Selamun aleyküm
Sayın baybeg ve diğer arkadaşlara hürmetler sunarım ve konunun çok temel mekanik bir probleme çözüm üretmeye çalışan niteliğini burada konu olarak açan Baybeg size ve diğer katkı sağlayan veya takip eden , dua eden tüm uzman arkadaşlarımıza, büyüklerimize kaliteli hareketlerinizden dolayı teşekkür ederim.
Sonsuz vida sisteminin temel başlıkları ele alınmıştı. Konuya da temel çözümleri, bu çözümlerin verimliliklerini ve birbirleriyle kombinasyonlarının sonuçlarını düşünerek katkılar sağlamamızda faydalar olur.
Yalnız anlaşıldı dediğiniz sonsuz vida sistemini sistemin doğasının dışında düşünmüşsünüz. Bu sistem gücü azaltmak için devir değiştirmek gibi bir davranışla alakalanmıyor. Bu sistem durma halindeki çark sabitliği doğal hareketini yani çarkın vidayı döndürememesi doğasını dönme halinde iken de koruyabilir şekilde geometrik ve mekanik tasarlanır veya zaten kendisi olan haliyle koruyabilirse çıkış olarak ve giriş olarak devamlı olarak aynı deviri üretir. Bu durumda enerji korunumunun nasıl olduğunu düşünürseniz; Hes diye bahsettiğiniz sistemlerde türbini frenleyip durdurduğunuzda enerjinin nasıl türbinden aktarılamayıp su akışının yönünü değiştirip enerjisini başka tarafa kaydırdığını düşünmeniz gerekir.
Sonsuz dişli (vida) ve dişli çarkı sisteminde iki vida kullanırken bu iki vidadan birisi sizin 500 kW ı jeneratöre aktaran vida diğeri ise bundan bağımsız bizim eklediğimiz vida. 500 kW güç aktaran vida türbin mili ile jeneratörü birbirine bağlayan mil üzerine açılmış diş gibi. Yani tek bir mil düşünün; bir tarafında jeneratör diğer tarafında türbin, kendisi ise sonsuz dişli(vida). Bu iki vida çarka bağlıyken türbin ne kadar hızlanmak için baskı uygulasa da diğer vida duruyorken hareket başlamaz. Mesela serbest kaldığı anda dönmeye hazır 500 kW gücün torkunu durdurmuş olan bu sistemde siz üst vidayı elinizle 5 derece oynatsanız tüm sistem bu mukabilde oynar. 10 devir dönderseniz yine 10 devir döner. Burada neden servo veya step ile 1400 de döndürüldüğü daha açık olsa gerek. Sistem dönmek için vidanın kımıldamasını beklemekte. 1400 de döerken o da o kadar imkan bulmuş olur. Buradaki durdurma doğası üst vidanın çark tarafından döndürülememesinden kaynaklanmakta. Bir somunu vidaya döndürerek takarsınız ve yukarı hareket eder. Ama vidayı aşağı yukarı zorlayarak somunu dönderemezsiniz. Bu vida eksenine uygulanan baskı kuvvetinin sürtünme ve aşınma halleri incelendiğinde daha önce bahsettiğimiz çark vida temas diş sayısının arttırılmasının yanı sıra metal malzemelerin seçimi de değiştirilebilir. İmkanlar dahilinde hava çeliği 4000 çelikeri veya başka malzemeler düşünülebilir.
Bu dişli mekanizmasında eğer piyasadakiler direk sorunsuz çözüm üretmezse, problem 1400 devir veya benzerinde döner halde iken devir artışına engel olma doğasının azalmasıdır. Yani 1400 devirde iken 1600 e artma meyline tam bir karşılık vermezse bu çözülmeli. Sistem boş kaldığında belki 10000 devire çıkıyordur ama bu sisteme dahil olduğunda bu durum olmaz. Bu sistem hele ki dururken zaten çarkı döndermeye etki eden diğer türbin vidası harekete bile geçiremez. Sıkıntı hareket halinde devrin sabit olması. Tahminim bu mekanizma duruken gösterdiği bu doğal ve çok faydalı sabit davranışını hareket halinde aynı olarak gösteremez. Yani 1400 de sabitlenmesini beklediğimiz devir 1450 ye çıkmış olabilir. Oradan şahlanıp da 1453 den 2000 lere uzanır mı bilmiyorum.
Bu sistemdeki enerjinin bu sistem üzerinden hız arttırarak aktarılmasını sağlayan mekanik direnç üst vidanın direk eksenine basma biçiminde binen ve vida yataklarına eksenel olarak binmiş kuvvettir. Eğer kendiniz tasarlatmaya veya tasarlamaya kalkarsanız buraya toplu rulman koymanızın nelere sebep olabildiğini fevkalade düşünmeniz gerekir. Gördüğünüz gibi sistemin rulmanı bile listelerden analizle seçilmeli. Yani temel değerler anlaşılırsa sistem ayrıştırılır ve belki buradan uzmanlar kendilerine göre ayrışmış kısımları tasarlayabilir.
Sonsuz vidanın çarktan dönme hareketine katiyen müsade etmemesi anlaşılması kolay gibi görünmeyeblir ve enerjinin yok olduğu mantıksızlığını oluşturduğu sanılabilir ama burada enerjinin başka tarafa kaymasına sebep olduğu vakidir. Eskiden diye bahsettiğim bir kısım oyuncak arabalarda siz tekerden sistemi döndüremezsiniz. Elinizle büyük kuvvetle döndürmeye çalışırsanız tekerlerde kinetik enerji olarak harekete dönüşemeyen enerji elinizde ısı kaslarınızda oluşan yüksek basınç vb etkkilerle ısıya dönüşmüş olur. Tabi bu sistemin rezonantif ve sekronatif durumundan bahsetmiştim. Senkronizasyon ve yükü dağıtmak için paralel ve bazı geri besleme mantıkları için seri bağlamalar ve gerekirse kombinasyonlarını da ifade etmiştik.
Bu vidalı sistem çalışması ugun görülürse varyatör ekleyerek ikinci bir ayar, sonrasına hidrolik sönümleme vb elektromanyetik, elektromekanik her tip sistem eklenir. Bunlar yüksek fiyatlı değil hazırda uygun üretilen sistemlerdir.
Bahsettiğim eklenti sistem yükü ise sadece enerji arttığında vida eksenine uygulanan itme azalsın ve enerji kazanılsın diye çarka ikinci bir sistem eklemek. Bunu yapmayablirsiniz ama sistem ömrü ve enerji yönünden kaybetmek demektir. Yani su enerjisini dönüştürmeyip akışına bırakmaktır.
Bahsettiğiniz köprü sistemi incelenirse mesela buraya resim konur veya teknik tam sistem anlatılırsa daha güzel olur. Çünkü bu sistemler basit temellerden anlatılırken içlerinde nasıl kombinasyonlar ve görünmeyen anlaşılmayan detalar oluşturulmuş olduğu alaşılabilir. Şöyle bir anlatım vardı. Amerika Japonya ya çok ince bir tel yapıp siz bu kadar inceyi yapabilir misiniz demiş. Japonya da teli alıp içine Made in Japan yazıp geri yollamış. O yazıyı okuyamayanlar için fazla birşey ifade etmeyebilir tabi.
Bu köprü sistemi hidrolik kaldırmadan ziyade köprü inerken hidrolik sistemin basıncını arttırıp kaldırılmasında köprü ağırlığına ters kuvvet oluşturmak için olmalı. Bu tip yerlerde ters ağırlıklar da kullanılabiliyor.
Şu ana kadarki mesajlarımda ifade ettiğim enerji yöntemlerini okumadım ama aklımda kalanlardan bahsediyim.
.... Pnömatik hava depolama . Türbin kompresörle hava depolar. Fazla dönme fazla hava depolatır. Sabit basınç için birden fazla tank ve jeneratöre bağlı hava sisteminde sabit basınç için bilinen ekipmanlar kullanmak. Depo havasının güneş gibi bir kaynakla ısıtılması da ısının potansiyel enerjiye dönüşerek kulanımı arttıran bir etki.
.... Hidrolik sönümleme , bir kısım akülmülatörlü depolama yöntemi ile sabit devir kullanımı.
.... Ağır yükleri direkte yükseltme ve bunların değişmeyen ağırlık kuvvetlerinin etkisiyle sabit kuvvetli çıkış üretme. Burada optimum şartlar için yüksek olmayan direkte ağır yük, yüksek direkte daha hafif yük taşınımına gidilebilir. Bilinen iki
Elektrik direği karşılıklı bağlanırsa güvenlik katsayısının müsade ettiği maksimum toplam ağırlıkla birkaç kütle bağlanabilir.
Hidrolikte toplam belki yüzde 60 ,havada yüzde 9 civarında kütle kaldırmada ise belki yüzde 90 belki 99 verimlilikle sistem dönüşüm belenir. Havanın düşük verimliliğine karşılık avantajı en rahat sistem olması ihtimalinin, yağ veya çelik konstrüksiyon gerektirmemesinin, çıkış düşük basınç havasının soğutmada kullanılabilir özellikte olmasının yanında güneş ısısını depo ederek enerjiye dönüştürüp güneş enerjisinden sisteme katkı sağlaması. Ve hidroliğe nazaran artan devir haline daha rahat müsade edilmesi ve bunun daha rahat enerji olarak depolanması. Yalnız zaten burada enerjinin sadece bir kısmının depolanmasının kabul gördüğünden verimlilik çok sorun olmayabilir. Çünkü fren vesaire zaten enerjiyi tabiri caizse çöpe atmakta. Hidrolikte bazı farklar vardır ama ağırlık kaldırma sisteminin avatajı eğer 2 gW cigavat enerjiniz var da en alt 500 kW ını kullanıyorsanız ağırlık kaldırma neredeyse tamamını kullanmaya imkan sunar. Yani sabit ve 2 gW enerji belki de olanların en sabiti.
Bu sistemlerde ayrı ayrı konuşulması gereken çok detaylar ve temeller var. Birisini seçerek önce onu ele alabiliriz. Hesapsız yaptığımız konuşmalar hesaplar işin içine girdiğinde işi değiştirebilir. Tabi şunu ifade edelim.baştaki mekanik sistemler son ifade ettiğim enerji sabitleme sistemleri ile kombine edilebilir. Mesela ağırlık sistemi sonsuz dişli çarkı sistemindeki çift vida sisteminde başarılı sonuçlar üretebilir.
Bu sistemler sadece giriş enerjisinin kontrolüne göre değil elektrik kullanıcılarının şebekedeki kullanım miktarlarının değişiminin de oluşturduğu çıkış direncine göre de düşünülmelidir. Mekanik sistemler kombinasyonunun bilgisayardaki hassas ekipmanlar ve çok güzel programlar ile kontrolü buradaki uzmanların sizin ihtiyacınız vesilesiyle ürettikleri çözümler nihayetinde sonuca varabilir ama Allah ın izniyle çok kıskananı olabilir. Çünkü dünya çapında kombinatif mantık az rastlanıyor.
Uzmanlarımızın detaylandırma proje ayırma önerilerini bekler, konu ile ilgili bilimsel deneyler ve bilgisayar destekli araştırmalar yapmaya arkadaşları davet eder; herkesin kendi ilminde maddiyatında faydalar sağlayabildiğini ifade eder; saygılar sunar; İlmin kutsallığını hatırlatır, hayırlı günler dilerim.
