Transistör anahtarlama

[TeğmenEngineer]

Merhaba
Transistörlerin anahtarlama hızları neye bağlıdır.?Datasheette hangi parametreyi incelememiz gerekiyor?

 

[kesmez]

bipolar transistörlerin çalışma frekansı ft denilen bir frekansa bağlıdır. Bu frekansta akım kazancı yani hfe 1 e düşer. Bu frekansın altında transistör yükseltme değil zayıflama yapar demek.

 

[TeğmenEngineer]

bipolar transistörlerin çalışma frekansı ft denilen bir frekansa bağlıdır. Bu frekansta akım kazancı yani hfe 1 e düşer. Bu frekansın altında transistör yükseltme değil zayıflama yapar demek.

@kesmez usta altına düşerse dedğiğin yani mesela ft=1Mhz verilmiş 1Mhz üstüne çıkılırsa mı ?
Birde konuyla pek ilgisi yok ama transistör olsun mosfet olsun bunların sürücülerini neye göre seçiyoruz?

 

[kesmez]

o transistörün 1 mhz altında akım yükseltmesi 1 den büyük 1mhzde beyz akımı ile kolllektör akımı aynı olur. yani eğer 1 mhz sinyali yükseltmek istiyorsan 1 mhzden daha yüksek ft li bir transisör kullanılmalıdır. Yüksek amperli yüksek güçlü ses frekans transistörlerinin ft si küçük olur. Transistörün çalışması gereken frekansı 1/5ft nin altında olmalıdır.
mosfetler genelde anahtarlama elemanı olarak kullanılır. Giriş kapasitesi küçük olan mosfetlerin gate kapasiteleri daha kısa sürede şarz ve deşarz edilecekleri için açma ve kapama gecikmeleri daha az olur. mosfeti on yapmak gate kapasitesini doldurmak , off yapmak gate kapasitesini boşaltmak demektir.

 

[TeğmenEngineer]

o transistörün 1 mhz altında akım yükseltmesi 1 den büyük 1mhzde beyz akımı ile kolllektör akımı aynı olur. yani eğer 1 mhz sinyali yükseltmek istiyorsan 1 mhzden daha yüksek ft li bir transisör kullanılmalıdır. Yüksek amperli yüksek güçlü ses frekans transistörlerinin ft si küçük olur. Transistörün çalışması gereken frekansı 1/5ft nin altında olmalıdır.
mosfetler genelde anahtarlama elemanı olarak kullanılır. Giriş kapasitesi küçük olan mosfetlerin gate kapasiteleri daha kısa sürede şarz ve deşarz edilecekleri için açma ve kapama gecikmeleri daha az olur. mosfeti on yapmak gate kapasitesini doldurmak , off yapmak gate kapasitesini boşaltmak demektir.

Transistör kısmını anladım usta
Peki mosfet i sürmek için hangi sürücüyü kullanacağıma nasıl karar veriyoruz?Mesela IR2101 var IR 2110 var daha da birçok entegre var neye göre karar vermem gerekiyor bunlara

 

[kesmez]

Bu şemada mosfet 1msn nin üstüne açıp kapatılabilir.

Aşağıdaki şekilde q2 ve q3 akım yükseltmesi yapıyor. Ve mosfet hızlı bir şekilde açıp kapatılabiliyor.

Bu şemadada ir2210 ile low side mosfet sürülüyor.

Önemli olan mosfetin gate source kapasitörünü 10 volta şarz etmektir. Hızlı şarz edip deşarz edersen hızlı çalışır. Yavaş şarz deşarz edersen yavaş çalışır.

 

[TeğmenEngineer]

@kesmez usta açıklamaların için çok teşekkür ederim çok faydalı oldu.Peki son bir soru sorayım (Gerçi daha çok yolun başındayım neler sorarım daha )Ben son attığın sürücüye benzer IR2101 ile mosfeti sürmeye çalışıyorum.Peki burada gs kapasitörünü hızlı şarj-deşarj edeceğimi nasıl ayarlaycam kısacası anahtarlama hızını neye göre ayarlayacağım? Muhtemelen direnç kondansatör gibi bir yapı oluşturulacak da nasıl ?

 

[kesmez]

Mosfet anahtarlama elemanı olarak kullanıldığında çok hızlı on off yapması istenir. Bunun için gate kapasitesini çok hızlı şarz ve daşarz etmek gerekir. Bunu yapmak için piyasada mosfet driverler bulunur. ir2101 150 - 250 ma ile şarz ve deşarz akımları sağlayabiliyor. Bu akımlar bile mosfetin gate kapasitesini sürmek için az gelebilir fakat yinede yeterlidir.
Kapasitör bildiğiniz gibi ilk gerilim verildiğinde maksimum akım çeker , şarz olduğunda akım sıfıra düşer. Burada bahsedilen 150 ma şarz dederken driverin verebileceği maksimum akım, 250 ma ise deşarz ederken çekebileceği maksimum akımdır. 1 amper veya 3 amper ile şarz deşarz eden driverlerda vardır.
Dikkat edilmesi gereken diğer nokta mosfet gate kapasitesidir. Bu kapasitenin değeri mosfetten mosfete değişmektedir. ortalama 2 nF civarıdır. Daha düşük kapasiteli mosfet kullanılırsa bu kapasiteyi şarz ve deşarz etmek daha kısa sürecek ve mosfet daha ideal şartlarda çalışabilecektir.

 

[TeğmenEngineer]

Mosfet anahtarlama elemanı olarak kullanıldığında çok hızlı on off yapması istenir. Bunun için gate kapasitesini çok hızlı şarz ve daşarz etmek gerekir. Bunu yapmak için piyasada mosfet driverler bulunur. ir2101 150 - 250 ma ile şarz ve deşarz akımları sağlayabiliyor. Bu akımlar bile mosfetin gate kapasitesini sürmek için az gelebilir fakat yinede yeterlidir.
Kapasitör bildiğiniz gibi ilk gerilim verildiğinde maksimum akım çeker , şarz olduğunda akım sıfıra düşer. Burada bahsedilen 150 ma şarz dederken driverin verebileceği maksimum akım, 250 ma ise deşarz ederken çekebileceği maksimum akımdır. 1 amper veya 3 amper ile şarz deşarz eden driverlerda vardır.
Dikkat edilmesi gereken diğer nokta mosfet gate kapasitesidir. Bu kapasitenin değeri mosfetten mosfete değişmektedir. ortalama 2 nF civarıdır. Daha düşük kapasiteli mosfet kullanılırsa bu kapasiteyi şarz ve deşarz etmek daha kısa sürecek ve mosfet daha ideal şartlarda çalışabilecektir.

Çok faydalı oldu açıklamalarınız teşekkür ederim.

 

[artisstkumral]

Merhaba;
Başlangıç seviyesinde olan biri için yeterli olur herhalde.

iyi çalışmalar.