Konu gelişimi incelendiğinde, sorunun faz üzerinden değil, nötr hattı üzerindeki parazitlenmeden kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
Günümüz elektrikçileri nötr hattı ile doğrudan pek ilgilenmezler. Rasgele ve basit ölçü aletleri ile kabaca bakarak, okudukları gerilim ölçümleri doğrultusunda karar verirler.
Bir elektrik şebekesinde nötr hattı birçok abone ile ortaktır. Özellikle büyük binalarda ve topraklaması tekniğine uygun yapılmamış tesisatlarda nötr hattındaki etkileşimler günümüz elektronik aygıtları doğrudan etkileyebilmektedir.
Ne yazık ki bu tür parazitlerin ölçümleri basit avometrelerle veya osiloskoplar ile yapılamaz. Üstelik parazitlenmenin frekans bölgesinin tespiti de oldukça zordur.
Bu hattın üzerindeki harmonik dalgalanmaları ve muhtemel olağan dışı gerilimlerin gözlemlenebilmesi çok pahalı ölçü aletleri ile yapılabilmektedir.
İlk mesajda belirtilmiş olduğu üzere...
UPS nin şebekeden ayrılması ile aküden çalışması esnasında tüm sistemin normal çalıştığı açıkça belirtilmiştir.
Bu hareket teknikte sistemin şebekeden tam izole edilmesi anlamına gelmektedir.
Öyleyse kullanılan UPS nin şebekeden izoleli olduğunu söyleyemeyiz.
Özellikle ucuz UPS lerde kullanılmakta olan ve SMPS mantığı ile çalışan rectifier ve inverter devreleri, şebekedeki tüm parazitlere doğrudan açık demektir.
Şebeke parazitleri için EMI filtreleri bir çözüm olsa da, parazitin kaynağı FAZ hattı değilse çözüm olmayacaktır. Çünkü bu tür filtreler faz üzerindeki parazitlere yönelik işlev yapmaktadır.
Sorunun iki tür çözümü bulunmaktadır.
Tüm binanın topraklama hattı ve nötr hatları tekniğine uygun olarak ölçülmeli ve bina girişinde kuvvetli bir topraklama yapılmalıdır.
Ekli dosyayı görüntüle 55858
Resimde prensip olarak bir şebeke hattındaki akım yönleri anlatılmıştır.
Utılıty power transformer olarak belirtilmiş olan, aslında mahalledeki dağıtım trafosudur. Bu trafodan eve kadar olan nötr hattının uzunluğu ve bu hat üzerindeki tüm parazitlenme, eğer bina girişinde GROUND ROD olarak belirtilmiş topraklama çubuğu yok ise tüm aboneleri etkileyebilecektir.
Eğer bina topraklaması yapılamıyorsa geriye kalan tek çözüm şebekeden izoleli ve güç faktörü çok iyi olan tam sinüs bir UPS kullanılmalıdır.
Öneri için yeni üretim çoğu cihazların tam sinüs olmadıkları, görüldüğünden yeni tip ürünlerden öneremiyorum.
Ancak eski tip ve tam sinüs olan, özellikle trafolu invertere sahip UPS ler daha yüksek oranda çözüm sunacaktır.
Konu içerisinde önerilmiş olan izolasyon transformatörü bu sorunu çözebilir olsa da, bağımsız topraklama veya gerçekten kuvvetli bir bina topraklaması gerekmektedir.
