kadar basitleşir ? Aslında işimi görecek sürücünün hazırı varsa hazırınıda alabilirim işimi fazlasıyla kolaylaştırır.

Yanlız bu durumda anlamadığım bir konu var potu çevirmeyi bıraktığımda motorun o adımda sabit kalması gerekecek yani yayın etkisi ile geri kaymaması gerekiyor ama diğer yandan potu geriye doğru çevirmeye başladığımda motorun da bir şekilde geriye kayması gerekiyor.Yani örnek vereyim; potu %80 kadar açtık bu durumda motor 50 adım attı ve sabit kaldı, ben potu tekrar kısarsam %25 e düşürürsem motorunda %25 oranında geri kayıp orada sabitlenmesi gerekecek bu nasıl mümkün olacak ? Ne demek istediğimi umarım anlatabiliyorum dur.

Ayrıca haklısınız arıza durumu içinde bir önlem almak gerekecektir, kesinlikle. 2010 model toyota corollaların avrupaya ithal edilen bazı serilerinde kronik olarak boğaz kelebeği arızası vardı.Kelebek takılı kalıp araç tam gazda seyir etmeye başlıyordu bu şekilde kazalar artınca toyota o seriyi komple geri çağırıp hatasını düzeltmişti.Aynı şeyin benim de başıma gelmesini istemem ama nasıl bi güvenlik koyulabilir bu sisteme fikirlerinizi paylaşırsanız çok sevinirim.


Bu arada popülarite için ve ayrıntılı cevaplarınız için çok teşekkür ederim, sağ olun.

 

[binbaşı]

Otomotiv sektöründeyim zaman buldukça yadigar 79 model opelime hobi olarak günümüz araçlarındaki donanım eklemeleri vs. yapar hemde kendimi geliştirmeye çalışırım özellikle Elektronik konusunda.Tabi elektronik ile de hobi olarak ilgileniyorum özellikle dijital elektronik te bilgim yetersiz, zayıf.

Yapmaya çalıştığım bir çeşit elektronik gaz kontrol sistemi.Bu sistem aynı zamanda diagnostic sistemler üzerine gitmekte olduğum bir kurs için bitirme projesi olacak.Ama anlaşılan bu şekilde tasarımı oldukça karmaşık ve yapımı zor bir devre çıkacak ortaya, en azından benim için.Peki bu sistemi biraz sadeleştirsek servo motor ile değil de kömürlü DC motor ile yada step motor ile yapsak ve geri dönüş olmasa geri dönüşü serkan abinin dediği gibi yay kuvveti ile yapsak, sadece potu çevirmeye başladığımızda motor dönse çevirmeyi bıraktığımızda motor o adım da sabit kalsa yapacağımız devre ne kadar basitleşir ? Aslında işimi görecek sürücünün hazırı varsa hazırınıda alabilirim işimi fazlasıyla kolaylaştırır.

Yanlız bu durumda anlamadığım bir konu var potu çevirmeyi bıraktığımda motorun o adımda sabit kalması gerekecek yani yayın etkisi ile geri kaymaması gerekiyor ama diğer yandan potu geriye doğru çevirmeye başladığımda motorun da bir şekilde geriye kayması gerekiyor.Yani örnek vereyim; potu %80 kadar açtık bu durumda motor 50 adım attı ve sabit kaldı, ben potu tekrar kısarsam %25 e düşürürsem motorunda %25 oranında geri kayıp orada sabitlenmesi gerekecek bu nasıl mümkün olacak ? Ne demek istediğimi umarım anlatabiliyorum dur.

Ayrıca haklısınız arıza durumu içinde bir önlem almak gerekecektir, kesinlikle. 2010 model toyota corollaların avrupaya ithal edilen bazı serilerinde kronik olarak boğaz kelebeği arızası vardı.Kelebek takılı kalıp araç tam gazda seyir etmeye başlıyordu bu şekilde kazalar artınca toyota o seriyi komple geri çağırıp hatasını düzeltmişti.Aynı şeyin benim de başıma gelmesini istemem ama nasıl bi güvenlik koyulabilir bu sisteme fikirlerinizi paylaşırsanız çok sevinirim.

Bu arada popülarite için ve ayrıntılı cevaplarınız için çok teşekkür ederim, sağ olun.

Merhaba.Servomotorlar ile step motorların çalışma prensibi arasında ince bir ayrım vardır,o da step motorların geri besleme (Hata) sinyali ile belirli konumlarında o anda bulundukları konumu denetleyen bir mekanizmanın olmayışı,servo motorların ise geri besleme (feedback) ile hata sinyali ile geri bildirimle gelen motorun o anki konumunun + ve – yaklaşım değerleriyle (Anlık yapılan bu geçici hatalarla) istenen değere tam olarak gelebilmesidir.

Uçaklardaki flaplar da servomekanizma ile çalışır,servovalflere gelen hata büyüklüklü (Opamplardan,mcu’lardan kuvvetlendirilip gelen geri besleme sinyali) Elektrik akımı,servo silindirleri belirli konumda flapların (kanatçıkların) açılması ve tam istenen konumda kalması için verilir.Ancak anlık olarak çok kısa zaman aralığında + ve – yöndeki düzeltme,doğrulama manevrasıyla,yani geri besleme yoluyla gelen hata sinyalleri,servo silindirin flapları tam istenilen konuma getirebilmesi sadece bu hata sinyalleriyle oluşturulabilir.Burada bir step motor kullanılmış olsaydı eğer, flapların gelinen bu son konumunda,bu konumunu sorgulayıp doğru/yanlış konumda olduğunu tam anlayabileceğimiz bir mekanizmadan tamamıyle de yoksun olurduk.

Bu noktadan hareketle araçlardaki atmosferik çalışan bir karbüratör sisteminin gaz kelebeğine kumanda edebilecek olan bir mekanizmanın da kesinlikle servo sistemli bir mekanizma olabilmesinde yarar vardır kanımca.Bu şekilde sonuç,asıl nedene müdahele de edebilmeli,yani çıkışın son konumu,girişteki çalışmayı da tam olarak etkileyip,bir hata varsa gelinen son konumunda bunu geri besleme yoluyla da düzeltip değiştirebilmelidir.

Gaz kontrol sisteminde analog sinyal (Pedalın yaya doğrudan bağlı olan bu bağlantısıyla oluşan aşağı/yukarı olan hareketi bir dişli grubuyla (Kremayer-pinyon,düz dişli/yuvarlak dişli) çok turlu bir potansiyometrede analog ve değişken bir elektrik sinyaline dönüştürülüp,bu sinyalin şiddetine göre kendi içindeki OPAMP’larla bunu analiz edip kuvvetlendirip,daha önceden kendi chiplerindeki kalıcı bellekte saklı tutulan bilgiler ışığında çıkış sinyalini (Analog sinyal olarak giderek servomotoru çalıştıracak olan elektrik akımı büyüklüğünü) şeklllendirerek servomotoru sürebilecektir.Gaz kelebeğinin açısal değerli bu tam konumunda,bir sapma (hata) oluşmuşsa eğer,geri besleme (hata) sinyali yoluyle sermotorun yeniden çalışıp tam konumunu bulması (Ayni güneş kolektörlerinin güneşe olan tam yönünün + ve – hata siyalli bu yordamlarla tam etkin elektrik gücünün elde edilebileceği güneş açısı konumunun pic programlama tekniği ile,daha önceki kayıtlardaki (hafızadaki) bu programa göre bulunabilmesini sağlayan servomotorlara benzetilerek) bu yolla sağlanabilir.Çalışma sisteminin blok yapısı kanımca bu şekliyle de çalışabilmelidir.Detaylandırılıp başka seçenekleri veya yöntemleri ayrıca geliştirmek veya araştırıp bulabilmek de tamamıyle sizin inisiyatifinizdedir.Kolay gelsin.Başarılar.

 

[0M42]

Hepinize ayrı ayrı teşekkür ediyorum, fakat anladım ki ben bu işin altından kalkamiyacağım beni aşıyor.Kurs hocam ile görüşüp durumu anlattım proje değişikliği yaptık aracımdaki distribütörü iptal edip distribütörsüz ateşleme sistemi kuracağım.En azından bu sistemi hazır parçalar ile yapabiliyorum.Bu konunun benim için bir geçerliliği kalmadı tekrardan teşekkür ederim, sağ olun.

 

[serkan_48]

Distribütör olmadan Elektronik ateşlememi yapacaksınız?

 

[0M42]

Evet, edis 4 yada coil on plug sistem arasında seçim yapacağım sadece.

 

[binbaşı]

Merhaba.Evet,sözünü ettiğiniz ve proje seçimi olarak ele aldığınız söz konusu bu sistemler,klasik tek bir ateşleme bobini kullanıp da,bunu distribütörle dağıtan sistemlere göre oldukça da yüksek verimlilikte çalışmaktadır.Sebebi ateşleme bobininde üretilen kıvıcım distribütör kamı aracılığıyla,YG 'li Elektrik iletimindeki olası kayıpların,kıvılcım oluşturma potansiyelinin hiçbir şekilde de azaltılmamış olmasındadır.Bu tür sistemlerde her yanma odası (silindir) için münferit (Tekil) tipte,birbirinden bağımsız olarak çalışarak,her silindirin tam ateşlenme (Patlama) zamanında çalışacak şeklide senkron edilmiş minyatür ateşleme bobinleri veya ateşleme sistemleri ayrı ayrı çalışıp da kullanılmaktadır.Tabi ki ateşleme kalitesi en üst düzeyde olabildiğinden yakıt tüketiminin azaltılmasında,yanmadan da direk havaya karışan SOx,COx ve NOx gibi hava kirletici ve çevre için çok zararlı oluşabilecek olan yanma ürünlerinin daha da aşağıya çekilmesinde,yani çevre dostu olabilmesinde büyük katkısı da olabilmektedir,bu bağımsız çalışan ateşleme sisteminin en büyük avantajı olarak.Kolay gelsin.Başarılar.