DOĞALGAZ BORULARINA YAPILAN TOPRAKLAMA

[DGN FRT]

Arkadaşlar dogalgaz borularına yapılan topraklama doğalgaz borusuna herhangi bir kaçak durumunda sigortaların atması için değil mi? Bir doğalgaz tesisatçısı araştır bulursun o değil dedi? nedir arkadaşlar sebep?

 

[i.halilercin]

doğal gaz haraket halinde borulara sürtünme yaptığı için toplaklama bağlanıyor biliyoruz ki sürtünmeyle enerji meydana geliyor buda tehlike arz etmesin diye yapılıyor aynı işlem nakliye tankdan tanka boşaltılırkende yapılıyor

 

[DGN FRT]

doğal gaz haraket halinde borulara sürtünme yaptığı için toplaklama bağlanıyor biliyoruz ki sürtünmeyle enerji meydana geliyor buda tehlike arz etmesin diye yapılıyor aynı işlem nakliye tankdan tanka boşaltılırkende yapılıyor

tEŞEKKÜRLER SAYIN.HALİLERCİN

 

[ŞEF]

Ya da akaryakıt tankerlerinin arkasında yere kadar değen, yola sürtünen zincir gibi.

 

[korkmaz_design]

Yakıt ikmali yapılan uçaklarada topraklanır, ikmal için gelen kamyonda topraklanır.Tüm malzemeler ex-proof'dur ek bilgi olsun

 

[binbaşı]

İç Tesiat Borularının Yerleştirilmesi Kuralları:

*Bina bağlantı hatları(Doğalgaz boru tesisatı) ile tel,Elektrik hatları ve sıcak,kızgın su boruları arasında en az 30 cm.lik açıklılk olmalı.Zorunlu durumlarda gaz kuruluşlarının onayı ve gerekli emniyet tedbiri alınarak bu mesafe kısaltılabilir.Örneğin buvata 30 cm'den daha yakın geçen boru tesisatında,ya buvat alçıyla tam olarak kapatılır veya kapatamıyorsak üzerine plastik bir kılıf geçirerek olası kıvılcım atlamaları bu şekilde önlenerek emniyet tedbiri sağlanır.

*Gaz borularını kendi amacı dışında (Elektrik iletiminde,topraklamada,vb.) kullanmak kesinlikle yasaktır.

*Doğal gaz sayaçları elektrik anahtarı,elektrik sayacı,priz,buat ve zil gibi elektrikle çalışan alet ve cihazlardan en az 30 cm. uzağa yerleştirilmelidir.Zorunlu durumlarda bu mesafe 30 cm.den az ise,elektrik donanımı ile doğlagza arasına yalıtkan ve aleve dayanıklı eleman yerleştirilmelidir.Ayrıca Elektronik sayaçlar kendi özelliklerine uygun yerlere yerleştirilmelidir.

*Bina elektrik tesiasatı "Bayındırlık Bakanlığı Kuvvetli ve Zayıf Akımlar İç Tesisat Yönetmeliği" ne göre topraklanmalıdır.

*Topraklama hattı olarak kesit alanı 16 mm2 ve uzunluğu max. 3 metre olan DIN 4640'a göre yüksek esnekliğe sahip,çok damarlı,izolasyonlu bakır tel kullanılmalıdır.Kontak sıkıştırma ile yapılacaksa kontak yerleri elektriği iyi iletmeleri için parlatılmalıdır.Araya metal bir plaka konmasına izin verilmez.

Kaynaklar:

1.Gaz Tesisatı Proje Hazırlama Teknik Esasları, mmo yayın no:133/5

2.TMMOB Makina Mühendisleri Odası Doğalgaz Mühendis Yetkilendirme Kursu, 3-4-5 Aralık 2000

Yukarıda tmmob yayını olan iki kaynağa göre,bina içinde doğalgaz tesisatının ayrı,tamamen bağımsız bir topraklama tesisatı hattının çekilmesi gerektiği,mevcut elektrik tesisatının topraklamasında,yıldırım,paratoner hattının,telefon hatlarının hiçbirisiyle ortak toprak hattı olarak kullanılamayacağı sonucu da tamamen ortaya çıkmaktadır.

Aslında herşey en üst güvenlik sınırı da gözetilerek düşünülmüş ve doğalgaz tüketicisi,olası tehlikeli ve riskli durumlardan çok uzak tutulmaya çalışılmıştır.Yani konuyu biraz daha açarsak,olası bir gaz sızınısının,daha tesisatın başında (Doğalgaz sayacının yakınında),ortasında (Buvatlara çok yakın konumlarında) veya sonunda (Vanaların açık unutulması,rekorlerın gaz kaçırıp sızdırması,doğalgaz alarm cihazının yokluğu,vb.)oluşan,yüzde 5 ila yüzde 15 oranında havayla doğalgazın yaptığı grizu patlama riskinde,metal boruların topraksız bulunup,doğalgazın boru içinde ilerlerken,oluşan gaz sürtünme kayıpları ve bunun neticesinde metal olan yüzeylerde oluşabilecek elektrik yüklerinin,tıpkı bir akaryakıt istasyonunda lpg dolumu sırasında oluşabilecek olan küçük kıvılcımların,tehlikeli gaz karışımlarını kolayca ateşletip patlatmaması için ayrı bir topraklama hattı yapılması şarttır.Voltajdaki pik(Aşırı) yükselmelerde,yıldırım deşarjlarında,vb.buvat yakınında,telefon hattı,zil hattının çok yakınında bulunan ve 30 cm.den daha yakın geçen boru hatlarına,bu nedenlerle kıvılcım atlaması olasılığına karşı plastikten silindirik,rahat geçen bir kılıf üzerine konup,bu şekilde de metalik doğalgaz borusunun,yalnızca bu riskli bölümünün üzeri siperlenerek kıvılcıma karşı tam bir izolasyonu sağlanır.Kolay gelsin.

 

[AD_EM]

Zaten doğal gaz borusu metal olduğuna ve toprakla temas ettiğine göre, topraklama iletkeninin bu boruya ekstra sağlamış olduğu şey nedir? Zaten toprakla teması olan bir metalde, statik Elektrik nasıl oluşabilir?

 

[DGN FRT]

Normalde topraklama iletkeni metal borulardan seçilmez. Bu sakıncalı ve uzun ömürlü de değildir. Burda zaten boruda oluşan statik elektiriği toprağa akıtmak amaçlanıyor. Bir de borudan statik elektirik uzaklaştırılmak istenmekte. Dediğine göre olsa boruda da doğalgaz akımından dolayı Elektrik olmaz mı? Yanlışım varsa düzeltin.

 

[binbaşı]

Bakın,burada topraklama yapılan nesne sıradan bir su borusu değildir,içinde yanıcı gaz taşıyan ve belirli gaz basıncında bulunan özel bir borudur.Ayrıca ayrım yapılması için bu nedenle şartnamede daireye girinceye kadar sarı renge boyanarak dikkat çekerek de görünmesi istenir.Su borusu olsa,suyun statik Elektrik taşıması gibi bir özelliği hiç yoktur,bilakis statik elektriği yok eden bir şey sulu,nemli ortamlardır.Statik elektrik sorunu su temasında zaten büyük oranda da azalmaktadır,bunu çok iyi biliyorsunuz.İçinde belirli basınçta (20-50 mbar gibi) doğalgaz taşıyan bu boruda, içindeki bu basınçla boru yüzeyine temas eden gazın,kullanılmak amaçlı olan iletimi sırasında,hem sürtünme kayıplarıyla basınç düşümü,hem de boru içindeki gaz-gaz,gaz-metal boru yüzeyi arasındaki bu hareketi sırasındaki sürtünmesi nedeniyle de statik elektrik zaten kendiliğinden oluşur.

Su borularında ek yerlerindeki manşon,nipel gibi ara elemanlarda,sızdırmazlık için kullanılan üstüpü,klingerit gibi ara bağlantı sağlayıcı elemanların,elektrik geçirgenliğini,elektrik direnç değerini azaltmış olması bizim için hiç bir önem taşımıyor.Ama bir doğalgaz tesisatında kullanılan ara bağlantı elemanlarındaki (Küresel vana,filtre,fleksibıl eleman,süpürme T'si,özel direnç elemanları,selenoid vanalar,regülatör,vb.) ara geçişlerdeki bu elektrik geçirgenliği,boruların elektrik direncinin çok azalması,ayrıca bizim için,içinde taşıdığı özel ve yanıcı bir gaz ve elemanlar arasında kullanılan klingerit,üstübü,vb. elemanlar dolayısıyle,toprağa da girişten önce tam da teması sağlansa,yine de tüm tesisatın en başından en son noktasına kadar olan tüm topraklanmasına da bu nedenle tam olarak güvenilmemektedir.Buradan hareket ederek doğalgaz tesisatının belirli ve uygun olan bölgelerinden mutlaka ayrı bir topraklama levhasıyla ayrıca toprağa topraklanması gereklidir.

Topraklama kablosu da mutlaka 16 mm2 örgülü bakır bir kablo olarak seçlmelidir.Hatta doğalgaz bacası bile bir paratoner görevi göreceği düşünülerek ayrı bir başka topraklama levhası ile topraklanmalıdır.Ama kazan dairesindeki ana kumanda panosu ve brülör kumandasının panosunun da,ortak bir topraklama levhasına bağlanmasında ayrıca bir sakınca yoktur,ikisi de bir tek topraklama levhasıyla topraklanabilir.

BİR DOĞALGAZ KAZAN DAİRESİNDEKİ ELEKTRİK TESİSATI NASIL OLACAKTIR?

Kazan dairesi içine 1.ANA KUMANDA PANOSU ve 2.BRÜLÖR KUMANDA PANOSU olmak üzere toplam 2 adet etanj tip pano yapıyoruz.Ana kumanda panosuna uygun amperajlarda Sigorta,380 volt,220 volt priz,start-stop çalıştırma butonu,3 fazı gösteren neon lambalarını,vb. içine hepsini uygun şekilde monte ediyoruz.Brülör kumanda panosunda da bir K.A.R.'de,diğer yer alacak gerekli tüm elemanlarla birlikte mutlaka yer alıp bulunuyor.Aydınlatmada etanj tip ve onları da üst havalandırmanın üst kodunun altında kalacak şekilde monte edip koyuyoruz.Uygun kelepçeler de gerekli yerlere ayrıca atılıyor.Galvaniz boruları üstten veya duvardan götürüyoruz.Ek kablo yerleri yapılırsa,bunlar muhakkak ki buvatlardan geçecek şekliyle yapılıyor.Aşağı yukarı tüm önemli detaylar bu şekildedir.Kolay gelsin.

 

[ttkatim]

Topraklama yapmakla,farklı potansiyeli olan noktaları eş potansiyele getirerek statik Elektrik nedeniyle oluşabilecek ark deşarjının önüne geçilmektedir.Farklı toprak dirençlerinin olduğu bölgelerde yalnızca boru hattının topraklama yapacağı düşünülmesi farklı potansiyel noktalarının oluşumuna ve ark oluşumuna neden olabilir.
"Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Kuvvetli ve Zayıf Akım İç Tesisat Yönetmeliği’ne” göre topraklaması yapılan binanın elektrik tesisatının topraklama hattı ile irtibatlandırılmalıdır.Bunun sağlanamadığı durumlarda;topraklama 16 mm çap ve 1,5 m uzunlukta som bakır çubuk elektrot, 20 mm çap ve 1,25 m uzunluğunda som bakır çubuk elektrot,0,5 m² ve 2 mm kalınlığında bakır levha,0,5 m² ve 3 mm. kalınlığında galvaniz levha ile yapılmalıdır.
Bakır elektrotlar veya levhalar toprak içinde düşey olarak bütünüyle yerleştirilmeli ve en az 16 mm² çok telli (örgülü) bakır kablo ve iletken pabuç kullanılarak veya kaynak ile doğalgaz tesisatına izolasyon mafsalının çıkışına irtibatlandırılmalıdır.

​