@rocco216 Çok iyi özetlemişsin durumu.
Ben şahsen kas gücüyle çalışan tipik bir sanayi ustası görünümde biri olmadığımdan, bu prosedürlere ayak uydurabilirim. Yani beyaz yakalılar gibi oturup uzun bir süre bu evraklarda çalışıp istenen şeyi bir şekilde çıkartabilirim. Ama kaçındığımız nokta bu değil.
Bize zor gelen bir takım kurallar. Bugün diyelim ki bir firmanız var 30 yıllık geçmişi olan bir firma, ve yıllardır imalat yapıyorsunuz, satıyorsunuz, kazanıyor ve kazandırıyorsunuz. Böyle yerel bir firma, taş çatlasın en fazla bulunduğu yerdeki Ticaret ve Sanayi Odası'na bağlıdır. (Keza çoğu hala götürü denen eski usulde iş yapıyor)
Bu piyasa koşullarında bir işletmenin büyümesi çok çok zor, ben kamyonlara damper üreteceğim veya bir cihaz üreteceğim diye yola çıkıp, işin içine resmi kanalları dahil etmeye çalıştığınızda (Örn: Kosgeb, Sanayi Bakanlığı, TSE, TPE) işin rengi birden inanılmaz derecede değişiyor. Sizden bir sürü evrak/belge/izin/tescil isteniyor, hadi bunları anlıyor ve bu belgelerin maliyetlerinin de ortalama 50bin tl üzerinde olduğunu buraya not ediyorum.
Ancak beni üzen nokta şu, bu işe yıllarını veren usta sadece usta olduğu için hiçbir yol katedemiyor. Bir damper yapıcak, makina mühendisinin onayı lazım kamyona koyulması için. İmalat demiyorum bakın, sadece bir adet damper yapacak.
İmalat yapacağım dediğinde ise, bünyesinde makina mühendisi çalıştırması zorunlu. İşi bilen bir mühendis 7-8binden aşağı çalışmıyor bu durumda sizin bu adama bu parayı ödeyip sigortasını falan yapabilmeniz için ya hırsızlık yapmanız gerekiyor ya da ihracat yapacak kadar pazarınız olması ve o kadar büyük olmanız gerekiyor. (Örn: Anıl Damper, Özünlü vs). Ya da başlangıçta birşeyleri kaçırmanız, haram yollardan bişeyler kazanmanız gerekiyor ki o aşamaya gelin.
İşi bilmeyen 25 yaşındaki bir mühendisin bizim burda meydancı dediğimiz hiçbir işten anlamayan sağa sola malzeme taşıyan birinden bir farkı yok? Ona bile 3-5bin tl arası bir ücret ödemek böyle küçük işletmeler için çok çok zor.
Velhasıl, ben CENECE Router yapacağım, bunu önce Türkiyeye sonra yurtdışına satacağım gibi ütopik bir hayalle yola çıkınca, KOSGEB gibi şeylerden uzak durasınız geliyor. Çünkü sizden istenen şeyler arasında bilmem kaç kişiyi bir süredir çalıştırıyor olmak, sigortalarını ödüyor olmak, kendi bağkurunuzda problem olmaması, bünyenizde bir takım imza yetkileri olan birilerini bulundurmak gerekiyor. Sakın bunun içinde KOSGEB destek veriyor demeyin, adam benim atölyeme gelecek çalışacak maaşını kosgeb ödeyecek peh, herhalde bir bakanın oğlu falan olmamız lazım?
Ve yine çok kızdığım bir nokta, yaptığınız şeyi diyelim ki kanunen herşeyiyle eksiksiz ve uygun yapmak istiyorsunuz. Sözde değil resmi garanti vermek istiyorsunuz diyelim. Ancak bunları sağladığınızda bir küçük işletme olmanıza rağmen piyasanın sizden beklediği rekabeti karşılamış ve güven vermiş olursunuz. Bu aşamaya adım atmak için hemen kaba bir hesap çıkaralım.
1- Basit esnaf olmamamız gerekiyor, Ticaret ve Sanayi Odasında olacaksınız, giriş maliyeti = 2000tl, her yıl maliyet ortalama 1000TL
2- Herhangi bir belge almadan önce Kapasite Raporu almanız lazım, bunun maliyeti yaklaşık 3000TL
Odaya parayı ödüyorsunuz ve gelip alakalı mühendislerle sizi inceliyorlar(?). Eğer geçerseniz bu sınavdan, tüm envanterinizi artık devlet biliyor. 12-13 Anahtarınıza kadar. Size %5
Elektrik indirimi sağlıyor, ama belgeyi 3 yıl sonra (sanırsam) yenilerken o indirimi geriye alır.
3- Kapasite Raporundan sonra artık Sanayi Bakanlığına gidip Sanayi Sicil belgesi alabiliriz. Bu belge ne işe yarar bilmiyorum, ama bir sonraki belgeyi almak için lazım
Tahmin ettiğim masraf yine 5-10bin tl arası. Bu belgeyi alınca sanırım devlet bizim varlığımızı kabulleniyor.
4- Sicille kendimizi tanıttık ya hani, artık devlet veya kamu ihalelerine iş yapmamız gerekebilceğinden ve bizi dikkate almaları için İmalatçı Belgesi ve İmalat Yeterlilik Belgesi de almamız gerekiyor. Bu aşamaya kadar koptuğum için fiyatlarını bilmiyorum.
5- Garanti vermek istiyoruz ya hani, sözde değil resmiyette. Ne yapıyoruz Sanayi ve Ticaret bakanlığına başvuruyoruz. Türkiyede en az 3 tane teknik servisle anlaşıyoruz imza attırıyoruz bizim mallarımızı tamir edecekler diye. Onları bayimiz yapıyoruz. Bir sürü kullanım klavuzu bastırıyoruz, belgeleri de bakanlık veriyor, masraf yine tonlarca.
6- TSE belgesine girmiyorum, yazarken ben sıkıldım, sanırım gelip dükkanımızda labaratuar var mı diye bakıyorlarmış. Bazı eski esnaf arkadaşların anlattığına göre kendilerine bir rakı sofrası kurmuşlar da laboratuvarımız bu deyip geçiştirmişler işi. Artık o da olmaz herhalde.
Daha işin ithalat ihracat kısımları da var da şimdi girmeyelim. Konuyu daha çok dağıtmak istemiyorum. Bu kadar prosedür içinde boğulmaktansa (KOSGEB de bu yaptırımların çoğunu uygulamak istiyor üzerimizde, çünkü sen ne kadar usta olursan ol, devletin gözünde vasıfsız ara eleman bile değilsin.)
Biz sınırlı bütçemizle devleti işin içine hiç karıştırmadan kendi yağımızda kavrulalım bize yeterli. Türkiyede işler nasıl sürüyor işte böyle yürüyor. Adam 2 tarla satıyor CNC Router imalatına başlıyor 2 tane sigma profilden çerçeve çatıp, Mach3ü dayıyor, bütün reklamcıları tek tek gezip satıyor. Garanti, garanti yok, servis ? Servis yok, imalatçı belgesi ? yok, Kapasite ? Yok, Sanayi Sicil ? Yok, TSE ? Yok, Fatura? götürü. Hay götürünüze
Kosgebden kim yararlanıyor, fuarı bile beleşe getiren büyük firmalar. Hani laf olsun torba dolsun diye heriflerin kataloglarını çantalarını alıyoruz ya? Aslında onlar zaten bizim paramız. Koskoca firma katalogu bile KOSGEB'e bastırmış.
Velhasıl ya bokta solucan yetiştirip çok ilginç ve aylağım ben böyle bişeyden para kazanıyorum deyip KOSGEBE başvuracağız, onlarda bizi televizyona çıkarıp destek verecekler, ya da hiç bulaşmayacağız.
Binlerce kişi kosgeb belgesi aldı, hangisi faydalı birşey üretti ve destek aldı bunlara bakmak lazım.
Napayım dükkanı kapatıp belge alıp bir daha sıfırdan mı kurayım da destek alayım?
Yoksa önce para kazanıp bir takım mercilere ben de varım buralarda deyip, kosgeb memurunun karşısına geçip bacak bacak üstüne atayım, bu parayı vereceksiniz mi diyeyim?
Yoksa böyle cepler tam takır kuru bakır, abi 5k verir misin pls? mi diyeyim
