Merhaba.Buradaki anahtar kelime "BOOST CONVERTER" dir.Burada yapılmak istenilen olay,ayni bir pc'nin maliyeti yüksek diye mikrodenetleyicilerin maliyetinin daha düşük olması ve onun seçilmesinde olduğu gibi benzerdir.1.5 voltluk pil voltajını oluşturulan bu basit DC-DC konverterl,LED'lerin yanabileceği üst voltaj seviyelerine anahtarlama yaparak yükseltmek,bir diyotla doğrultup (Ayni tv'deki,psu'daki bir smps besleme trafosunun çıkışındaki çok yüksek frekanslı ac.nin tek bir diyotla doğrultulup,besleme devrelerine verilmesindeki gibi) ancak burada led/ledlere verilmesi söz konusudur.Yalnız burada smps trafolarında çok değişik voltajların alınması için,çok amaçlı sargıların kullanılması yerine,sadece iki adet sargı (İkinci sargının sarım metrajı artarsa çıkış voltajı trafo prensipli olarak lineer olarak da artacaktır) dc devresinde anahtarlama görevini yapacak basit bir transistör (Profesyonel smps'lerde ise çok iyi özellikleri yüzünden mutlaka MOSFET transistörleri de kullanılır bbildiğimiz gibi.) tercihen de kullanılır.
Bunu DELCO'ya (Platin-bataryalı klasik ateşleme sistemi) benzetirsek,otomobildeki ateşleme bobinindeki primer sargıların kesilmesi işlemini bir platin (Paralel bağlı ve platinin uzun ömürlü olmasını sağlayan bir meksefe=kondansatör) üstlenir,joule-thief'de ise bir transistör.Transistörün bozulmaması için koruyucu bir direnç üzerinden tetiklenmesiyle,anahtarlama 1. sarımda oluşur,ancak bu geçen zayıf akım toroidde mağnetik akıyı oluşturamayacak kadar azdır,bu voltajı oluşturacak olan asıl mağnetik akı ise,2. sarımdan,yani transistörün emitter-kollektöründen geçerken oluşur.2. sarımdan geçen bu yüksek akımlar,yine bu ayni bobinde (2.sarımda) zıt indüksiyon (e.m.k.) lerini oluşturur,yani bir ateşleme bobininde de (Rumkorf bobininde) olduğu gibi, toroiddeki 2. sarımda oluşan bu mağnetik akıyla,sarım sayısıyla da doğru orantılı olarak bir e.m.k.'ni yani bir ac. voltajını da oluşturmuş olur.Diyottan geçip dc.'ye çevrilip ledi normalde 1.5 voltluk dc. pil gerilimi ile yakamadığımız bu voltaj,daha yüksek voltaj seviyesine bu şekilde de yükseltmiş olur.
Anahtarlamada girişten önce ve çıkıştan sonra uygun voltajlı ve sığalı birer kondansatör kullanmak (Sn. by lent'in en son verdiği "flashlight" devresinde kullanıldığı gibi) stabilite (Sürdürülebilir voltaj dengesi,kararlılığı) için oldukça iyi olacaktır.Zaten tüm profesyonel smps cihazlarında da anahtarlama öncesinde ve sonrasında,girişi yapılacak ve elde edilecek bu dc. voltaja uygun değerli elektrolitik kondanasatörler yaygın olarak da kullanılmaktadır hepimizin de bildiği gibi.
Bu devrede çıkış akımının sürekliliğini sağlayan neden de primer ve skonder sarımların değişken mağnetik akılarının,ayni toroidal çekirdekte yer alıp da,birbirlerini sürekli osilasyonun sağlanması yönünde olacak (balangıçtaki bu osilasyonun hiç kesimeyerek,düzgün,sinüs şekilli ve yüksek frekanslı ac. çıkışı olacak şekilde) indüksiyon yoluyla (Geri besleme sargısı yoluyla oluşan bir osilatör devresiyle) etkilemeleridir.Ayni durum çok iyi de bildiğiniz gibi tek transistörlü dc-ac konverterli devrelerinde vardır.Ancak bunlarda transistörün geri beslenip sürekli çalışması(tetiklenmesi) için az sarımlı bir sargı,transistörün asıl kuvvetli akımının (emitter-kollektör akımı) trafonun primer sargısından aktığı bir sarım ve istenen voltajın,örneğin 220 VAC'nin alındığı sekonder bir sarım bulunur.Bizim bu joule-thief devresinde ise bu 3. sekonder sargı yoktur (Oto transformatör ilkesi gibi de denilebilir) alacağımız yükseltilmiş bu ac akımı (Diyotla dc.'ye çevirdikten sonra) biz direk,yani sargıda oluşan bu zıt e.m.k. sayesinde bu istenen voltajı da alıyoruz ve doğrultup ledi yakıyoruz.Bu devrenin çalışma prensibi konusunda aklınızda iyi bir imaj da oluşabilmiştir sanırım.
İPUCU: Toroidde kablolu,bu amacın dışında kalan iletkenleri kullanmak yerine,uygun kesitte bobin teli (Çeşitli smps,ışıldak devrelerinden,psu'lardan,vb.yerlerden çıkma) yani emaye,izole edilmiş bakır tel kullanırsanız,hem daha az hacime daha çok sarımı sığdırmış olursunuz,hem de söylediğiniz türden oluşabilecek vasıfsız malzemeler yüzünden,gerilim düşümü,güç kaybı,vb. sorunları da daha az yaşarsınız diye düşünmekteyim.Kolay gelsin.Başarılar.